Kredi kartı kullanımının artışında enflasyonun etkisi var mı?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) uzmanlarının "Kartlı Harcama Tercihlerinde Son Dönem Eğilimler" başlıklı analizine göre, dijital kanalların yaygınlaşması ve enflasyonun yükselmesi, kredi kartı kullanımında büyük bir artışa neden oldu. TCMB'nin blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yayınlanan bu analizde, nakit taşımanın maliyetli hale gelmesiyle birlikte banka ve bireysel kredi kartlarının (BKK) tercih edildiği belirtiliyor.

Raporda, kredi kartlarının sunduğu taksit ve nakit avans imkanlarının da tüketicilerin borçlanmasına katkıda bulunduğu vurgulanıyor. Özellikle yüksek enflasyonun etkisiyle kartlı harcamaların nominal ve reel olarak belirgin bir şekilde arttığı ifade ediliyor.

Kart kullanımındaki hızlı büyüme

Türkiye'de yaklaşık 28 milyon aktif kredi kartı kullanıcısının bulunduğu, toplamda 125 milyon kredi kartı ve 191 milyon banka kartının olduğu belirtiliyor. Kartlı harcamaların toplam hacmi ise 12,8 trilyon Türk lirasına ulaşmış durumda. 2021 sonundan 2023'ün üçüncü çeyreğine kadar süren düşük faiz oranları, kartlı harcama bakiyesindeki hızlı büyümeyi destekledi.

Pandemi dönemi etkisi

Covid-19 pandemisi sonrası dönemde, kartlı ödemelerde finansal teknolojilerin gelişmesiyle birlikte kredi kartı kullanımında büyük bir artış gözlendi. 2024 itibarıyla kredi kartı işlem adetlerinin yıllık 10 milyara yaklaştığı belirtilirken, temassız ödeme tercihlerinin de hızla yaygınlaştığı kaydedildi. 2015 yılında ayda yalnızca 2 milyon temassız işlem yapılırken, günümüzde bu rakam 1 milyarın üzerine çıkmış durumda.

KART KULLANIMI BORÇLANMA DEĞİL HARCAMA AMACIYLA YAPILIYOR

Analizde dikkat çeken bir diğer nokta, kredi kartlarının büyük oranda taksitsiz harcamalar için kullanılması ve borçlanma amaçlı kullanımın sınırlı kalması. BKK harcamalarının dörtte üçünün taksitsiz olduğu ve nakit avans kullanımının düşük seviyede kaldığı belirtiliyor. Bu durum, kredi kartı kullanımındaki artışın daha çok harcama alışkanlıklarındaki değişimi yansıttığını gösteriyor.