“Engelliler istihdam edilmelidir”

Adnan Yağcı kimdir?

Konya’nın Çumra ilçesinde doğdum işletme mezunuyum. Yaklaşık 18 yıl bankada çalıştım. 4 yıl kadar Konya Şeker ve Süt Fabrikası’nın genel müdürlüğünü yaptım. 7 yıldır da özel eğitim hizmet kurumlarında hizmet vermeye devam ediyorum. İlk önce engellilere yönelik bir özel eğitim kurumumuz vardı. Ancak kapanarak, özel sağlık meslek lisesine dönüştü. Şu anda bu okulda hizmet veriyorum. Aynı zamanda Beyazay Derneğinin başkanlığını yapıyorum.

Beyazay Derneği ne zaman ve kimler tarafından kuruldu?

Türkiye Beyazay Derneğinin temelleri 1 Kasım 1988 tarihinde İstanbul’da atıldı. Konya şubesi 2009 yılında açıldı. Toplamda 74 şubemiz bulunuyor. Bunun yanı sıra Fransa, Filistin Almanya, Hollanda, Azerbaycan ve Kıbrıs gibi yurt dışı şubelerimizde bulunuyor. Amaçları kendilerini geliştirmek, değerlerini güçlendirmek ve bildiklerini az çok demeden başkalarına aktarmak olan bir grup görme engelli genç tarafından kurulan derneğimiz önceleri tüzel kişiliği olmayan bir çalışma grubu olarak faaliyetlerini sürdürdü. Düzenlenen etkinliklerle 7 Mart 1992 yılında Beyazay Çalışma Grubu, tüzel kimliğine kavuşarak Beyazay Görme Engelliler Derneği adını aldı.

Derneğinizin misyonu nedir?

Türkiye Beyazay Derneğinin ana çalışma alanı eğitimdir. Misyonumuz; engellilerin eğitim, sosyal, kültürel, ekonomik, hukuki, mesleki vb. hak ve menfaatlerini koruyup geliştirmek ve istihdamı, sosyal hayata uyumu, insan hak ve özgürlüklerinden gerçek anlamda faydalanabilmelerini sağlamak, engellilere yönelik ayrımın kalkması ve hayatlarında girişken, üretken, verimli, başarılı bireyler olmaları için çalışmalar yapmak, engelliliğe yol açan nedenleri ve sonuçlarını ortadan kaldırmak için her türlü çalışma yapmak ve sosyal dayanışmayı sağlamak, engelliler ve toplum arasında karşılıklı sevgi ve saygıyı yerleştirmek, ruhsal ve bedensel olarak sağlıklı bireyler yetiştirilmesine katkıda bulunmak ve rehabilitasyonlarını sağlamaktır.

Derneğin Konya şubesi olarak ne tür faaliyetler içinde yer aldınız?

Kamu yararına yönelik tüm engelli gruplarını kapsayan faaliyetlerimize devam ediyoruz. Konya şubesi olarak diğer şubelerden farklı engellilere yönelik bir spor kulübümüz var. Türkiye Sporcular Fedarasyonunua bağlı olarak etkinliklerimizi sürdürüyoruz. Federasyonda yer alan 6 branşta yarışmalara katılıyoruz. Hem Türkiye hem dünya dereceleri elde ettik. 2012 yılında Dünya Bisiklet Şampiyonası’nda hem kızlar hem erkekler de derece yapan çocuklarımız Beyazay Konyaspor kulübünün çocuklarıydı. Bu tür etkinliklerin de kişilerin sosyal olarak gelişmesinde çok faydalı olduğunu gördük. Bunun yanı sıra ‘aşmak için hareket’ programımız Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından desteklenerek onaylandı. Konya Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü ile gerçekleştirdiğimiz protokol neticesinde 30 engelli, 30 engelsiz çocuk 4 branşta hafta sonları hocalar nezdinde spor yapılması sağlanıyor. Böylece birbirleriyle bir sosyal iletişim kurarak birbirlerini anlıyorlar ve bir farkındalık ortaya çıkıyor.

Engelli kişilere verilen hakları yeterli buluyor musunuz? Siz de engellilere maddi destek sağlıyor musunuz?

Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk kez özürlüler daire başkanlığı Necmettin Erbakan zamanında kuruldu. Daha sonraları başa gelen AK Parti Hükümeti de sosyal devlet anlayışına dair çalışmalarda bulunarak engellilere yönelik faydalı çalışmalar yaptı. Şu anda özürlü olan ihtiyaç sahiplerine devlet tarafından destek veriliyor. Dolayısıyla bizim destek sağlamamıza gerek kalmıyor. Ancak insanların çoğunun devletin yardım ettiğinde haberi yok. Devlet özürlü olan kişinin rapor çıkarması halinde zaten kendisine maddi destek imkânı sunuyor. Eğer kişi kendini ifade edemeyecek derecede engelli durumda ise zaten ona bakan kişiye maaş veriliyor. Devletin bu yönde ciddi destekleri oluyor. Bize de yol göstermek kalıyor.

Engellilerin iş yaşamında yer alması için girişimlerde bulundunuz mu?

Elbette. Bizim önceliğimiz çalışabilecek engellilerin üretim istihdamının içinde yer almasını sağlamak. Geçtiğimiz yıllarda Konya Büyükşehir Belediyesi ile “Engelli Kariyeri” adında bir proje başlattık. İŞ KUR’dan personel arayan iş yerlerinin listesini ve hangi konuda personelde ihtiyaç olunduğunu gösteren bir doküman aldık. Daha sonra eşleştirmeler yaparak, iş görüşmelerini sağladık. Düzenli olarak bu kişiler iş yerlerine nasıl gidip gelecekler, çalışacaklar alan bile dizayn edildi. Neticede 28 kişinin istihdam edilmesini sağladık. Bu proje bir yıl sürdü. Normalde zaten 50’den fazla işçi çalıştıran iş yerleri engelli çalıştırmak zorundadır. Ancak işverenler engelli insanlara iş vermek yerine ceza ödemeyi tercih ediyorlar.

Bizim gayemiz ihtiyacı olanlara destek olmak üretime katkıda bulanabilecek durumda olanlarda toplumun bir parçası haline getirmektir.

 Zihinsel engelliler için yaptığınız bir çalışma oldu mu?

Engelliler içerisinde aslında en mağdur olan grup zihinsel engellilerdir. Biz onlarla biraz daha fazla ilgilenmeye çalışıyoruz. Geçtiğimiz yıllarda zihinsel engellilere yönelik bir faaliyetimiz oldu. Halk eğitimiyle ortaklaşa bir proje yaptık. Bu projede koçluk sistemiyle zihinsel engelli 10 kişiyi park ve bahçelerde sağlıklı bir insanın kontrolünde çalışabilmeleri sağlamaktı. Bunun için halk eğitimden kurslara katılarak sertifika da aldılar. Ancak belediyede yer alan yetkililer, zihinsel engelli kişileri toplu olarak bir yerde çalıştırma cesaretini gösteremediler. Bu projeyi gerçekleştiremedik.

Son olarak ne söylemek istersiniz?

Engelli olmak bir tercih değildir. Engelli kişilere karşı daha hoşgörülü ve duyarlı olmaya herkesi davet ediyorum. Aslında hepimiz bir engelli adayıyız. İlgili yetkililerinde bu insanların toplumda var olduğunun unutulmaması gerekiyor. Belediyeler ve işverenler engelli bireyler için üretilen istihdam projeleri desteklemeli ve toplumda var olmalarına katkıda bulunmalıdır. (Melek Sarıtaş)