POLİS-SUBAY VE ASTSUBAYLARIN OKUL SÜRELERİNİN SİGORTALI SAYILMA KOŞULLARI

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/1-c fıkrasının (d) fıkrasına göre;  “Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk Silâhlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askerî öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tâbi tutulan adaylar ile fakültelerde veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına okuduktan sonra veya askerlik hizmetini müteakip subaylığa veya astsubaylığa geçirilenlerin, okullarda geçen normal eğitim süreleri” 

 4/1-c fıkrasının (e) bendine göre;” Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler”

Sigortalı sayılırlar. Hem askeri okullarda hem de polis okullarında okuyan öğrenciler, öğrenim gördükleri süre boyunca, memurlar gibi  sigortalı olurlar.

Gerek subay-astsubayların gerekse polislerin devlet adına gördükleri öğrencilik dönemlerine ilişkin ödenecek prim tutarı ise,5510 sayılı Kanunun 5754 sayılı Kanunun 26.maddesi ile değişik 46.maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre;” Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda silâhlı kuvvetler hesabına okuyanların ve astsubay meslek yüksek okulu öğrencilerinin öğrenci harçlıkları ile ilgisine göre en az aylık alan teğmen veya astsubay çavuşun prime esas kazançları arasındaki farkın primi; polis akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrencilerin öğrenci harçlıkları ile komiser yardımcısı veya polis memuru prime esas kazançları arasındaki farkın primi, öğrenciler adına kurumlarınca” ödenecektir.

Subay ve astsubaylar ile polislerin bu fakülte ve yüksek okullarda kendi hesabına okumaları halinde ise anılan dönemi borçlanmaları mümkün olup,5510 sayılı Kanun’un 46/2 maddesine göre prim tutarı;”Fakülte veya yüksek okullarda kendi hesabına okuduktan sonra subay naspedilen veya yedek subaylık hizmetini takiben subaylığa geçirilenler ile fakülte ve yüksekokullarda kendi hesabına okuduktan sonra, komiser yardımcısı veya polis memuru olarak atananların yüksek öğrenim süresinin fiilî hizmetten sayılması nedeni ile doğacak borçlanma bedeli, ilgisine göre talep tarihindeki en az aylık alan teğmenin veya komiser yardımcısının prime esas kazancı üzerinden, sigortalı prim hissesi kendilerince, işveren prim hissesi de kurumlarınca verilmek suretiyle borcun tebliğ tarihinden itibaren iki yıl içinde eşit taksitler halinde ödenir.”

5510 sayılı Kanun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, bu tarihten sonraki uygulama yukarıda belirtildiği gibidir. Bu tarihten önceki dönemlerde okuyanlar ile 01.10.2008 tarihi itibariyle okumakta olanlar, 5754 sayılı Kanunun 68.maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen  geçici 4.maddesi kapsamında borçlanma yapabileceklerdir.

5510 sayılı Kanunda borçlanılacak süreler 41.maddede yer almış ve anılan maddede bu meslek mensuplarının okul dönemi için borçlanma imkanı verilmemişken geçici 4.maddeki koşullarla borçlanma imkanından yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.

Geçici 4.maddenin 1.fıkrasında,01.10.2008 tarihi itibariyle devlet hesabına okumakta olanlar, 2.fıkrasında ise 01.10.2008 tarihinde emniyet hizmetleri sınıfında çalışmakta olanlarla daha önce bu sınıflarda çalışmış bulunan personelin durumu düzenlenmiştir.

Geçici4/1 maddesinde; ”bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğühesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile Emniyet Hizmetleri Sınıfında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmakta olanların, bahse konu okullarda geçen başarılı eğitim süreleri, istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde ilgisine göre en az aylık alan polis veya komiser yardımcısının emekli keseneğine esas unsurları üzerinden, bu sürelere ait sigortalı ve işveren hissesi priminin tamamı borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılır. Bundan doğacak borç tutarının tamamı borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından ödenir. Ayrıca, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce üniversitelerin çeşitli fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına öğrenim yaptıktan sonra muvazzaf astsubay nasbedilenlerin sözü edilen okullarda geçen başarılı öğrenim süreleri de istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde en az aylık alan astsubay çavuşun emekli keseneğine ait unsurlar üzerinden, bu fıkradaki esaslar dâhilinde borçlandırılarak tahsil edilmek suretiyle hizmetten sayılır.”

Geçici4/2 maddesinde ise;”bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Emniyet Hizmetleri sınıfında çalışmakta olanlarla daha önce bu sınıflarda çalışmış bulunan personelden halen 4 üncü madde kapsamında çalışmaya devam edenlerin istekleri halinde; 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (e) bendinde belirtilen okullarda geçen başarılı eğitim süreleri, ilgilinin talep tarihindeki en az aylık alan komiser yardımcısının prime esas kazancı üzerinden sigortalı prim hissesi kendilerince, işveren prim hissesi de kurumlarınca verilmek suretiyle borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren dört yıl içinde eşit taksitler halinde ödenir."

Geçici 4.madde hükmüne göre, polis okullarındaki öğrencilik süreleri, memuriyette iken borçlanabileceği gibi memuriyetten ayrıldıktan sonra herhangi bir statüde( ’işçi olarak, yahut kendi nam ve hesabına  gibi) aktif çalışılır iken borçlanılabilecektir.

Silahlı kuvvetlere mensup subay ve astsubaylar yönünden ayrık bir durumu burada izah etmek gerekir. 01.10.2008 tarihinden önce üniversitelerin çeşitli fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına öğrenim yaptıktan sonra muvazzaf astsubay nasbedilenler de bu okullardaki başarılı eğitim sürelerini borçlanabileceklerdir. Burada dikkat edilecek başka bir husus, borçlanılacak sürelerin başarılı eğitim süreleri olduğudur ki, sınıf tekrarı halinde kaybedilen sürenin borçlanılması mümkün değildir.