Türkiye Cumhuriyetinin seçimle işbaşına gelmiş ilk siyasi partisi olan Demokrat Parti 7 Ocak 1946 günü Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik Koraltan, Fuat Köprülü… tarafından kurulmuş ve 14 Mayıs 1950 yılında yapılan seçimle iktidara gelmiştir. DP üç dönem arka arkaya üç seçim kazanarak 27 Mayıs 1960 askeri darbesine kadar iktidarda kalmıştır. 1950 seçiminin arkasından İzmir Milletvekili Celal Bayar Türkiye Cumhuriyetinin üçüncü cumhurbaşkanı seçildi.

1924- 30 arasında çok partili siyasal yaşama geçiş denemeleri yapılmışsa da başarılı olunamamıştı. Atatürk’ün emriyle kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası gibi partiler cumhuriyet anlayışını bir o yana bir bu yana çekmeye başladılar. Oysa o günler birlik olup, sağlam durma günleriydi. Yeni kurulan bu partilerin halkın maceralara sürükleneceğini, ayrımcılığın yeniden hortlayacağını gören iktidar bu partileri kapattırdı.

Jön Türklerin liberal düşüncelerinden beslenen, Milli Mücadele karşıtı olarak sonradan kurulan Hürriyet ve itilaf Fırkası içinde filizlenen düşünceler 1946 yılında DP’nin kurulmasıyla uygulama aşamasına getirildi. DP. Hürriyet ve İtilaf Fırkasının devamı olarak kurulmuştur.

2.Dünya Savaşı başlayınca, Türkiye Almanlar tarafından savaşa girmeye zorlanır. Uzun görüşmelerden sonra Cumhurbaşkanı İsmet İnönü savaş ortaklığına katılmamakta direnince, Almanların Türkiye’ye vurma olasılıkları gündeme gelir. Türkiye yıllar boyu süren savaşlardan yakasını yeni kurtarmışken yeni bir savaşa ortaklık etmek akıl işi değildir ama Almanların hışmına uğramak riski de vardır. İsmet İnönü olası bir savaş için hazırlıklar yapmaya başlar. Başta zahire, un, kuru bakliyat ve hizmet hayvanı olmak üzere ordunun acil gereksinimlerini temin eder. Yıllarca süren savaşların yaraları henüz sarılmış değildir, devletin dışarıya borcu yoktur ama ekonomi çok da iç açıcı değildir. Yokluk diz boyu. Devletin aşağı yukarı tek gelir kaynağı halkın vergileridir. Halk zaten yokluk içindedir, vergiler halka ağır gelmektedir. Üstelik köylüler yol, okul yapmak için zorlanmaktadır. Şehir fırsatçıları bunu ganimet bilip karaborsaya yönelmişlerdir, yedek asker alımları ile çalışacak erkek nüfus yok denecek kadar azdır. Topraksız köylüye toprak reformu yapılması kaçınılmazdır ama aşiret reisleri, toprak ağaları ve Menderes’in de içinde bulunduğu bazı milletvekilleri şiddetle karşı çıkarlar. Bu günlerde özgürlük ve demokrasi bahane edilip, siyasal dincilik de ön plana çıkarılmaya başlanmıştır. CHP içindeki bu muhalif grup sert çıkışlar yapmaya başlayınca partiden ihraç edilirler. Bu muhalif gurup DP’yi kurunca aydınlar demokrasi gelecek, özgürlük gelecek gibi vaatlere kanıp DP’yi desteklediler. 1950 seçimlerinde DP iktidar olmayı hak edince seçimi iptal edecek gücü olan İsmet İnönü seçim sonucuna saygı gösterir. Ancak 1957 seçiminden sonra DP azınlık iktidarı olarak güç kaybeder.

DP macerası 27 Mayıs 1960 günü darbeyle noktalanarak sona erer. DP’nin ilk işi Marshall yardımlarını kabul etmektir. Cumhuriyet döneminin en büyük borçlanmalarını yaparak Türkiyenin bağımsızlığına gölge düşürmüştür. NATO’ya girme hevesiyle Kore’ye asker göndermiştir. Toprak ağalarına krediler dağıtıp bunların borçlarını silmiştir. Devlet yağmalanmıştır. Demokrasi adına gazeteciler, yazarlar tutuklanmıştır, basına baskı ve sansür uygulanmıştır. Devletin verdiği parasal desteklerle yandaş basın yaratılmıştır… Bu arada halk göreceli bir refaha da kavuşturulmuştur.

Sonuç ne? Üç idam, yaşından dolayı idamdan dönenler, hapis cezası alanlar ve şatafatlı bir partinin on yıllık şatafatlı saltanatının noktalanması.