Çocuğunuz Sizi Duymuyorsa Dikkat!

Sonbaharda hava değişimi nedeniyle artan viral enfeksiyonlar ve alerjik şikayetler sonucu orta kulak enfeksiyonları ve sıvı birikimleri çocuklarda daha sık görülür.

Orta kulak iltihabı (Otitis Media) nedir?

Bakteri ve virüslerin etkisi ile kulakta çeşitli enfeksiyonlar meydana gelir. Otitis media, kulak zarının arkasında, orta kulakta oluşan enfeksiyonları ifade eder. Orta kulakta ağrı, iltihap ve sıvı birikimi ile karakterizedir. En sık görülen grup ise pediatrik gruptur.

Çocukluk çağının viral üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en yaygın ikinci hastalığı akut otitis media’dır.

Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonuna (ÜSYE) ikincil olarak oluşur. AOM herhangi bir yaşta oluşabildiği halde en yaygın olarak çocuklarda, özellikle de 3 ay- 3 yaş arasında görülür. Üç yaşına gelmiş çocukların 2/3’si en az bir kez, 1/3’i ise en az üç kez veya daha fazla AOM atağı geçirmiştir. Bütün çocuk muayenelerinin 1/3’i AOM için yapılır.

AOM’lı çocuk ateşli ve huzursuzdur, genellikle kulakları ile oynar. Öyküde son 48 saatte uykusuzluk, iştah azalması ve ÜSYE’na ait yakınmalar vardır. İlk yakınma inatçı, şiddetli bir kulak ağrısıdır. Ateş kulak ağrısına eşlik edebilir veya etmeyebilir; 40.5°C’a kadar yükselebilir. Bulantı, kusma ve diyare ortaya çıkabilir. Timpanik zarda spontan perforasyon oluşmasıyla kulak ağrısı ani olarak kesilir ve kanlı, serosanginöz ve en sonunda pürülan bir kulak akıntısı oluşur!

Diğer bir yandan uzun sürmesi ve kendiliğinden iyileşme olmaması halinde kulakta ağrının yoğunlaşması ve kulak zarında delinmeye yol açabilir. KBB hekimi eğer uygun görürse antibiyotik tedavisine başlanır ve iyileşme genellikle birkaç gün içinde gerçekleşir ve antibiyotik tamamen bitirilerek tedavi tamamlanır.

Çocuklarda Orta Kulak İltihabının Sebebi Nedir?

Pediatrik grupta bakteri veya virüsün sebep olduğu orta kulak iltihabı genellikle grip veya soğuk algınlığı beraberinde kendini gösterir. Enfeksiyon sonucunda başta östaki tüpü olmak üzere burunda ve boğazda tıkanıklıklar ve şişlikler meydana gelmesi durumunda orta kulak iltihabı için şartlar sağlanmış olur. Östaki borusunun işlevini yapamaması yani orta kulağın havalanmasını sağlayamaması temel nedenler arasında yer alır. Orta kulağın havalanmaması sonucunda burada oluşan ve birikmeye başlayan sıvı enfekte olduktan sonra otitis media ortaya çıkar. Ayrıca pediatrik grupta östaki borusunun daha dar olması da bu süreci hızlandırmaktadır.

Diğer Risk Faktörleri Nelerdir?

Sigara dumanına maruz kalmak

Yatar pozisyonda biberonla beslenmek

Yuva, kreş gibi kalabalık ortamlarda bulunmak

Allerjik bünye

Çocuklarda Orta Kulak İltihabı Belirtileri Nelerdir?

Derdini anlatabilen yaşta bir çocuksa, zaten kulak ağrısını tarif edecektir. Özellikle gece, yatınca artan veya aniden uykudan uyandıran bir ağrı görülebilir. Daha küçük çocuklarda ise, huzursuzluk, ağlama, uyuyamama kulak ağrısına işaret edebilir. Kulakla oynama, kulağı çekiştirme bebeklerde her zaman kulak iltihabı demek değildir. Çoğu bebek bunu sırf meraktan veya diş çıkarırken yapar. Gerçekten iltihap olduğunda ise, çoğu zaman kulağı ellemeyecek veya elletmek istemeyecektir. Ateş görülebilir. Kusma, ishal görülebilir. Bazen kulaktan kanlı veya iltihaplı akıntı görülebilir. Bu yakınmalarla doktora gittiğinizde, doktorunuz kulak muayenesi ile kesin tanıya ulaşacaktır.

Orta Kulak İltihabının Tedavisinde Hangi Yollar İzlenmelidir?

Medikal tedavi için genellikle antibiyotik önerilmektedir. Tedavi sürecinde aile tarafından çocuğun iyileşme süreci sıkı takip edilir ve antibiyotik tedavisinin yarısında ağrılar hafiflese bile tedavi tamamlanmalıdır. Tedavi süreci hekim tarafından belirlenir ve genellikle kontrol önerilir. Eğer tüm süreç aile tarafında titizlikle yürütülürse daha büyük sağlık problemlerinin önüne geçilmiş olur. Özellikle orta kulak iltihabı sebebiyle kulak zarında meydana gelebilecek hasarlar önlenmiş olur.

Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Aileler çocuklarının yanında sigara kullanmamalıdır. Özellikle çocuklar mümkün olduğu kadar katkısız ve doğal gıdalar ile beslenmelidir. Anne sütü alan bebeklerin, diğer pek çok enfeksiyon gibi orta kulak iltihabına karşı da korunaklı olduğunu unutmamalı, ilk 6 ay bebeğinizi sadece anne sütüyle beslemelisiniz. Bebeğe yatar pozisyonda biberon vermemelisiniz. Özellikle yuva gibi kalabalık ortamlarda bulunan çocuğa el yıkama alışkanlığı kazandırmalısınız.

Çocuklarda işitme kaybının yaygın görülen nedenlerinden biri kulak enfeksiyonudur!

Eğer orta kulaktaki iltihap altı aylık dönemde üç veya daha fazla ya da bir yıl içinde dört veya daha fazla, tekrarlayan kulak iltihabı olursa Rekürren otit adını alır. Otitis media tekrar tekrar oluştuğunda, kulakta hasara, hatta işitme sinirinde ve kemiklerde problemler yaratarak kalıcı işitme kaybına neden olabilir.

Sık olan kulak enfeksiyonlarının neden olduğu işitme kayıpları konuşma gecikmesi ve güçlüğü oluşması riskini artırarak, çocuğun dil ve konuşma gelişimi kötü etkileyebilir…

Bu nedenle erken tanı ve tedavi için ailelerin çocuklarındaki kulak problemlerine yönelik belirtileri çok iyi gözlemlemeleri gerekir.