Özcan Dalgıç

Özcan Dalgıç

Aile terapisi, evlilik terapisi ve çift terapisi nedir?

Aile terapisi, evlilik terapisi ve çift terapisi nedir?

Aile terapisti, aile üyeleri arasında yaşanan prob­lemleri, ailenin bireyleri ile değil ailenin tümü de­ğerlendirilerek, problemleri bütün­cül bir yaklaşım ve sistem içerisin­de çözüme ulaştırmayı sağlar. Aile üyelerinin birbirleriyle iletişimlerine, olaylara bakış açılarına, birbirleriy­le çatışmalarına ve çözüm adına nasıl hareket ettiklerini anlayarak destek olmaya çalışılır. Aile te­rapistleri problemin çözümü için ailenin tüm bireyleri veya bir kısmı ile çalışılabilir. Bazen de problemi çözülmemek için yalnızca bir kişi ile süreci götürebilirler. Aile yapısı­nın korunması ve ailenin huzurunu sağlamak için kullanılacak metodu ve görüşülecek aile üyesi veya üyelerinin tespit edilmesine aile terapisti karar verir.

Aile terapisinin amaçları arasında; aile üyeleri arasındaki iletişimi kuvvetlendirmek, ailede süregelen sağlıksız ilişki döngülerini anlamak ve bunları kırmak, ailenin pozitif kaynaklarını fark ederek güçlen­mesini sağlamak, ailedeki çatışmalı durumları belirleyerek sorun çöz­me becerilerini arttırmak olduğu söylenebilir.

Stresli bir aile ortamı taraflar üzerin­de oldukça olumsuz etkiler bırakır. Eşler arasında acı, endişe, yüksek düzeyde gerilim ve depresyon gibi problemlere yol açar. Eğer devam ederse fiziksel sağlığa da olum­suz etkisinin olduğunu gösteren araştırmalar vardır. Ailede bulunan diğer bireylere de etkisi de de­rindir, özellikle de çatışma büyük olduğunda. Yoğun çatışmalı evli­liklerde büyüyen çocukların, diğer çocuklardan daha fazla probleme sahip oldukları görülmüştür.

Çocuklara ait sorunların tedavisin­de de aile ve evlilik terapilerinden faydalanmak gerekebilir. Aile içinde eşler arasındaki huzursuzluk ve gerginlikler çocukları doğrudan etkiler. Bu nedenle çocuklarda­ki psikolojik veya psikiyatrik bir problemi tedavi edebilmek için anne-babanın evliliğindeki sorun­ların ortadan kaldırılması gerek­mektedir. Araştırmalar anne-baba arasındaki çatışmaya maruz kalan çocuklarda davranış problemleri ve duygusal sorunların daha fazla ol­duğunu gösteriyor. Ailede yaşanan uyum ve uyumsuzluklar çocukların sadece iç yaşantısına değil onla­rın sosyal ilişkilerine de etki eder. Çocuklar iletişim kurma ve prob­lem çözmede anne-babayı örnek alırlar. Bu nedenle çocukları sağlıklı kılmak için evliliği sağlıklı kılmak gerekmektedir. Çocuğun problemi anne-babanın evlilik ilişkisinden bağımsız gelişen bir sorun olsa bile tedavi sürecinde ebeveynin birlikte hareket etmesi gereklidir ve bu da iyi bir ilişki ve işbirliğini gerektirir, bu noktada aile veya evlilik terapisi fayda sağlar.

Evlilik terapisi, iki farklı kişiliğin bir araya gelme sürecinde, evlilik müessesi hemen düzene oturma­ması, bazı problemlerin yaşanması durumunda alınması gereken bir destek, bir terapi olarak söylemek mümkündür. Evlilik; kendini anla­mak, eşini anlamak, tartışmayı bil­mek, problem çözmek ve farklılık­ları kabul edebilmek gibi bazı beceriler gerektirir. Bazen yetiştiğimiz ailede­ki etkili olmayan, olumsuz davranış kalıpları ilişkiye taşınabilir, kimi zaman da yaşamın normal güçlükle­ri mutlu bir evlilik sürdür­meyi zorlaştırabilir. Evlilik terapisinde yapı­lan bir anlamda iletişim kurmayı, dinlemeyi, anlamayı öğrenmektir. Evlilik terapisi, çok fazla incinmeden, incitmeden nasıl prob­lem çözülebileceğini öğrenme gibi becerileri oluşturmaya, ilişkiyi ye­niden kurmaya yardım eder. Evlilik terapisinde, eşlerin birbirini önce insan, sonra eş olarak görmeyi öğrenmeleri hedeflenir. Karşısın­dakinin kişilik özelliklerini anlama ve uzlaştırılabilecek farklılıkları uzlaştırabilmeyi, uzlaştırılamayacak yanlarını ise kabul edebilmeyi öğ­renmeleri sağlanmaya çalışılır. Evlilik problemleri için etkili tedavi yöntemleri vardır. İlişkileri üzerinde çalışmaya karar verip yeterli çaba gösterildiği takdirde çiftler evlilikle­rini yeniden tatminkâr hale geti­rebilir. Terapi süreci zor sorunlarla mücadele ederken bile eşlerin ilerleme rotası içinde olmalarını sağlar ve ilişkinin çıkmaza girmesi­ni engeller.

Çift terapisinde; evli olmayan çiftlerin, ilişkilerinde yaşadıkları problemleri çözümlemek, ilişkilerini güçlendirmek, evliliğe giden yolun doğru inşa edilebilmesi ve sağlıklı bir ailenin alt yapısını kurmak için yaşadıkları problemler üzerinde çalışılır. Çiftlerin evlenmeden önce iletişim kurmayı, anlamayı, dinleme­yi öğrenmeleri terapistin hedefleri arasındadır. 

İlişkilerde oluşan sorunların bir kısmı, kişinin karşı tarafı suçlayarak kendi eksiklerini görmeye açık olmamasından kaynaklanabilir. Çift terapisinde terapistin görevi bu unsurları adil ve açık bir şekilde çifte sunmaktır. Ayrıca evlilik öncesi çiftlerin birbirlerine uygunluğu­nun sorgulaması veya yaşadıkları sorunları evliliğin çözeceğine inanmaları da dahil birlikteliğe ilişkin pek çok kaygı ve yanılgı çift terapisinde işlenir. Birbirini anlama ve problemi çözümlemede zorla­nan çiftler, çözüm yollarını bulma, ilişkilerini korumak ve yaşatmak için çift terapisi uzmanından destek alma ihtiyacı duyarlar.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Özcan Dalgıç Arşivi
SON YAZILAR