Vücudumuzda yaşayan milyonlarca mikroorganizma vardır. Bu mikroorganizmalar yeni doğan dönemde kazanılıp, yaşam boyu vücudumuzda yaşamaya devam ederler. Probiyotikler ise sindirim sistemimizde yaşayan yararlı bakteri ve mayalardır. İnsan sağlığını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir. 

Probiyotikler Nelerde Bulunur?

En iyi bilenen probiyotik kaynağı yoğurttur. Fermente süt, ayran, kefir, boza, turşu, sirke gibi besinlerde doğal olarak bulunur. Ayrıca probiyotikler besinlere ilave edilerek, tablet şeklinde, kapsül olarak ve dondurarak kurutma yöntemiyle marketlerde ve eczanelerde satılmaktadır.

Bağırsaklarımızda prebiyotik olan adlandırdığımız probiyotikleri besleyen, aktivitesini çoğaltan, çoğalmasına yardımcı olan bazı besinler vardır. Bu besinler; buğday, soğan, muz, sarımsak, pırasa, yerelması, hindiba, kuşkonmaz, bezelye, arpa ve çavdar gibi bazı tahıllardır. Ayrıca kan şekeri seviyesini dengede tutar. Obezite, diyabet gibi hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde son yıllarda oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır.

Beslenme bozukluğu, kişisel alışkanlıklar gibi çevresel etmenler, doğum şekli, genetik faktörler, yaş, fiziksel aktivite, stres, enfeksiyon, bazı hastalıklar bağırsaklarımızı etkilemekte ve probiyotikleri azaltmaktadır. Probiyotiklerin azalması zararlı olan bakterilerle mücadeleyi etkileyip bağışıklığımızı düşürür.

Probiyotikler Bağışıklığımızı Nasıl Etkiler?

Probiyotikler bağırsak duvarımıza tutunarak antimikrobiyal maddeler üretir. Ortamı asidik seviyeye getirerek zarar bakterilerin gelişmesini ve bağırsak yüzeyine tutulmasını önler. Bağırsak yüzeyine tutunamayan zararlı bakteriler dışkı ile vücudumuzdan uzaklaştırılır. Böylelikle bağırsak duvarına yapışan probiyotikler koruyucu asker görevi görerek bağışıklığımızı güçlendirir. 

Fast food, asitli içecekler,şekerli besinler,fazla antibiyotik kullanan bireylerin bağırsağında zararlı bakteriler çoğalır. Probiyotikler kendilerine uygun yaşam alanı bulamaz ve sayıca azalmaya başlarlar. Zararlı bakteriler bağırsak duvarına zarar vererek kan akışına geçer. Bağırsağımızdan vücudumuza enfeksiyon yayılmaya başlar ve sağlığımızı olumsuz yönde etkiler.

Probiyotiklerin Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?

Probiyotikler birçok hastalığın tedavisinde önleyici ve tedavi edici olarak kullanılmaktadır. Bu hastalıkların başında genetik faktörler, çevresel etmenler,  bağışıklık sistemini bozuklukları, vücutta zararlı organizmaların artması ile ilişkili olan ülseratif kolit, Crohn, poşit hastalığı gelir. Probiyotik kullanımı ile bağışıklık güçlenir, zararlı mikroorganizmalar azalır. Probiyotik kullanımının hastalığın tedavisi ve semptomların azalmasında etkili olduğu klinik çalışmalarla gösterilmiştir.

İshal, Rota virüsü gibi bağırsakları etkileyen virüs tedavisinde, atopik cilt, süt ve süt ürünlerine olan hassasiyette (laktozintolerası), çölyak hastalığı, gastrit, yüksek tansiyon, yüksek kolestrol, diyabet, obezite, ağız sağlığı, karaciğer hastalıklarında probiyotik kullanımı olumlu etkiler göstermektedir.
Ayrıca psikiyatrik bozukluklarda probiyotik kullanımının etkili olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. ‘’ Bağırsak-beyin ekseni’’ olarak adlandırılan merkezi sinir sistemi ile sindirim sistemi arasında bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Psikiyatrik bozukluğu olan bireylerin sindirim sisteminde bozukluk olduğu anlaşılmıştır. Probiyotik kullanımı ile depresif bozukluklar ve anksiyete bozukluğu olumlu yönde etkilenmiştir.

Probiyotikler Zayıflamaya Yardımcı Olur

Beslenmemizde yoğurt, ayran, kefir, turşu, kurubaklagil gibi besinlere yer vermemiz gerekir. Bu besinler kan şekeri seviyemizi dengede tutar. Böylelikle şeker krizlerini önler. Kabızlık problemlerini de ortadan kaldırır. Sürekli kabızlık şikayeti yaşayan bireylerin kilo vermesi oldukça zordur. Çünkü tüketilen besinlerin dışkı olarak dışarı atılması gerekirken o besinler zararlı bakteriler tarafından tekrar kullanılır. Yapılan bir çalışmada aynı yiyecekleri yiyen gruplarda probiyotik içeren besinlerden az beslenen bireylerin probiyotik içeren besinleri fazla tüketen bireylere göre %10 daha fazla kalori aldığı görülmüştür. Bunun sebebinin zararlı bakterilerin dışkı içindeki atıkları enerji olarak kullandığı ortaya çıkmıştır. 

Sağlıklı ve fit bir vücuda sahip olmak istiyorsak; şekerli gıdalar, asitli içecekler, fast food gibi besinlerde uzak durmamız gerekir. Öğünlerimize süt, yoğurt gibi süt ürünleri , kurubaklagiller, tahıllar eklememiz gerekir.