“İşitme kaybı Alzheimer riskini artırıyor!”

Alzheimer hastalığı; merkezi sinir sisteminin (MSS) çeşitli kısımlarında nöron ve sinaps kayıpları nedeni ile ortaya çıkan; bilişsel işlevlerde azalma, öz bakım yetersizlikleri, çeşitli nöropsikiyatrik ve davranışsal bozukluklar ile karakterize progresif nörodejeneratif bir hastalıktır.

Beyin dokusunun incelenmesi ile saptanabilen nöro-biyolojik değişiklikleri (nöronların içinde yumakların, dışında plakların oluşması), kognitif işlevlerde bozulma ile kendini gösteren, dejeneratif, ilerleyici ve geri dönüşümü olmayan bir demans türüdür.

Sinsi başlayıp uzun yıllar içinde gittikçe artan bellek kaybı, günlük yaşam aktivitelerindeki giderek artan beceriksizlik, davranış ve psikiyatrik bozukluklar ile karakterizedir.

Alzheimer hastalığının oluşumunda yaşlanmanın önemli bir risk faktörü olduğu ve 65 yaş sonrasında hastalığın görülme sıklığının her beş yılda bir iki katına çıktığı bildirilmiştir.

Alzheimer hastalığının gelişiminde bir diğer önemli etken genetik yatkınlıktır; Alzheimer’lı birinci derece akrabaları olan bireylerde hastalık riskinin arttığı gözlenmiştir.

Son dönemlerde yapılan araştırmalar işitme kaybının Alzheimer hastalığına sebep olabileceğini göstermektedir. İşitme kaybı 65 yaş üzeri hastaların yaklaşık %33'ünde, 85 yaş üzerinde ise %50'sinde görülür.

Bu nedenle bu grupta da erken tanı ve tedavi büyük önem taşımaktadır. Zamanında tedavisi yapılmayan yaşlıların toplumdan uzaklaştığı, yalnızlık çektiği ve depresyon belirtileri gösterdiği bilinmektedir. Bunların yanı sıra diyabet gibi bazı hastalık ve kanser ilaçları gibi ilaçların da işitme üzerine olumsuz etkileri bulunmaktadır. Doğru ve zamanında müdahale ile işitme kayıplarının büyük çoğunluğunun tedavi edilebildiği unutulmamalıdır.

National Institute on Aging Demansı “Bilişsel işlevin (düşünme, anımsama ve mantık yürütme) ve davranış yetilerinin azalarak kişinin günlük yaşamını devam ettirmekte sorun yaşaması olarak tanımlamaktadır.

Demans (bunama)nın çeşitli türleri bulunmaktadır. En yaygın olanı Alzheimer hastalığıdır. Dünyada yaklaşık 38 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 400 bin Alzheimer hastası olduğu tahmin edilmektedir. Yaşlı nüfusun artış hızı göz önüne alındığında 2050' de dünya çapında 115 milyon Alzheimer hastası olması beklenmektedir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Türkiye ise 2050 yılında dünyada en fazla Alzheimer hastasının olacağı dört ülkeden birisidir.

Bilişsel bozukluk ve işitme kaybı olan kişilerle etkili iletişim zordur ve bilişsel bozukluğun ilerlemesiyle, kelime bulma problemleri, tekrarlama, konuşma konusunu başlatmanın ve sürdürmenin zorluğu olarak kendini gösterir. İşitme kaybı ve bilişsel bozukluk arasındaki ilişki birçok çalışmaya konu olmuş ve hafif veya orta dereceli işitme kayıplarının bile sözel bellekteki zayıf performansla korele olduğunu gösterilmiştir. Gloub ve ark., 5.277 yaşlı bireyle yaptıkları kesitsel çalışma sonucunda, deprivasyon hipotezini destekleyerek işitme kaybının nörokognitif gecikme ve demans açısından risk faktörü taşıdığını bildirmişlerdir.

Alzheimer hastalığıyla mücadele, ailelere hem finansal hem de zaman olarak ağır yük getirebilir…

İŞİTME KAYBI VE DEMANS (BUNAMA)

Yaşlanmaya bağlı olarak sinir hücrelerimizde kayıpların meydana gelmesi ve beynimizin giderek küçülmesi bilimsel olarak kanıtlanmıştır ve uzun zamandır bilinen bir gerçektir. Ancak ABD’li bilim adamı Dr. F. Lin yaşlanma enstitüsünde yaptığı çalışmanın sonucunda işitme kaybı olan yaşlıların beyinlerindeki küçülmenin daha hızlı gerçekleştiğini tespit etmiştir. Özellikle 2014’te yapılan araştırmada yaşlıların hastaneye yatması, çoklu ilaç kullanımı gibi durumlarla birlikte işitme kaybının da öğrenme-bellek bozukluğu gibi yüksek demans riskini ortaya çıkardığı görülmüştür.

Türkiye Alzheimer Derneği’nin üniversitelerde gerçekleştirdiği çalışmalar neticesinde demans riskinin en yüksek olduğu ülkeler arasında yer almaktayız. Nüfusta yaşlı bireylerde hızlı artışın meydana gelmesi demans oranını da arttırıyor. Ayrıca beslenme alışkanlıklarımız, spor alışkanlığımızın yaygın olmaması, zihinsel aktivitelere önem verilmemesi riski daha da artırıyor. Genel sağlığa dikkat etmenin yanı sıra işitme sağlığına, zihinsel ve fiziksel aktivitelere, beslenmeye dikkat edilmesi demans riskini %50-55 oranında azaltmaktadır.

‘’Duyuyorum ama kelimeleri anlamakta zorlanıyorum, birebir konuşmalarda iyiyim ancak kalabalıkta zorlanıyorum, televizyon izlerken birçok kelimeyi kaçırıyorum’’ diyorsanız mutlaka işitme testi yaptırın. İşitme kaybınız hafif düzeyde bile olsa eğer SUT kriterlerine uygunsa işitme cihazı kullanmayı ertelememeniz gerekmektedir. Tedavi edilmemesi halinde işitme kaybı demans riskini büyük ölçüde arttırmaktadır. İşitme kaybına uygun cihaz seçimi yapılıp ayarları alanında uzman bir odyolog tarafından doğru şekilde yapılması halinde ses uyaranlarının beyne ulaşması riski azaltmaktadır.

Yaşlı Bakıcısı - Yaşlı Bakıcıları - Şece Danışmanlık

ERKEN İŞİTME CİHAZI KULLANIMI DEMANS RİSKİNİ AZALTIYOR!

Araştırmacılar, normal duyma becerisine sahip kişilere kıyasla duyma kaybı olan ve işitme cihazı kullanmayan kişilerde her tür nedene bağlı demans riskinin yüzde 42 arttığını tespit ederken, cihaz kullanan kişilerde risk artışına rastlanmadı. İşitme sorunları olanlarda demans riskini azaltmak için işitme cihazlarının kullanılması önemli bir tedavi yöntemini oluşturuyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre şu anda dünyada 55 milyon demans hastası var. Bu sayının 2050’ye kadar üç katına çıkması bekleniyor. Yaşlı nüfusun artması ile demans sağlık alanında en büyük tehditlerden biri olarak görülüyor. Demans riskinin azaltılmasında ise işitme cihazlarının erkenden kullanılmaya başlaması çok önemli!

DEMANS İÇİN DİĞER RİSK FAKTÖRLERİ

Tüm bunlardan bahsederken demans için diğer risk faktörlerinden de bahsetmeden geçmeyelim.