2 bin yıl önce Manisa depreminde ne oldu?

Deprem… Bütün çağların ortak gerçeği… Nice kayıplar nice gözyaşları…

Geçmişte kendini sürekli gösteren deprem gerçeği, Maraş depremi ile yeniden su yüzüne çıktı. Kahramanmaraş merkezli depremden birçok il etkilenirken, insanların yaralarının sarılması için herkes seferber oldu. Yaşanan bu ‘’Asrın Felaketi’’ sadece deprem bölgesinde olanların yarası değil, 85 milyonun yarası oldu.

Günümüzdeki deprem gerçeği çok eski çağlarda yok muydu peki? Tabi ki vardı. Gelin birlikte 2 bin yıl önce Manisa depreminde neler yaşandığına bakalım.

2 BİN YIL ÖNCE MANİSA DEPREMİNDE NELER OLDU?

Duvarlar adeta yarılıyor, Lidya halkının acı acı çığlıkları her tarafı inletiyordu. Ne yazık ki çok fazla insan hayata tutunamadı…

Yıl 17… Bir gece vakti Batı Anadolu’da kıyamet sanılacak kadar güçlü bir sarsıntı meydana geldi. Bu depremle 12 kent birden yıkılmıştı. Hatta Lidya’nın ilk önce enkaz altında kaldığı, sonrasında deniz tarafından yutulduğuna dair söylentiler de mevcuttur. Kıyameti andıran o deprem anlarında insanlar kaçacak yer bulamadı. O deve benzeyen dağlar asfalt gibi düzleşti ve toprak yarıldı, birçok insanı içine aldı. Depremde en fazla can kaybının yaşandığı yer Sardes oldu. Şehir tam anlamıyla düzelemedi. Yunan Şair Bianor, Sardes’teki deprem felaketini kelimelere şöyle döktü;

‘’Eski zamanlarda kendine altın tuğlalardan ev inşa eden Sardes,

şimdi bahtsız bir şehirsin, yıkım hepinizi sardı,

dalgalar seni yuttu, dipsiz mağaraların derinliklerine düştün…’’

Dönemin İmparatoru Tiberius, Lidya’nın yeniden kurulması için projeleri başlattı. Bunun sonucunda Sardes’te ‘’Şehrin Kurucusu’’ yazıtıyla onun anısına bir heykel yapıldı.

Manisa’nın Yuntdağı bölgesinde Aigai Antik Kenti’nde yapılan kazılarda, Milattan sonra 17 yılında yaşanan büyük depreme ait bir yazıt bulundu. Uzmanlar, bu yazıtta 2 bin yıl önce yaşanan depremin doğrulandığını ve depremden sonra kentin yeniden yapılışının bulunduğunu söylüyor. Bunun yanında yazıtlarda depremin nasıl meydana geldiği de yer alıyor.

Yazıtların herkesin sürekli görebileceği yerlerde bulunduğu söyleniyor. Böylelikle halk bu yazıtları sürekli görerek yaşanan o depremi hiç unutmamış oluyordu. Ayrıca bulunan bu yazıtlar, deprem gerçeğinin Antik Çağlarda da yaşandığını gözler önüne seriyor.

Tiberius, yıkıma uğrayan kentlere 5 yıl vergi muafiyeti sağlarken aynı zamanda para yardımı da yapıyordu. O dönemin Roma İmparatoru olan Tiberius sayesinde bu depremin yaraları sarılmıştır. Çünkü demin bahsettiğimiz gibi Tiberius, Lidya’nın yeniden kurulması için projeler başlatan kişidir. Bundan dolayı yazıtlarda Roma İmparatoru’na teşekkürler yer almaktadır.

‘’Batı Anadolu’nun başına gelmiş en büyük felaket’’ olarak tarihe geçen bu depremin 12 kenti yıkıma uğrattığını söylemiştik. Bu yıkıma uğrayan kentlerden birkaç tanesi olan; Aigai, Kyme, Aliağa, Philadelphia ve Alaşehir kenti karşımıza çıkıyor. Bu da bize 250 kilometrelik bir hat boyunca 12 tane kentin yıkıldığını ve depremin çok fazla şiddetli olduğunu gösteriyor.