Vatandaşların hasar tespit çıkmazı!
Depremden sonra yapı denetim firmalarına talep patlaması yaşandığını söyleyen uzmanlar vatandaşların “evimin değeri düşer” diye çekimser davrandıklarını belirttiler.
Büyük deprem felaketi sonrası Konya’dan birçok kişi evlerine hasar tespiti yaptırmaya başladı. Bir an önce evinin durumunu öğrenmek isteyenler ise bakanlığın onay verdiği özel şirketlere başvuruyor. Depremden sonra yapı denetim firmalarına talep patlaması yaşandığını söyleyen uzmanlar vatandaşların “evimin değeri düşer” diye çekimser davrandıklarını belirttiler.
Hasar tespit şirketlerinde ciddi bir yoğunluk yaşanıyor. Ancak binalar hasarlı çıkarsa bu da birtakım sorunları beraberinde getiriyor. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Konya Yapı Denetim Firma Sahibi ve İnşaat Mühendisi Nuri Gökçil, “Bina eğer az hasarlı ise güçlendirme yapılıyor. Eğer ağır hasarlı ise kentsel dönüşüme müracaat edilerek, binanın yıkılıp yeniden yapılması gerekiyor. Bu da maliyet oluşturacağı için ev sahiplerini korkutuyor” dedi. İnosis Mühendislik Şirketi Firma Sahibi ve İnşaat Mühendisi Fatih Selçuk ise, “Binalara hasar tespit yapılmasının maliyeti İnşaat Mühendisleri Odası tarafından belirlenmiştir. Hasar tespit çalışmalarının metrekare fiyatı 40 TL civarındadır. 32 dairelik bir yer düşündüğümüzde daire başına 5 bin TL gibi bir ücret çıkar” diye konuştu.
“EV HASARLI ÇIKTIYSA DAVA AÇABİLİRLER”
İnosis Mühendislik Şirketi Firma Sahibi ve İnşaat Mühendisi Fatih Selçuk, deprem yönetmeliğine göre yapılan binaların hasarlı çıkması durumunda bu binalara onay veren yetkili kişilere dava açılabileceğini söyledi. Fatih Selçuk sözlerine şöyle devam etti: “ Deprem yönetmeliğine göre yapılan yeni binalarda hasar tespit çalışmalarında güçlendirme yapılmasına karar verildiyse, vatandaş dava açıp güçlendirme maliyetini yapı denetim firmasından, belediyeden ya da yapı müteahhidinden isteyebilir. Tabi önce güçlendirmenin yapılması gerekiyor sonra da dava açılması gerekiyor. Eğer bina hasarlı çıktıysa güçlendirme yapılacak bir firmayla görüşülmesi gerekiyor. Güçlendirme yapılması gereken binalar mühürlenir. Bina boşaltılır. Güçlendirme projesi onaylatılır. Ben yaklaşık 15 yıldır bina performans analizi işini yapıyorum. Ancak şu anda evinin hasarlı olup olmadığını öğrenmek için o kadar çok arayan kişi var ki bir binada 30 kişi varsa birisi yaptıralım, birisi yaptırmayalım diyor. Şu an çok talep var ama çok da karşı çıkan var. Eğer bina hasarlı çıkarsa bu sorunları beraberinde getiriyor” diye aktardı.
“YIKILAN BİNALAR YAPI DENETİMSİZ BİNALARDIR”
Depremde yıkılan binaların hepsinin yapı denetimsiz binalar olduğuna dikkat çeken Konya Yapı Denetim Firma Sahibi ve İnşaat Mühendisi Nuri Gökçil, “Sosyal medyada internet ortamında yapı denetim sistemi hakkında malumatı olmayan herkes konuşuyor. Sanki öyle bir algı çıkartıyorlar ki depremde yıkılan binaların çoğu yapı denetimli binalarmış gibi… Yapı denetim sistemini karalamaya dönük bir psikolojik algı oluşturuyorlar. Bu tamamen yalan yanlış aslı esası olmayan bilgilere dayanmaktadır. Haberlerde, televizyonlarda, sosyal medyada gördüğünüz deprem bölgesine ait görüntüler, o görüntülerde yıkılan binaların hepsi yapı denetimsiz binalardır. Yine o ekranlarda gördüğünüz ayakta kalan binaların hemen hemen hepsi de yapı denetimli binalardır. Yıkılmayan binalar zaten yapı denetim sisteminin ne kadar faydalı olduğunun da bir görüntüsüdür. Orada arka arkaya iki tane deprem meydana gelmiştir. Normalde bir inşaat depreme dayanıklı olarak tasarlanır, hesap edilir ama bu hesap yapının daha hasar almasını öngörür. Birinci depremde hasar alan yapılar, ikinci depremde yıkılmıştır” şeklinde konuştu.
“ZEMİN ETÜT RAPORU HATALI OLAN BİNALAR YIKILIYOR”
Yıkılan binaların çoğunun zemin etüt raporu hatalı binalar olduğunu vurgulayan Nuri Gökçil, “Yaşadığımız deprem mevzuatın ve yönetmeliğin öngördüğü esasların üzerinde gerçekleşmiş bir depremdir. Bu kadar şiddetli ve yoğun depremlerin ardından yapı denetimli binaların yüzde 99,91'i ayakta kaldıysa bu yine yapı denetim sisteminin inkâr edilemeyecek bir başarısıdır. Bazı insanlar “fenni mesul sistemi gelmelidir” diyor. Ancak Zümrüt Apartmanı yıkıldığında fenni mesulü sistemi vardı. Fenni mesulü siteminde binaların yıkılması için deprem olmasına gerek yoktu. Binalar durduk yere kendi kendine çöküyordu. Fenni mesullük sisteminde inşaat mühendisinin 30 bin metre kare kotası var...Fenni mesul inşaat mühendisi, aynı zamanda proje, danışmanlık şantiye şefliği yapabiliyor...Yani 30 bin metre kare alanı var iken, diğer mühendislik faaliyetini icra edebiliyor....Ama yapı denetimde çalışan kontrol inşaat mühendisi, kontrol mühendisliği haricinde mesleki faaliyet yasaklanmıştır... Deprem bölgesinde gördüğümüz yapı bloğunun tamamen yan yatması ve devrilmesi zemin sıvılaşmasına dönük bir harekettir ve zemin etüt raporunun da hatalı olduğunun bir göstergesidir. Statik projeler çizilmeden önce inşaat mühendisi kendisine sunulan zemin etüt raporuna bakar. Zemin etüt raporunda jeoloji mühendisinin kendisine verdiği doneleri esas alarak proje tasarımı yapar. Eğer zemin etüt raporunda bir hata varsa bu ister istemez yapı taşı sistemine de yansıyacaktır.” diye aktardı.
“BİNA AZ HASARLI ÇIKTIYSA GÜÇLENDİRME YAPILIR”
Binasının depreme dayanıklı olup olmadığını öğrenmek isteyen vatandaşların izlemesi gereken yolları anlatan Gökçil, “Binaların hasar durumları yetkili kurumların denetiminde ön bilgi alındıktan sonra gerekli ise karot numuneleri alınarak numune sonuçlarına göre statik analizlerinin yapılması gerekir. Maliyet olarak binanın kat adedi ve zemine oturduğu alana bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bina eğer az hasarlı ise güçlendirme yapılabilir. Eğer ağır hasarlı ise kentsel dönüşüme müracaat edilerek binanın yıkılıp yeniden yapılması gerekir” diyerek sözlerini tamamladı.
HABER: SÜMEYRA KENESARI
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.