Anadolu’ da Bugün Gazetesi’nin çok değerli takipçileri, bugünkü yazımda kişiler arası etkileşimde insanların birbirlerini daha iyi anlayabilmesi ve etkin iletişim kurabilmelerinde katkı sağlayan ve günümüzde giderek daha fazla gündeme gelen kuşak (jenerasyon) kavramından bahsetmek istiyorum.

Toplum olarak genelde güçlü iletişim becerilerine sahip değiliz. Hem kendimizi ifade etmekte hem de dinleme ve anlama konusunda yeterince başarılı olamıyoruz. Bu yüzden iş arkadaşlarımızla zaman zaman çatışmalar yaşayabiliyoruz.

Hiçbir çalışan gerginliğin yüksek olduğu ve sık sık tartışmaların yaşandığı, verimsiz bir ortamda çalışmak istemez, tam tersine kişiler arası iletişimin sağlıklı olduğu iş yerlerinde çalışanlar çok daha mutlu ve verimli olurlar.

İnsanların birbirleriyle etkin iletişim kurabilmelerini sağlayan pek çok etken vardır. Yaş faktörü de bunlardan birisidir. İş yerlerinde her yaştan çalışan bulunmaktadır. Bundan dolayı kuşak kavramı hakkında da çalışanların bilinçlenmesinde fayda vardır.

Karşımızdaki kişinin hangi kuşaktan olduğunu bilirsek, onun kişiliği ve iş yapış şekli hakkında ön görülere sahip olabilir ve olası çatışmaların önüne kolaylıkla geçebiliriz.

“Şimdiki gençlik bir başka, bir türlü anlaşamıyoruz” şeklindeki cümleleri hepimiz duymuşuzdur.

Oysa ki bu ön yargılı yaklaşımların yerine her kuşağın özelliklerini bilirsek birbirimizle anlaşmamız ve empati yapmamız çok daha kolay olacaktır.

Türk Dil Kurumu’na göre “Kuşak” kavramının sözlük anlamı ‘‘Yaklaşık olarak aynı yıllarda doğmuş, aynı çağın şartlarını, dolayısıyla birbirine benzer sıkıntıları, kaderleri paylaşmış, benzer ödevlerle yükümlü olmuş kişiler topluluğudur’’.

Sosyolojik tanımlar incelendiğinde kuşaklar, belli tarihlerde doğmuş, sosyalleşme sürecinde ortak sosyal, politik, ekonomik vb. olaylardan etkilenmiş, koşullar gereği benzer sorumluluklar yüklenmiş oldukları için ortak değer, inanç, beklenti ve davranışlara sahip gruplar olarak açıklanabilir.

Bu açıklamaların ışığında bilmeliyiz ki, her kuşağın (jenerasyonun) benzer kişilik özellikleri vardır ve bu özellikler kişilerin çalışma hayatında iş yapış şekilleri, iletişim modelleri ve beklentileri üzerinde etkilidir. Pek çok farklı yaş grubunun bir arada çalışmak zorunda olduğu göz önünde bulundurulduğunda, eğer kuşakların yaş aralıklarını ve ortak karakteristik özelliklerini bilirsek iş arkadaşlarımızla daha iyi anlaşabilir, onlarla çatışmak zorunda kalmadan sağlıklı bir iletişim kurabiliriz.

Kuşak kavramı ile ilgili ilk bilimsel çalışma Auguste Comte tarafından yapılmıştır. Comte, ilk olarak 1830-40 yılları arasında yaşayan insanlar ile çalışmasına başlamıştır. Yaptığı çalışmalarda kuşak farklılıklarının belirli sürede ortaya çıkan hareketli kuvvetlerden kaynaklandığını ortaya koyarak sosyal ilerlemenin, kuşaklar arası bilgi birikimlerinin aktarılması ile olduğunu belirtmiştir. Elbette kuşakları sadece doğdukları zaman dilimleri baz alınarak sınıflandırmak doğru olmaz. Aynı zamanda kuşakları oluşturan milletlerin tarihi, dili, sosyokültürel ve ekonomik yapıları gibi faktörler de kuşakları sınıflandırmak için kullanılmaktadır.

Günümüzde kuşaklar kronolojik olarak şu şekilde sıralanmış ve tanımlanmışlardır:

1-Sessiz Kuşak: 1925-1945 yılları arasında dünyaya gelenlerin oluşturduğu bu gruba Savaş Kuşağı ya da Kayıp Kuşak da denilmektedir.

2- Bebek Patlaması (Baby Boomers) Kuşağı: 1946-1964 yılları arasında doğan gruba Bebek Patlaması denilmektedir. Bir önceki dönemde yaşanan savaşlarda verilen büyük kayıplar sonrasında, savaşların etkisinin sona ermesiyle dünyaya gelen yaklaşık 1 milyar bebekten dolayı bu isim verilmiştir.

3- X Kuşağı: 1965-1979 yılları arasında doğan bebekler X Kuşağı olarak isimlendirilmektedir. Bu kuşak adını Kanadalı yazar Douglas Coupland’ın 1991 yılında yazdığı “Generation X” isimli kitaptan almıştır.

4. Y Kuşağı: 1980-1999 yılları arasında doğan bu gruba Y Kuşağı denilmektedir. Milenyum Kuşağı, Dijital Kuşak gibi farklı isimlendirmeleri de mevcuttur. Dünya nüfusunda en kalabalık kuşaktır.

5. Z Kuşağı: 2000 yılı ve sonrasında doğanlar Z Kuşağı olarak anılmaktadır. İsmini USA Today Gazetesi’nin açtığı bir yarışmadan almıştır.

6. Alfa Kuşağı: 2012 yılından sonra doğan bireyler için kullanılmıştır.

Yeni bir kuşak olması sebebiyle henüz yeterince bilgi verilememektedir. Çalışma hayatında günümüzde ağırlıklı olarak X,Y ve Z Kuşakları karşımıza çıkmaktadır. En yaygın jenerasyon da Y Kuşağıdır.

Bir sonraki yazımda kuşakların karakteristik özellikleri, alışkanlıkları, beklentileri, birbirleri arasındaki iletişimleri ve çatışma sebepleri gibi konularda bilgi aktarmaya çalışacağım.

Sağlıcakla kalın.