Yüksek ağaçlardan ekmek parası kazanıyorlar: Çam fıstığı üreticilerinin zorlu mücadelesi

Özellikle Aydın’ın Koçarlı ilçesinde yaygın olarak üretilen çam fıstığı, ülke ekonomisine önemli katkı sağlıyor. Ancak, metrelerce yüksekliğe sahip çam ağaçlarından kozalakların toplanması, üreticiler için büyük bir tehlike oluşturuyor.

Hasat sırasında, ağaçlardan özel yöntemlerle düşürülen kozalaklar, fabrikalarda kırılıp içi çıkarıldıktan sonra ayıklanarak ihracata sunuluyor. Yaklaşık 100 kilogram kozalaktan yalnızca 2 kilogram künar elde edilebiliyor. Uzun işlemlerden geçen çam fıstığı, ihraç ürünü haline gelerek önemli bir ekonomik değer kazanıyor.

ZORLUKLARLA DOLMUŞ BİR MESLEK: YÜKSEK AĞAÇLARDAN EKMEK PARASI KAZANIYORLAR

Söke ilçe kırsalında çam fıstığı hasadını sürdüren Akın Arıcı, bu zorlu mesleğin kendilerine çocukluklarından beri alışkanlık haline geldiğini söyledi. Arıcı, "Atalarımız bizi bu ağaçlara çıkmaya alıştırdı. Çocukluğumdan beri bu işin içerisindeyiz ve yapacak başka bir işimiz de olmadığından bize zor gelmiyor. Ancak genç nesil bu işi yapmak istemiyor. Bu işle uğraşanlar da severek yapmıyor, mecbur olduğu için yapıyor" dedi.

Pandeminin ardından fiyatların artış gösterdiğini ancak üreticilerin bundan yeterince fayda sağlayamadığını belirten Arıcı, iç künar fiyatının kilogram başına 1.500 TL civarında olduğunu, kabuklu çam fıstığının ise 300-350 TL arasında değiştiğini söyledi. Arıcı, günlük hasat miktarının ise yerin durumuna ve mahsulün bolluğuna bağlı olarak değişkenlik gösterdiğini belirtti.

TEHLİKELİ İŞ: AĞAÇTAN DÜŞÜP HAYATINI KAYBEDENLER OLDU

Hasat sırasında yapılan işin tehlikeli olduğuna dikkat çeken Arıcı, "Ağaçlardan düşüp ölenler bile oluyor. Bu işi yapana 2.500-3.000 TL arasında yevmiye veriyorlar. Düşen, sakat kalan, hatta ölen bile oluyor. Ancak bu işi yapmaya devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.

ORMANLARI KORUYAN ÜRETİCİLER: ‘DEVLETTEN ÖNCE BİZ VARIZ’

Aydın’daki Hazine arazilerinde hasat yapan Arıcı, orman köylülerinin bu ağaçlara gözü gibi baktığını belirterek, "Devlet zamanında buraları nüfusa dayalı olarak böldü ve sahiplendirdi. Herkes kendisine verilen yerin bakımını yapıyor. Orman köylüsü bu ormanları korumak zorunda, burası yanarsa ağaçlar yok olur, mahsuller yanar. Burada devletten önce biz varız ve buraları korumak zorundayız" dedi.

EŞİNİN YARDIMI: “İŞİ PAYLAŞIYORUZ”

Eşine hasat döneminde yardımcı olan Dilek Arıcı ise, "Evleneli 5 yıl oldu ve hayatın yükünü her alanda olduğu gibi burada da paylaşıyoruz. Dökmesi kadar toplaması da zor. Zorluk derecesi işi yaptığınız alana göre değişiyor" diye konuştu.

REKOLTE DÜŞÜK, FİYATLAR YÜKSELDİ

Tüccar Serkan Karatosun, Türkiye genelinde çam fıstığı rekoltesinin düşük olduğunu belirtti. "Marmara’yı bitirdik ve yaklaşık 7-8 bin ton ürün aldık. Şimdi ise kendi bölgemize başladık. Hasat zor, işçilik pahalı ve çam fıstığı fiyatlarında yüzde 50 artış oldu. İç fıstığın kilosu geçen yıl 800 TL civarındayken, bu yıl 1.300 TL civarında. Kozalakların fiyatları ise kalitesine göre 15 TL ile 35 TL arasında değişiyor" dedi.

Karatosun, iklim değişikliklerinin etkisiyle Türkiye’nin gelecekte daha zor bir kuraklık süreciyle karşılaşacağını ifade etti.

Çam fıstığı, Türkiye'nin ekonomisine katkı sağlarken, üreticilerin hayatını riske atarak yaptıkları bu zorlu işin, daha fazla dikkat ve destek gerektirdiği bir kez daha ortaya çıkıyor.