Hani herkes her şeyin doğalını, organiğini arar oldu ya son yıllarda. ‘Fiyatı önemli değil yeter ki doğal olsun, organik olsun, ev yapımı olsun’ adı altında. Burada ‘fiyatı önemli değil’ kısmına dikkat çekmek istiyorum müsaadenizle.

Bunu derken buna inanarak söyleyenlere lafım yok ama sadece laf olsun diye söyleyenlere sitemim.

Ben hiç pazarlık yapamam, yapmayı da sevmem ayrıca. Pahalıysa almam mesela. Muadilini de bulabilirim belki. Mecbursam da razı olur alırım lafını etmem. Kendiliğinden ikram yapılırsa eyvallah.

Apartmanımızda yaşanan bir olaydan bahsetmek istiyorum. Mutlaka her apartmanda her mahallede de de benzerleri yaşanıyordur zaten.

İlçelerden, köylerden el yapımı ürünler gelir hep sonbaharda. Salçalar, reçeller, kurular, turşular falan. Yapma imkanı olmayanlar da el yapımı tercih ediyorlarsa yapanlardan isterler.

Benim şahit olduğum durum ise tamamen sipariş üzerineydi. Fiyatı soruldu, sipariş verildi ve ürün geldikten sonra pazarlık yapılmaya çalışıldı. Siparişi kendileri vermiş olmalarına rağmen diğerinde şu para, bu şundan böyle almış gibi cümleler sarf edildi. Hatta daha ucuza satanın verdiği emeğin, daha fazla olduğu iddia edildi.

Şahsen ben satıcı adına sinir oldum. Aslında satıcı da değildi. Komşusunu kıramadığı için annesinin yaptığı ürünlerden getirdi.

Evet, pazarlık sünnettir ama fiyat söylenince yapılır. Kabul ettikten, ürün kapına geldikten sonra yapılmaz. Neyle neyi kıyasladıklarından bile bihaberler aslında. Aynı ürün farklı yerlerde karşılaştırılabilir. Ama emek verilerek farklı şekillerde yapılan ürünlerde kıyaslama yapılması yanlış. Bir kere emeğe saygısızlıktır.

Ve artık her yeni nesil köyden daha çok kopuyor. El emeği ürünleri bulabildiğimize bile şükretmemiz gerekirken fiyat kırmaya gerek yok. Bundan belki de bir 20 yıl sonra bu ürünleri bulmak daha da zor olacak ve daha da pahalı olacak. Azaldıkça kıymeti artacak.

Benden naçizane bir tavsiye. Emek verilerek yapılan şeyler üzerine pazarlık yapmayın. Kendiniz yapamıyorsanız ve hazırını beğenmiyorsanız söylenene razı olun. Çünkü emek paha biçilecek bir şey değil. Karşı tarafın ne şartlarda hazırladığını, kapınıza gelene kadar ne evrelerden geçtiğini bir düşünün derim. Ya da tüm bunları düşünmek yerine madem daha ucuzunu buluyorsunuz oradan alın.

Bu durum her yerde aynı mı yoksa Konya’ya ilçelerden, köylerden çok çeşitli malzemeler geliyor diye mi böyle bilmiyorum. Ama beni Konya daha çok ilgilendirdiği için Konyalıları, Konyalılara şikâyet ediyorum. Kimsenin emeğinin hesabını yapmayın.

Bu sadece kışlık yiyecekler için geçerli değil. El emeği denince akla ilk örgü, dantel gelir ya. Hepsinde durum aynı aslında. Süs eşyası, ev eşyası, kıyafet, yiyecek vb. akla gelen tüm el emeği ürünler için geçerli. Bazılarına verilen emek azdır bazılarında fazla. Ama buna fiyat biçmek bizim haddimize değil.

Saygılar…