“Antika kültürünü oluşturmak istiyoruz”

Konya’nın ilk antikacılarından sayılan kadir Özpınar la antika merakının nasıl başladığını ve koleksiyonu hakkında keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.

Kadir Özpınar sizi tanıyabilir miyiz?

Konya Beyşehir doğumluyum. 21 yıldır, eczacı kalfalığı yapıyorum. Evliyim bir çocuğum var. Yaklaşık 7 yıldır, da antikacılık yapıyorum.

Antika merakınız nasıl başladı?

Bir gaz lambasıyla başlayan antika merakım piyanoya kadar uzandı. Yaklaşık 7 yıldır bu işle uğraşıyorum. Köyde bir gaz lambası görmem aslında hayatımda birçok değişikliği de beraberinde getirdi. Daha sonra soba merakım başladı, derken birçok ürün koleksiyonunu bir araya getirdim. Maaşımda arttırdıklarımla bu işe başladım. Antika merakı zamanla ben de bir sevgi ve aşka dönüştü. Kendimi alamadım. Konya’da antika kültürünü başlatmak için elimden geleni yapıyorum. Konya aslında derin bir tarih ve kültürü içinde barındırmasına rağmen antikayla ilgili bir çalışması şu ana kadar olmadı. Sadece kilim ve tespih gibi belli ürünler üzerine koleksiyonlar var. Konya’da antika kültürünü yaşatmak adına bir hizmet sunmaya çalışıyorum.

İkinci mesleğiniz olan antikacılıkta nasıl ustalaştınız?

Bu aslında bir derya, ne kadar öğrenirseniz, ne kadar bilsenizde hep bir şeyler eksik kalıyor. Her şeyi bilmek mümkün olmuyor. Tabii ki tecrübe burada çok önemli. Ne kadar çok eser görürseniz, ya da ne kadar çok müze gezerseniz o kadar çok kıyaslama imkânınız oluyor. Araştırmanın yanında teorik bilginin çok önemi bulunuyor. Çünkü ancak kıyaslamayla sağlık bir fiyat belirlemesi yapabiliyorsunuz.

Antika koleksiyonunuzdan neler var? Bu ürünleri nereden temin ettiniz?

Koleksiyonumda sayamayacağım kadar büyük ve küçük ürün var. Şu anda bu dükkânımız hariç bir de evde olan ürünlerimiz var. Ürünlerim Türkiye genelinde antikacılardan aldığım ürünler mevcut ancak İstanbul Ankara İzmir gibi büyük şehirlerde kurulan antika pazarlarında ve mağazalarında aldığım ürünler oldukça fazla bulunuyor. Koleksiyonumda; gaz lambaları, döküm soba, ahşap bahçe düzenleme ürünleri, 100 yıllık fildişi piyanolar, çok eski kardiyoloji cihazı, gramofon, daktilo, film makinesi, plak çeşitleri, yöresel kıyafetler, çeşitli müzik aletleri, çok eski radyo ve televizyon, kilim gibi daha sayamadığım birçok ürün çeşidi antika merakı olan müşterilerimize sunuyoruz. Ürün verdiğimiz insanlara soruyoruz ne yaptın ürünü diyerek, sildim temizledim saatlerimi aldı diyerek, hoşuna giderek anlatıyor. Aslında antika başka bir sevgi ve tutkudur. Biz Konya’da antika konusunda tam çeşit sunan ilk antikacı olduğumuzu söyleyebilirim.

Son zamanlardaki antikadaki en çok talep edilen ürün nedir?

Antika merakı olan insanlar genelde biriktirdiği ürünler üzerine yoğunlaşıyor. Ancak son zamanlarda en çok satılan ürün küçük objelerden oluşuyor. Ama genel olarak talep edilen ürün plak çeşitleri oluyor. Türkiye’de birçok sanatçı bizden film makinesi talep ediyor, onları karşılamaya çalışıyoruz.

Antika eşyaların maddi değerlerini nasıl belirliyorsunuz?

Antikanın değerini belirleyen birçok faktör var. Öncelikle kullanılan malzeme ait olduğu dönem benzerlerine göre içinde bulunduğu durum ve tabii ki yıpranmış olup olmadığıdır. Öncelikle benzerleriyle bir kıyaslama yapılıyor ve bu şekilde fiyatı belirlenmeye çalışılıyor

Ancak, antika eşyaya merakı olan insanlar, genelde ürünün fiyatına bakmazlar. Eğer bir ürün antika merakı olan insanın yüzüne gülmüşse, müşteri onun fiyatına bakmadan alıyor.

Nostaljik olan her ürüne antika diyebilir miyiz? Yani bir ürünün antika olduğunu nasıl anlarız?

Elbette nostaljik olan her ürüne antika diyemeyiz. Antika maddi değeri olan eski eşya demektir. Bir eşyanın ya da sanat eserinin antika sayılabilmesi için yaşlı olmasının yanında az bulunur özellikte olması gerekir. Ne var ki her eski eşya da antika sayılmaz. Antikalar ünlü bir kişiye ya da belli bir tarihsel döneme ait olabilir. Koleksiyonumda yer alan 100 yıllık akustik duvar tipi fildişi Fransız piyanoları, film makineleri, gramofon, kardiyoloji cihazı veya radyoları antika olarak nitelendirebiliriz. Konya’da ciddi anlamda bir antika çalışmasını başlaması için bir çaba sarf ediyorum. İlk kez ciddi anlamda ciddi rakamda piyano getirdim. Konya’da görmek isteyen birçok insanda gelip fotograf çektirdi. Artık antika ürünleri Konya’da bulmak mümkün oluyor. İnsanların ilgisi güzel, hatta şaşırıyorlar Konya’da bir antikacının olması, çünkü daha önce hiç görmediklerini dile getiriyorlar. Türkiye’nin her yerine talep eden herkese de piyano gönderebiliyoruz.

Antika ürünleri pahalıya mı satıyorsunuz?

Antika ürünler aslında kesinlikle pahalı değil. Yani bugün eğer bir telefona 2 bin lira veriyorsanız, antika bir eşyaya da eğer seviyorsanız bu parayı çok görmezsiniz. Ancak dediğim gibi insanları çoğu da evlerinde büyüklerinde kalan eşyalara pek özen göstermiyorlar. Oysa o eşyalar maddi ve manevi birer mirastır. Değerin bilmek gerekir. Bazen soruyorlar, satmak için maddi değeri ne kadar eder diyerek, biz de zaten maddi değeri yoksa en azında maneviyat olarak saklamalarını söylüyoruz. Şimdi yeni nesil gramofonu görünce ne diye soruyor. Eski eşyalara gereken önem ve değer verilmiyor.oysa bir radyoda müzik dinlemek başka, gramofondan dinlemek başkadır. Maalesef yeni nesil bu kültürden uzak yaşıyor.

Türkiye’nin birçok yerinde antika pazarlarının olduğunu söylediniz. Konya’da da böyle bir pazarın kurulmasını ister misiniz?

Tabii ki kesinlikle isterim. Konya’mızda da tıpkı Ankara, İzmir, İstanbul’da olduğu gibi bir antika pazarı kurulsun. Saydığım büyük şehirlerde antikacılık çok ciddi anlamda ilgi görüyor.

Eğer kurulursa antika pazarı için şehrimize gelenler eminim çok olacaktır. Bu Konya’da hem antika kültürünü yaşatırken hem de şehrin tanıtımına da katkı sağlayacaktır. Ürünlerimizi Türkiyenin her yerine satışa sunabiliyoruz. Gösterilen ilgiden de memnun olduğumuzu söyleyebilirim.

Melek Sarıtaş