Anadolu'da Bugün Gazetesi'nin çok değerli takipçileri son iki yazımda çalışan motivasyonundan ve bunun performansla ilişkisinden bahsettim.

Özellikle motivasyonu etkileyen faktörlerle ilgili sizlerden çok sayıda yorum ve soru geldi. Bu yüzden bu haftaki yazımda motivasyonu etkileyen faktörler hakkında biraz daha detaya girmek istiyorum.

Özmotivasyon bireylerin kendi kendini motive etme becerisini ifade etse de her çalışanın özmotivasyon seviyesi farklıdır. Bununla birlikte özmotivasyonu yüksek de olsa her çalışan mutlaka motive edilmeye ihtiyaç duyar. Bu yüzden kurumlar çalışanlarından sürdürülebilir yüksek performans elde etmek istiyorsa bunun yolunun çalışanlarının motivasyon seviyelerini yükseltmekten geçtiğini öncelikle vurgulamak istiyorum

Motivasyon, bireylerin daha kararlı, disiplinli, yaratıcı, dayanıklı, çözüm / sonuç odaklı ve enerjik olmalarını sağlar. Yani yüksek motivasyon seviyelerinin çalışanlara yaptığı olumlu katkılar saymakla bitmez. Bunun sonucunda elde edilen üst düzey performans da kurumlara verimlilik olarak geri döner.

Peki hem çalışanlar hem de kurumlar için bu kadar önemli olan motivasyon düzeylerini etkileyen faktörler nelerdir?

Bu sorunun cevabına geçmeden önce, konunun öneminin farkında ve bilincinde olan şirketlerin etkin uygulamalarla çalışan motivasyonlarını rahatlıkla yüksek tutmayı başarabileceğini söyleyebiliriz.

Gelelim sorunun cevabına. Motivasyonu etkileyen faktörleri başlıklar halinde ele almak daha faydalı ve anlaşılabilir bir yaklaşım olacaktır.

1. Psiko-Sosyal Faktörler: Bu konu başlığında, etkin oryantasyon programlarının işe ilk girişten itibaren uygulanması, çalışanın kendini önemli ve değerli hissetmesini sağlayacak yaklaşımlar, yetki ve inisiyatif tanınması, unvan ve statü yoluyla saygınlık kazandırma, başarıların takdir edilmesi, sosyalleşme ile ilgili faaliyetler, mobbinge karşı kurumların bilinçli ve etkin tedbirler uygulanması, yöneticilerin ve çalışanların mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlayacak eğitim imkanlarının sunulması gibi faktörleri sayabiliriz.
2. Ekonomik Faktörler: Bu başlık altında ise kurumların uyguladığı ücret faktörlerini ilk sırada dile getirmek gerekir. Ücretlendirme adil, şeffaf ve yüksek performansı ödüllendiren bir şekilde yapılmalıdır. Bunun yanı sıra aynı prensiplerle uygulanması gereken prim sistemi, yan haklar, olumlu yaklaşımlara (tutum ve davranışlar) verilen ödüller, iç ödüllendirme sistemleri, sosyal yardımlar ve buna benzer maddi ya da ayni katkıları da bu başlık altında dile getirebiliriz.
3. Yönetsel ve Organizasyonel Faktörler: Bu konu altında çalışanın yaptığı işlerin çeşitliliğini, kişisel ve mesleki gelişim ile ilgili iletişim ve geribildirim uygulamalarını, ekip uyumuna yönelik birlikte çalışma sağlayan uygulamalar ve projeleri, yetkinlik ve performansa göre çalışanlara sağlanan kariyer ve gelişim fırsatlarını, yöneticilerin çalışanlara yönelik yaklaşımlarını, düzenli ve adil performans değerlendirme görüşmelerini, çalışanların kurum yönetimine doğrudan katılımını sağlayan uygulamaları, işyerlerinin fiziki çalışma koşullarını, tüm birimlerin birbiriyle işbirliği içinde olmasını sağlayan iç iletişim sistemlerinin varlığını sayabiliriz.

Belki de yazmayı atladığım daha pek çok faktörün çalışanların motivasyonunu menfi ya da müspet şekilde etkilediği bilinen bir gerçektir. Çalışan motivasyonunun performansla ilişkisinin farkında olan kurumlar bu konularda gerekli uygulamaları ve tedbirleri hayata geçirmelidirler. Aksi takdirde motivasyonu ve performansı düşmüş, verimsiz ve mutsuz çalışan bir personel topluluğuyla karşı karşıya kalmaları kaçınılmazdır. Sonuçta böyle bir ortamda yüksek personel devir hızı ortaya çıkar ve kurumlar bundan ciddi zarar görürler.

Bu yüzden daha önceki yazılarımda da vurguladığım şekilde, şirketler tarafından çalışan bağlılığı ve memnuniyetini ölçen çalışma ve anketlerin düzenli aralıklarla ve sürekli yapılması ve bu anketlerin sonucunda ortaya çıkan gelişim ve aksiyon planlarını da mutlaka hayata geçirmesi olmazsa olmaz bir gerekliliktir.

Tüm çalışanlara yüksek motivasyonlu ve üstün performanslı bir iş hayatı dilerim.

Sağlıcakla kalın.