METEOROLOJİK OLAYLAR DEPREMİN HABERCİSİ Mİ? DEPREM ÖNCESİ HAVA NASIL OLUR? KAÇ TÜR DEPREM BULUNMAKTADIR?

METEOROLOJİK OLAYLAR DEPREMİN HABERCİSİ Mİ? DEPREM ÖNCESİ HAVA NASIL OLUR? KAÇ TÜR DEPREM BULUNMAKTADIR?

METEOROLOJİK OLAYLAR DEPREMİN HABERCİSİ Mİ?

Dünyamız çekirdek, manto ve yerkabuğundan oluşmaktadır. Depremler mantoda meydana gelen konveksiyon akımlarına bağlı olarak yer kabuğunun değişik yönlere doğru kaymaya zorlanması ve yer kabuğunun kırılma direnci aşıldığı anda da kırılmaya bağlı olarak oluşan dalgaların yerkabuğunu sarması olayına deniyor.

Yani depremler yerkabuğunun altındaki hareketlere bağlı. Hava olaylarıyla bir ilgisi bulunmamaktadır.

Dünya üzerinde günde ortalama 55 deprem olduğunu varsaydığımızda bir yerdeki atmosferik değişimlerle başka yerlerdeki depremleri ilişkilendirmek pek de anlamlı bir çıkarım sağlamış olmuyor. İstatistiklere göre dünyada her yıl 6 ila 6,9 büyüklüğünde yüzlerce deprem meydana gelmekte. Uzmanlar bu depremlerin spesifik bir hava durumunda gerçekleşmediğini, depremin güneşli, yağmurlu, sıcak, soğuk vb. tüm hava koşullarında yaşanma ihtimalinin birbiriyle eşit olduğunu açıklıyor.

Uzmanlar depremlerin hava olayları, gezegen hareketleri, karıncalar gibi birçok farklı detayla ilişkilendirilmeye çalıştığını ancak bunların hiçbirinin bilimsel verilere dayanmadığını vurguluyor. Depremler kilometrelerce derinde gerçekleşmekte; herhangi bir hava koşulunda ve herhangi bir zamanda olabiliyorlar. Sıcak ve kuru havalarda depremlerin daha sık meydana geldiği inanışı Antik Yunan’a kadar dayanan bir batıl inanıştır.

Buna göre;

Depremler hava olaylarıyla ilgili değil, tektonik olaylardan kaynaklanmaktadır.

Depremlerin hava olayları ile ilişkilendirilebileceği iddiasını destekleyen herhangi bir bilimsel çalışma bulunmuyor.

Depremlerin istatistiksel dağılımı her türlü hava koşulu için eşit durumdadır.

DEPREM ÖNCESİ HAVA NASIL OLUR?

Günümüzde ‘’deprem havası” diye bir şeyin olduğuna dair bilimsel bir veri bulunmuyor. Gün içerisinde yaşanan hava değişikliklerinin, sıcak ya da bulutlu bir havanın depremle ilişkilendirilmesi sadece geçmişten gelen bir inanışa dayanmaktadır. Sismolojinin ortaya çıkmasıyla birlikte, artık depremlerin tektonik süreçlerden yani yeraltındaki hareketlenmelerden kaynaklandığını biliyoruz. Ayrıca çoğu depremin, yüzey sıcaklıklarının ve koşullarının etkisinin çok ötesinde, Dünya yüzeyinin çok altında meydana geldiğini de zaman içerisinde öğrendik.

​​​​​​​

ABD Jeolojik Araştırması’nın yaptığı araştırmalara göre, depremler ve hava durumu arasında tek bir ilişki bulunuyor. Bu ilişki, kasırgalar gibi büyük fırtınaların neden olduğu atmosferik basınçtaki büyük değişikliklerin ara sıra “yavaş depremler” olarak bilinen bir dizi depreme neden olması olarak değerlendiriliyor. Fakat bu depremler, uzun süreler boyunca enerjiye sahip oluyor ve geleneksel depremlerin yaptığı gibi yer sarsıntılara neden olmamaktadır. Bununla birlikte araştırmalar, çok büyük basınç değişikliklerinin potansiyel olarak zarar verici bir depremi tetiklemeye katkıda bulunabileceğini, ancak sayıların çok az ve istatistiksel olarak anlamlı olmadığını belirtiyor.

PEKİ KAÇ TÜR DEPREM BULUNMAKTADIR?

Depremler oluş nedenlerine göre değişik türlerde olabilir. Dünyada olan depremlerin büyük bir bölümü fayların yer değiştirmesi sonucunda oluşsa da az miktarda da olsa başka doğal nedenlerle de olan deprem türleri bulunmaktadır.

Levhaların hareketi sonucu olan depremler genellikle "Tektonik" depremler olarak nitelenir ve bu depremler çoğunlukla levhalar sınırlarında oluşurlar. Yeryüzünde olan depremlerin %90'ı bu gruba girer. Türkiye'de olan depremler de büyük çoğunlukla tektonik depremlerdir.

İkinci tip depremler "Volkanik" depremlerdir. Bunlar volkanların püskürmesi sırasında meydana gelmektedirler. Yerin derinliklerinde erimiş maddenin yeryüzüne çıkışı sırasındaki fiziksel ve kimyasal olaylar sonucunda oluşan gazların yapmış oldukları patlamalarla bu tür depremlerin meydana getirdiği bilinmektedir. Yanardağlarla ilgili olduklarından yereldirler ve önemli zarara neden olmazlar. Japonya ve İtalya'da oluşan depremlerin bir kısmı bu gruba girmektedir.

Bir başka tip deprem de "Çöküntü" depremlerdir. Bunlar yer altındaki boşlukların (mağara), kömür ocaklarında galerilerin, tuz ve jipsli arazilerde erime sonucu oluşan boşlukları tavan blokunun çökmesi ile oluşurlar. Hissedilme alanları yerel olup enerjileri azdır fazla zarar getirmezler. Büyük heyelanlar ve gökten düşen meteorların da küçük sarsıntılara neden olduğu bilinmektedir.