Eğitimde sorunlar katlanarak artıyor! Okullarda temel ihtiyaçlar karşılanmıyor

Eğitim-iş Konya Şube Başkanı Bahattin Ertuğrul “2024/2025 eğitim-öğretim yılının ilk dönemi iki haftalık yarıyıl tatiline girdi. Ancak, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) verilerine baktığımızda, ülke genelindeki eğitim durumu hala endişe verici bir tablo çiziyor. 2023/2024 yılı sonunda toplamda 75 bin 467 okul ve kurumda 18.710.265 öğrenci, 1.168.896 öğretmen ve 742.829 derslik bulunmaktadır. Devlet okulları, toplam kurumların 61.111’ini oluşturuyor ve bu okullarda 15.849.271 öğrenci eğitim görürken, 993.397 öğretmen görev yapıyor. Buna rağmen, zorunlu eğitim süresi boyunca okullaşma oranında istenen seviyeye ulaşılamamış ve eğitimdeki sorunlar her geçen yıl daha da büyümüştür” diyen Ertuğrul, Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu sorunlara kalıcı çözüm bulmaktan çok, enerjisini eğitimi dinselleştirme ve piyasalaştırma yönünde kullandığına dikkat çekti.

OKULLARIN TEMEL İHTİYAÇLARI KARŞILANMIYOR

Ertuğrul, okullardaki temizlik ve bakım gibi temel hizmetlerin ihmal edildiğini belirtti: “Öğrencilerin büyük bir kısmının günlerinin çoğunu geçirdiği okullarda hijyen standartları yok denecek kadar düşüktür. Tuvaletlerde tuvalet kağıdı ve sabun gibi temel temizlik malzemeleri bile bulunmamakta, temizlik personeli istihdam edilmemektedir. MEB bu önemli sorunlara rağmen harekete geçmemektedir.”

Ayrıca, Mesleki Eğitim Merkezleri’nde (“MESEM”) çocuk işçiliğin endişe verici boyutlara ulaştığına vurgu yapan Ertuğrul, şu ifadeleri kullandı: “421.520 çocuk, MESEM programları kapsamında çalıştırılıyor ve bazıları çalıştıkları ortamda hayatını kaybediyor. Bu çocuklar düşük ücretlerle, uzun saatler boyunca, yeterli güvenlik önlemleri alınmadan çalıştırılmaktadır. Bu tablo kabul edilemez.”

EĞİTİM EMEKÇİLERİNİN DURUMU KÖTÜLEŞİYOR

Ülkedeki ekonomik krizin eğitim emekçilerini olumsuz etkilediğini belirten Ertuğrul, şu açıklamaları yaptı: “Öğretmenlerimiz, düşen alım gücü nedeniyle bu döneme daha yoksul başlamıştır. Mesleklerini hiçe sayan uygulamalar, liyakatsiz atamalar ve yeni meslek kanununun yol açtığı ayrımlar nedeniyle öğretmenlerin çalışma şartları giderek zorlaşmıştır. Atanamayan öğretmen sayısı artarken, mülakatlarda yapılan haksızlıklar eğitim camiasında huzursuzluğu büyütmektedir.”

Eğitim sistemindeki gericileştirme ve piyasalaştırma uygulamalarını sert bir şekilde eleştiren Ertuğrul, laik ve bilimsel eğitimden uzaklaşıldığını belirtti.

YETERSİZ BÜTÇE VE SORUNLARIN SÜREKLİLİĞİ

“2025 yılında toplam eğitim bütçesi 2.181 trilyon TL olarak belirlenmiştir. Ancak bu miktar, ihtiyaçları karşılamaktan çok uzaktır. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinin %80’i personel giderlerine ayrılırken, mal ve hizmet alımları için %8, yatırımlar için ise yalnızca %10 ayrılmıştır.

EĞİTİM BÜTÇESİNE YÖNELİK ELEŞTİRİLER

Bahattin Ertuğrul, eğitime ayrılan bütçenin yetersizliğine dikkat çekerek şu değerlendirmelerde bulundu: “2025 yılı toplam eğitim bütçesi 2.181.000.000.000 TL olarak belirlenmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) bütçesi ise 1 trilyon 451 milyar TL’dir. Bu bütçenin %80’i personel giderlerine ayrılmıştır. Mal ve hizmet alımları için ayrılan oran %8, yatırıma ayrılan pay ise %10 seviyesindedir. Bu rakamlar GSYH ile karşılaştırıldığında Yusuf Tekin’in rakamlarla ilgili söylemleri tartışmalı hale gelmektedir. Merkezi yönetim bütçesindeki oranı %14,8 olarak gerçekleşmiştir (2024 yılı: %14,43). Ancak eğitime ayrılan bütçenin yetersizliği, okullarımızda öğrencilerimizin, öğretmenlerimizin ve velilerimizin yaşadığı sorunlarda açıkça görülmektedir.”

Eğitimde yaşanan yapısal sorunlara değinen Ertuğrul, “Öğretmenler, bir yandan mevcut iktidarın eğitimde yarattığı tahribatla ve laik, bilimsel eğitimin karşısında duran yaklaşımlarla mücadele etmeye çalışırken, diğer yandan da kendi özlük haklarına yönelik saldırılarla karşı karşıya kalmışlardır. Tüm itirazlara rağmen kabul edilen ‘Öğretmenlik Meslek Kanunu’, 18 Ekim 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ancak bu kanun, öğretmenlik mesleğini düzenlemekten ziyade atama bekleyen öğretmenleri elemeye ve iktidarın ideolojisine uygun öğretmenleri seçmeye hizmet eden bir araç haline gelmiştir. Sonuç olarak, 23 yıllık iktidar dönemi boyunca olduğu gibi 2024/2025 eğitim-öğretim yılı birinci döneminde de laik ve bilimsel eğitimden uzaklaşılmıştır.” ifadelerini kullandı.

Eğitim politikalarındaki sorunları detaylandıran Ertuğrul, “Yönetici kadrolar, devletin çalışanı olmaktan çıkarılıp siyasi bir yapının elemanı haline getirilmiştir. Liyakatsiz atamalar, mevzuat değişiklikleri ve protokollerle cemaat, vakıf ve derneklerin okullara girmesine olanak tanınmış; Diyanet İşleri Başkanlığı adeta paralel bir Millî Eğitim Bakanlığına dönüştürülmüştür. Tevhid-i Tedrisat Kanunu yok sayılmış, kamusal eğitimin içi boşaltılarak niteliksizleştirilmiştir. 2023/2024 eğitim-öğretim yılının ilk yarısı, Millî Eğitim Bakanlığı’nın eğitimin yapısal sorunlarına yönelik somut ve çözüm odaklı politikalar geliştirmediğini bir kez daha göstermiştir” dedi.

Ertuğrul, Eğitim-İş olarak laik, bilimsel ve adil bir eğitim sistemi için mücadeleye devam edeceklerini vurgulayarak şunları söyledi: “Eğitimde gericileştirme ve piyasalaştırma politikalarına karşı direnmeye devam edeceğiz. Cumhuriyet’in değerlerini ve devrimlerini hedef alan girişimlere karşı aydınlanma mücadelesinden asla vazgeçmeyeceğiz. Mustafa Kemal Atatürk’ün bize emanet ettiği genç nesilleri korumak ve eğitimcilere hak ettikleri itibarı sağlamak adına mücadelemizi sürdüreceğiz. Laik, bilimsel, eşit ve kamusal bir eğitim sistemi kurma hedefimizden bir adım geri atmadan, Eğitim-İş ailesi olarak kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz.”