Bu aralar psikoloji ve psikiyatriye merak saldım. Dunning ve Kruger adında iki psikiyatri uzmanının tespitlerini gördüm ve sizlerle de bu haftaki köşemde paylaşmak istedim.

Dunning ve Kruger bir teori atmışlar ortaya. Bunlar, “Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini ve cesaretini arttırır” demişler ve araştırma çalışmalarına başlamışlar. Yaptıkları araştırmalar için çeşitli uygulamaların sonucunda bazı bulgulara ulaşmışlar. Diyorlar ki: “Niteliksiz insanlar ne ölçüde niteliksiz olduklarının farkında olmazlar. Niteliği az olanlar ellerindeki niteliği abartma eğilimindedir. Bu şahsiyetler, gerçekten nitelikli olan insanların alamet-i farikalarını görmekten, anlamaktan acizdirler. Eğer nitelikleri, belli bir eğitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkına varmaya başlarlar.”

Yurtdışında büyüklüğünden ve şaşaasından yanına yaklaşamadığımız bir üniversitede öğrenciler arasında bir test yapılmış. ‘Test nasıl geçti’ sorusuna öğrencilerden yanıt beklenmiş. Soruların yüzde 19’una bile cevap veremeyen öğrencilerin kendilerine olan güvenleri müthişmiş. “Testin yüzde 60’ına doğru yanıt verdik, iyi bir günümüzde olsaydık, bu oran yüzde 70-80’lere kadar çıkardı” demişler. Soruların yüzde 90’ından fazlasını doğru yanıtlayanlar ise, büyük bir alçakgönüllülükle, “Sanırım yüzde 70 civarında doğru cevap verdim” demişler. Ardından, bütün araştırma sonuçları bir araya getirilerek, ‘Dunning-Kruger Sendromu’nun metni yazılmış. Metinde ibret alınacak sonuçlar var. Bakın şimdi o metinde ne var: “İşinde çok iyi olduğuna yürekten inanan yetersiz kişi, kendini ve yaptıklarını övmekten, her işte öne çıkmaktan ve aslında yapamayacağı işlere talip olmaktan hiçbir rahatsızlık duymaz. Aksine her şeyin hakkı olduğunu düşünür. Ancak bu cahillik ve haddini bilmeme karışımı, mesleki açıdan müthiş bir itici güç oluşturur. Eksiler kariyer açısından artıya dönüşür. Sonuçta kifayetsiz muhterisler her zaman ve her yerde daha hızlı yükselirler. Bu arada, gerçekten bilgili ve yetenekli insanlar çalışma hayatında fazla alçakgönüllü davranarak öne çıkmaz, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmaz, kıymetlerinin bilinmesini beklerler. Tabii beklerken kırılır, kendilerini daha da geriye çekerler. Muhtemelen üstleri tarafından da ihtiras eksikliği ile suçlanırlar. Yılları da böylece geçer, gider.”

Şimdi buradan çıkardığım ders şu; Fazla mütevazı olma, niteliksiz cahillerin seni ezip geçmesini kabullenme. Herkese iyi hafta sonları diliyorum…