Üretim ve tüketimin artması ile plastik ürünlere yönelimimiz arttı. Plastikler bugün hayatımızın her alanında yer almaktadır. Özellikle gıda sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Peki sağlıklı mı?
Plastik üretiminde yaygın olarak Bisfenol A kullanılır. Genellikle yiyecek ve içecek kaplarının iç yüzey kaplamalarında, besin kapları, su şişeleri, diş dolguları, deterjan, sabun, şampuan ve tırnak parlatıcılarında kullanılmaktadır.

Tüm dünyada 1 yılda 3,5 milyon tonun üzerinde Bisfenol A üretilmektedir. Bunun 100 tondan fazlası atmosfere verilmektedir. Havaya yayılan Bisfenol A içme sularına, göllerine, denizlere ve toprağa bulaşmaktadır. Plastik atıkların çöplere atılmayıp denizlere veya toprağa atılmasıyla da Bisfenol A her yere yayılmaktadır ve sağlığımızı ciddi şekilde tehdit etmektedir.

Vücudumuza girişi hava yoluyla, pet şişe gibi plastik ürünlerdeki besinleri tüketmekle ve yiyecekleri pişirmeden önce plastik poşet kullanmak ile olmaktadır. Ayrıca yağlı yiyeceklerin plastik kaplara konulması ile plastik çözünmekte ve Bisfenol A besine bulaşmaktadır.

Yeni Doğanlar Daha Çok Etkileniyor

Yeni doğan bebeklerde biberon kullanımı yaygındır. Biberon plastiktir ve içeriğinde Bisfenol A bulundurmaktadır. Ayrıca mama kaplarının plastik olması, mamayı plastik kaplarda soğutma ve mutfak gereçlerini plastik kullanmak da Bisfenol A’yı besine bulaştırmaktadır. Çalışmalarda yeni doğanların Bisfenol A etkilerine daha çok maruz kaldığı açıklanmıştır. Sebebinin ise karaciğer enzimlerinin tam olarak gelişmediği için vücuttan Bisfenol A atılmayıp vücuda zarar verdiği bildirilmiştir.

Gebelik döneminde anne karnındaki bebeğe plastik geçmektedir. Annenin yeme, içme ve hava yolu ile aldığı plastik parçacıkları anne karnındaki steril ortama geçmekte ve bebeğe ulaşmaktadır. Şuan her yeni doğanda plastik varlığı çalışmalarda kanıtlanmıştır. Yeni doğanların dışkısında mikroplastik parçacıklar yetişkin bireylere göre daha fazla bulunmuştur.

Bisfenol A’nın Zararları

Bisfenol A’nın zararları çok fazladır. Endokrin bozucudur yani hormonları bozmaktadır. Özellikle cinsiyet hormonlarını bozmaktadır. Üreme organları bozuklukları, düşük, gebe kalmada zorluk, sperm kalitesinde azalma ve cinsiyet hormonlarının değişmesine neden olmaktadır.

Peki ne yapmalıyız?

Yeni doğan bebeklerde kesinlikle cam biberonlar kullanılmalıdır. Biberon başlıkları Bisfenol A içermeyen özellikte olmalıdır. Mutfakta plastik kaplar yerine cam kaplar kullanılmalıdır. Özellikle yemek pişirme esnasında kullanılan gereçlerin plastik yerine tahta olmasına özen gösterilmelidir. Yağlı yemekler kesinlikle plastik kaplarda tutulmamalıdır. Çünkü yağ plastiği daha hızlı çözmektedir.

Bebeklerin diş kaşıma aparatları plastiktir bu yüzden ananasın iç kısmı gibi daha doğal ve bebeğe zarar vermeyen ürünler tercih edilmelidir. Ayrıca oyuncak yutma bebeklerde fazla olduğu için bez bebek ve oyuncaklar tercih edilmelidir. İçme sularından çok fazla Bisfenol A vücuda girişi olmaktadır. Dikkat edilmelidir. Yetişkinlerin ve özellikle gebelerin paketli tüm gıdalardan uzak durması gerekmektedir. Paketli gıdaların tadı oldukça güzeldir fakat sağlığımız herşeyden önemli olduğunu unutmamamız gerekir.

Sağlıklı Günler