GECE GEÇ SAATLERE KADAR UYUMAYANLAR SIKILMADINIZ MI? UYKUNUN ÖNEMİ! HAYATIMIZA VE SPORA ETKİSİ!

Geceleri dinlenmek, uyumak ve gündüzleri çalışmak için yaratılmış bir makinadır aslında insan.

Peki bizler neler yapıyoruz?

Gece geç saatlere kadar izlenen diziler, cevap verilen sosyal medya mesajları, gece saatlerinde yenilen yemekler ya da sınav haftasında olan öğrencinin sabah saatlerine kadar aralıksız ders çalışması ve devamı… Sonra ne oluyor? Sonra gece vakitlerinde dinlenmesi gereken vücut ertesi sabah vites birden ikiye geçemeyen bir araba gibi takılıp kalıyor. Tüm gün moral bozukluğu, dalgın bir zihin dikkatsiz anlar, düşük performans spor, verimsiz bir gün ve değişemeyen vücut. Tam bir rezalet değil mi? Hayatınızdan zihninizden çalışmanızdan ya da kilonuzdan şikayetçiyseniz önce uykunuzu düzeninize bakmanız gerekmektedir.

Aslında derler ki “Başarının bir yarısı sıkı çalışmaksa diğer yarısı da iyi dinlenmektir. “

Konumuza başlamadan önce geçmiş yazılarımda anlattığım spor, disiplin, beslenme çalışma hayatı gibi konuları alan bu yazımda ilk ve temel maddemiz olan uykunun anlamına ve derinlemesine gideceğiz.

Vücudumuzun çalışma prensibi saat genleri dediğimiz bir genle yapılmaktadır. Bu saat genlerinin izin verdiği zamanda izin verdiği şeyleri yaşarız. Mesela “ Hop kalbi yükselt bakayım. Sen yavaştan Kortizon salgıla da ayıkmamıza yardımcı olsun. Gece saatlerine geldik biraz melatonin salgıla da uyumamıza yardımcı olsun.” Gibisinden birçok emir ve komutla çalışırız. Bu mükemmel sistematik döngünün ana şalteri uykudur. Uykunun şalteride Melatonindir. Uykunun çalışma prensibi basittir. Melatonin varsa uyku vardır Melatonin yoksa uyku yoktur. Melatonin kısaca sizin uyuma ve dinlenme hormonunuzdur ve o da tek referans kaynağı olarak ışığı baz alır. Yani siz gece özellikle içinde mavi ışık bulunan telefon bilgisayar gibi cihazlara baktığınızda vücudu halan daha “ Hmm sanırım gündüz çalışmaya devam edebiliriz.” modunda devam ettirirsiniz. Dinlenmeniz ve onarımınız olması gerektiği saatte çalıştığınız için vücut onarım geçirene kadar düşük modda çalışacaktır. Bu yaşam stilini aylarca yaptığınızı düşünün. Kısa bir süre içerisin de hayat kaliteniz düşmeye başlayacaktır.

Daha da olayı anlamamız için şöyle diyelim:

Melatonin varsa Serotonine dönüşecek ham madde vardır. Serotonin fazlaysa vücut mutludur enerjiktir güne başlamaya hazır bir şekilde uyanır. Serotoninin az olması sizi depresif, güçsüz hale getirecektir. Gündüz ne kadar uyursanız uyuyun, geceleyin uykunuzda melatonini toplayamadığınız için serotonine dönüşecek ham maddeden de yoksun olduğunuz için gene mutsuz, depresif ve yorgun hissedeceksiniz. Şimdi bu öğrendiklerimizi bir plan düzeneğinde anlatalım

Sabah saat 07.00 sularında güneş çıkmaya başlasın ve akşam 21.00 da güneş tamamen kaybolup gitsin.

07.00 = Güneş gökyüzünde kendini göstermesiyle beraber vücudun kortizon seviyesinde bir zıplama ve kan şekerinde değişiklik olur. Yani güne başlamak için vücut ilk uyarımını yapıyor.

08.00= Bu saat itibariyle Melatonin salgılamanız bitmekle beraber bu saatten sonra uyumak pekte yararlı değil. Bu saatlerde artık çoktan kalkmış olmanız gerekli. Zaman ilerledikçe vücudunuzun ısı seviyesi artacak.

10.00= Zihninizin en açık olduğu, zekânızın ve beyninizi sonuna kadar zorlayabileceğiniz saatlere merhaba deyin. Fark ettiyseniz genellikle saat 10:00 üniversite sınavlarının ve akademik başarı gerektiren işlerin olduğu saatlerdir. İş dünyasında da bu saatlerde özellikle toplantılar yapılıp kararlar alınır.

Öğleden sonra saat 14.00= Uyanlara en hızlı cevap verdiğiniz ve reflekslerinizin en güçlü olduğu saatler. Özellikle dikkatinizin aşırı yoğun olduğu ve geçici hafızanızın en iyi çalıştığı saatlerdir.

Akşama doğru saat 17.00= Vücudunuzun en sıcak olduğu saatlerdir. Kardiyo vasküler verimliliğinizin en tepede olduğu yani spor performansınızın en üstte olduğu saatlerdir. Vücudunuz son serotoninini kullanmaya devam etmektedir.

Akşam Saat 18.00= Vücudunuz en sıcak seviyesindedir ve bu saatten sonra yavaş yavaş sıcaklığınız düşmeye başlar.

Akşam 19.00= Vücut dinlemeniz ve onarımınız için tekrardan Melatonin salgılamaya başlar. Bağırsak hareketleriniz yavaşlar ve salgılanan Melatonin sizi duygusallaştırıp yorgun bir hale getirerek uyumanız için zemin hazırlar. Çevrenizde ki ışık azaldıkça Melatonin seviyesi yükselecektir.

Gece 23.00 da uyuduğunuzu varsayarsak gece 02.00 en derin uykuda olduğunuz saattir. Bu saatte Melatonin ve Growth yani büyüme ve uyku hormonunuzun en fazla salgılandığı saattir.

Saat Gece 03.00 en soğuk olduğunuz saattir.

Saat 06.00 Döngünün tekrarlandığı Melatoninin Serotonine dönüştüğü bağırsak hareketlerinin arttığı ve birazdan Kortizonun da gelmesiyle güne başlama anlarınızdan son önceki kısımdır.

Bu döngüde ki tek şalter Melatonin. Geceleyin uyumayan bir insansanız zihninizi bedeninizi ve performansınızı sonuna kadar kullanabilen verimli ve aktif bir birey değilsiniz.

Şunu unutmayın. İyi bir dinlenme iyi bir düzen getirecektir. İyi bir düzen de iyi bir beslenme ve sporu yanında getirecektir. Sağlam bir vücutta sağlam bir zihin getirecektir. Bu bir tren. Tren kaçmadan binmeniz gerekli.

Esen Kalın