DEPREMİN TARIMSAL ETKİLERİ NELERDİR? DEPREM TARIM’DA EKONOMİYİ NASIL ETKİLEYECEK?

DEPREMİN TARIMSAL ETKİLERİ NELERDİR? DEPREM TARIM’DA EKONOMİYİ NASIL ETKİLEYECEK?

DEPREMİN TARIMSAL ETKİLERİ NELERDİR?

Depremin etkilediği şehirler, tarım faaliyetleri içerisinde ciddi büyüklükteki alana sahip. Türkiye’nin toplam tarım ve ormancılık ürünleri ihracatının yaklaşık beşte birini depremzede 10 il gerçekleştirmekte.

Köylerdeki hasarın şehirlerden daha fazla olduğunu belirten Türkiye Çiftçiler Birliği Başkanı Münür Ballı, "İnsanlar şehirlere yoğunlaştı ama aslında köylerdeki yıkım daha fazla. Kahramanmaraş' da gittiğim köylerinden birinde 52 kişi ölmüş. Bu insanların hepsi tarımda üretici insanlardı. Akaryakıt sıkıntısı dışında ekipmanları da büyük zarar görmüş. Bu durumun üretimi olumsuz etkileyeceğini söyleyen Ballı, "Üreticiler ekipmanlardaki zarardan dolayı bir darboğazdan geçecektir mutlaka. Hükümetin açıkladığı destekler olacaktır. Dönemsel sıkıntı olsa bile bölgede tarım durmaz. Evlerdeki hasara karşın arazilerde tarım yapmaya engel bir durum yok" diye konuştu.

ZMO Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut depremin tarımsal üretimi etkileyeceğini söyleyerek “Depremin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde ister istemez bir kırsaldan şehirlere doğru bir göç var şu anda. Biraz önce Adana'dan Mersin'e doğru hareket halindeydim, otoban ana baba günü. Neredeyse konvoy halinde geldik. Bu üretimi tabi ki de etkileyecek. Depremde birçok hayvancılık tesisi, ahırlar yıkıldı. Daha da önemlisi insanların evleri yıkıldı. Dolayısıyla emek gücünde ciddi bir düşüş olacak. Tedbirlerin alınması lazım ama biraz geç hareket edildiğini görüyorum. Asıl sorun emek gücündeki kayıp olabileceğinin üzerinde duran Korkut, “Ancak asıl sıkıntının tarımsal üretimde yer alan insan kaynağında yaşanabileceği görülüyor. Çünkü tarımsal üretimde olan çok sayıda insan da yaşamını yitirdi, bir kısmı yaralandı. Yine yakınlarını yitiren insanların bir dönem çalışmalarını yürütebilecek psikolojide olamama ihtimalleri var. Bunlar dışında depremden etkilenen illerin kırsalından farklı illere kalıcı veya geçici süreyle yaşanabilecek bir göç dalgası tarımsal üretimdeki emek gücünü ciddi oranda azaltabilir. Bunun da tarımsal üretimde sıkıntılara neden olma ihtimali görülür.” dedi.

DEPREM TARIMDA EKONOMİYİ NASIL ETKİLEYECEK?

Türkiye'nin bitkisel üretiminin yaklaşık yüzde 20'si Güneydoğu Anadolu bölgesinde yapılıyor. Kayıtlı işletme ve çiftçi sayısı 270 bini buluyor. Türkiye'de tarım yapılabilen alan 238,5 milyon dekar. Bu alanın yüzde 16,2'si, yani 35,8 milyon dekarlık bölümü depremzede 10 ilde bulunuyor. Bu iller içinde en fazla tarım alanına sahip olan 11 milyon dekarla Şanlıurfa’dır. Onu 5,8 milyon dekarla Diyarbakır, 5 milyon dekarla Adana, 3,6 milyon dekarla Kahramanmaraş, 3,5 milyon dekarla Gaziantep ve 2,4 milyon dekarla Hatay izliyor.

Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekildiği alanların on ildeki toplam büyüklüğü 25,6 milyon dekarla ülke genelinin yüzde 15,5’ini oluşturuyor.

Ülkedeki tüm sebze bahçelerinin de 1,1 milyon dekarla yüzde 15,2’si bu illerde bulunmaktadır.

Meyveler, içecek ve baharat bitkileri ekim alanlarında ise on il 9,3 milyon dekarla dörtte birlik bir paya sahip.

Buğday, arpa gibi tahılların üretildiği alanlarda Şanlıurfa, Diyarbakır ve Adana, sebze bahçesi alanında Adana ve Hatay, meyve alanlarında ise Gaziantep öne çıkıyor.

Bu iller içinde Gaziantep, Türkiye’nin 34,2 milyar dolar olan toplam tarım ve ormancılık ihracatının yüzde 11,8’ini tek başına sağlamakta.

Toplam yıllık tarım ihracatında Adana yüzde 2,5, Hatay yüzde 2,4, Malatya ise yüzde 1 pay alıyor.

Depremzede 10 il toplam gayri safi yurt içi hasılada yüzde 9,3 pay alırken, tarım sektörü gayri safi hasılasındaki payı ise yüzde 14,3 olarak ortaya çıkıyor. Çiftçilerimizin ne zaman tarıma döneceği bu durumda henüz belli değildir. Bu durumda gıda üretimi oldukça etkileyebilir, tarımsal üretimde büyük artış fark edilmesi yakındır. Bunun anlamı da enflasyonun yükselmesi demektir. Deprem bölgesinde, tarım sektörü toplam nüfusun önemli bir kısmını istihdam ettiğinden, sektöre verilen zararların ülke içindeki istihdamı da etkilemesi muhtemeldir.

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez, yaptığı yazılı basın açıklamasında bu duruma dikkat çekti. Suiçmez, depremin tarımın yapıldığı kırsal alanlara verdiği zararın boyutlarının tam olarak belli olmadığını ve bu durumun gıda krizini tetikleyebileceğini söyledi. Bölgede mısır, pamuk, kayısı, buğday, arpa, yer fıstığı, kırmızı biber gibi pek çok ürünün yetiştiğini hatırlatan Suiçmez, "Şimdiden tam hasarı bilmediğimizden ve alınacak önlemlerin ne kadar hayata geçirildiğini görmeden bir şey söylemek zor olmakla birlikte bölgeden yeterli ürün gelmemesi de gıda fiyatlarındaki artışın gelecek aylarda daha tetiklenmesine neden olabilir" diyerek sözlerini tamamladı.