Libya’da son durum

Libya ordusunun, başkent Trablus'un tamamını ülkenin doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri Halife Hafter'e bağlı milislerden temizlemesi ve ardından da Terhune vilayetini almasının oluşturduğu askeri başarı dalgasının etkilerinin, ülke içindeki diğer bölgelerin durumunda hatta Libya'ya yönelik uluslararası tutumda köklü değişikliklere yol açması bekleniyor.

Hükümet güçlerinin, birkaç gün önce Trablus Havalimanı'nı kontrol altına almasıyla başlayan süreç, çok kısa bir süre içinde Hafter milislerinin birçok cephesinin çökmesi ile sonuçlandı.

Trablus eteklerinden çıkartılan Hafter milisleri başkentin 90 kilometre güneydoğusundaki kilit role sahip Terhune kentine doğru çekilirken, Libya ordusu da dün sabah saatlerinde 4 koldan ilerleyerek Terhune vilayetinde kontrolü sağladı.

Trablus'un güneyindeki Kasr Bin Gaşir ilçesinin idari sınırları içinde yer alan Trablus Uluslararası Havalimanı, Hafter milislerinin başkente yönelik saldırılarını yürütmek için kullandığı odak noktası ve milislere gönderilen ikmal ve cephaneliğin toplanma yeri olarak stratejik öneme sahipti.

Havalimanının hükümet güçleri tarafından alınmasıyla Hafter milislerinin savunma hattında hızlı bir çöküş başladı. Kasr Bin Gaşir, Ayn Zara ve Vadi Rabi hattında ilerleyen Libya ordusu, bu bölgeleri Hafter milislerinden bir gün içinde temizledi.

Trablus'un 140 kilometre güneybatısındaki Vatiyye Hava Üssü'nün 18 Mayıs'ta geri alınması Rus güvenlik şirketi Wagner'e bağlı paralı askerlerin ağır teçhizatları ve özellikle de Libya ordusunun hava gücünü kullanmasını engelleyen sinyal kesici cihazlarını yanlarına alarak geri çekilme süreçlerini hızlandırdı.

Hafter milisleri, paralı askerlerin çekilmesinin ardından oluşan boşluğu telafi etmek için güçlerini cephe hattının 3 kilometre gerisinde yeniden konuşlandırdığını duyursa da Libya ordusu bir hafta içinde Trablus'un güneyine 12 kilometre kadar ilerleyerek, Hafter milislerinin haftalar boyunca savaşarak girdiği Hamza ve Yermuk kampları ile Salahaddin ve Hillet-ul Fercan cephesi gibi stratejik noktaları geri almayı başardı.

Libya ordusu, taktik gereği kaçan milislerin tekrar toparlanmasına izin vermedi ve il sınırları içindeki milisleri püskürtmeye devam etti.

Batı bölgesini güvene alan Libya ordusu ilerleyişine devam ederek başkentin güneydoğusundaki Terhune vilayetine yöneldi. Önce il sınırındaki Fem Mulga beldesini kurtaran Libya ordusu, Terhune kenti içindeki yerel silahlı milis grubu Kaniyat birliklerinin çekilmesiyle çok kısa bir süre içinde burada da kontrolü sağladı..

Türkiye'nin Libya ile imzalanan anlaşmalar çerçevesinde güçlenen Libya ordusu, uluslararası bir konsorsiyum tarafından desteklenen Hafter'e karşı başarı kazandı.

Rus özel güvenlik şirketi Wagner'e bağlı paralı askerleri de yanına alan Hafter milisleri, Aralık 2019'da, Trablus'un iç kesimlerine saldırılarını artırdı. Stratejik Salahaddin Mahallesi'ni ele geçiren Hafter milisleri, Ebu Selim Mahallesi'ne kadar ilerledi, hatta Libya ordusunun Genelkurmay Karargahı dahi milislerin eline geçti.

Libya ordusu, saldırılara karşı koyacak cesaret ve motivasyona sahip olmasına rağmen, milis grupları ve paralı askerlerin yanı sıra silah, SİHA ve mühimmat desteği alan Hafter'e karşı koyacak askeri kapasiteden yoksundu.

Hafter, ülkenin doğusundaki Barka bölgesinden milis grupları, Terhune'den yerel silahlı gruplar, Medhali Selefi görüşüne mensup silahlı oluşumlar, Kaddafi yanlısı milisler, Wagner paralı askerleri, Cancavidler, Çad ve Sudan'dan getirilen silahlı milisler, Mısır askerleri, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) SİHA'ları ve savaş uçaklarıyla sağladığı hava desteği, Suudi Arabistan'nın mali desteği, Fransa'nın lojistik ve istihbarat desteği ve ABD'nin sarı ışığını arkasında almıştı.

Hafter safında birleşen tüm bu güçler, Trablus'a girmek ve Libya hükümetini devirmek için bir araya gelmişti ancak Türkiye'nin Libya hükümetine omuz vermesiyle başarısızlığa uğradılar.