Yetersizlik hissi, kişinin benliğinde kendisine dair beslediği “yetenekli olmadığı, konu fark etmeksizin yeterince iyi olmadığı, performansının hep düşük olduğunu düşünmesi ve kaygı hissetmesi” olarak tanımlanabilir bir durumdur. Genellikle gerçek verilerle yani yaşamsal gerçeklerle bir ilgisi yoktur bir onaydan ya da dereceden çok kişinin hissidir.

Herhangi bir nesnel yetenek veya yeterlilik ölçüsünden çok, düşük benlik saygısı, düşük özgüven ve aşağılık kompleksi ile bağlantılıdır. Bu nedenle, genellikle zihinsel olarak abarttığımız eski güvensizliklerden veya eksikliklerden kaynaklanır.

Yetersizlik hissi sonradan gelişen bir durumdur doğuştan bu hisle gelmeyiz. Deneyimlerimizi ya da kendimizi algılama biçimimiz bu duyguyu yaratan şeylerdir. Psikolojik olarak yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkmış benlik kavramını şekillendirmiş olabilir. Bağlanma kuramına göre ise; ailemizle aramızdaki bağ özgüven seviyemizi etkileyebilir ve özgüvenimizi şekillendirebilir, bu nedenle mesafeli bir ilişkimiz varsa veya reddedilmiş hissedersek kendimizi suçlayabilir ve yeterince iyi olmadığımız fikrini geliştirebiliriz. Özellikle güvensiz bağlanma, kaygılı/çekingen bağlanma durumlarında karşımıza çıkmaktadır. Çevresel etkenler yetersizlik hissinde en önemli rolü oynamaktadır. Yaşamda başımıza gelen olayları, hataları, başarısızlıkları abartmak ya da yanlış yorumlamak başlıca nedeni iken sürekli kendimizi kıyaslamak da sürece eşlik etmektedir.

Yetersizlik Hissi ile Nasıl Başa Çıkabiliriz?

Bu hissin ana nedeni öz saygı düşüklüğü olduğu için özellikle öz saygıyı arttırma yolları yetersizlik hissi üzerinde de etkili olmaktadır; Kendinizi olumlu bir şekilde değerlendirin ve kendinize güveninizi artırın. Kendinize iyi bakmak için zaman ayırın ve sağlığınıza dikkat edin. Kişisel hedefler belirleyin ve bu hedeflere ulaşmak için çalışın. Aynı zamanda kıyaslamayı durdurun, özellikle yıkıcı eleştiriyi kesmek öz saygı kavramını olumlu yönde etkiler. Hayatınızda bu böyle oldu “ama” demek yerine böyle oldu “ve” ile yer değiştirin.

Aynı zamanda yetersizlik duyusu mükemmelliği aranmaktan da kaynaklandığı için daha iyi yönlerinizi dinlemeye çalışın.

Bu süreçlerde uzman desteğine de başvurabilirsiniz.

Sevgilerimle…