Konya Aydınlar Ocağı, haftalık Selçuklu Salı Sohbetleri kapsamında aktivist Muammer Yavuz’u ağırlayarak, 25 yıl önce vefat eden Azerbaycan Eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey’in hayatını ve mücadelesini anlattı.
Elçibey’in Hayatı ve Eğitimi
Programda konuşan Yavuz, Elçibey’in 24 Haziran 1938 tarihinde Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Keleki Köyü’nde doğduğunu, ilkokul ve liseyi Nahçıvan’da tamamladıktan sonra 1957’de Azerbaycan Devlet Üniversitesi Doğu Bilimleri Fakültesi Arap Dili Filolojisi Bölümünü kazandığını ve 1965’te masterını tamamladığını aktardı. Mısır’da tercümanlık yaptıktan sonra Azerbaycan Devlet Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak görev yapan Elçibey, öğrencilerine Türkçülük ve bağımsızlık duygusu aşılamaya çalıştığı gerekçesiyle KGB tarafından tutuklanarak bir buçuk yıl hapis yattı.
Siyasi Mücadele ve Cumhurbaşkanlığı
Hapisten çıktıktan sonra Milli İlimler Akademisi El Yazmaları Enstitüsü’nde görev alan Elçibey, 1988’de Sovyetler karşıtı hareketin liderleri arasında yer aldı. 1989’da Azerbaycan Halk Cephesi’nin başkanı, 1992’de ise yapılan seçimlerde yüzde 59,4 oyla Cumhurbaşkanı oldu. İlk resmi ziyaretini Türkiye’ye gerçekleştiren Elçibey, milli devlet olma yolunda önemli adımlar attı: Sovyet askerlerini ülkeden çıkardı, milli ordusunu ve parasını oluşturdu, Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçişi sağladı ve üniversite sınavlarını Türkiye modeline göre düzenledi.
Türkiye ile İş Birliği ve Birleşme Hayali
Elçibey’in döneminde Türkiye ile ilişkiler güçlendi. Süleyman Demirel, Alparslan Türkeş, Necmettin Erbakan ve Muhsin Yazıcıoğlu gibi isimlerle yakın temaslar kurdu, Bakü-Ceyhan Petrol Hattı anlaşmasını Türkiye ile imzaladı ve Türkiye ile birleşme hayalini savundu.
Görevden Azledilmesi ve Son Yılları
1993’te yaşanan Gence isyanı ve siyasi krizler sonucu Elçibey, Cumhurbaşkanlığı görevinden azledildi ve Keleki köyüne çekildi. 1997’de muhalefet görevini üstlenmek üzere Bakü’ye döndü, ancak 1998 seçimlerini boykot etti. 22 Ağustos 2000’de Ankara’da prostat kanseri tedavisi görürken vefat etti.
Katılımcıların Mesajı
Konya Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, Elçibey’in Türk dünyasının birliği idealleri olan öncü bir lider olduğunu vurguladı. Aktivist Muammer Yavuz da Elçibey’in mücadelesini ve Türkiye-Azerbaycan ilişkilerine katkılarını anlatarak, gelecek nesillere örnek bir lider portresi çizdi.
