Yumurta üretiminde büyük düşüş (Özel Haber)

Son zamanlarda üretim yapan büyük yumurta tesislerinin kapanması, yumurta sektöründe yaşanan sıkıntının boyutunu gözler önüne seriyor. Girdi maliyetlerinin artması ve banka faiz oranlarının yükselmesiyle borcunu ödemekte zorluk çeken birçok yumurta üreticisi üretim yapmama kararı alıyor.Yem fiyatlarında yaşanan yüksek artışın sektörü ciddi anlamda etkilediğini söyleyen Konya Yumurta Üreticileri Birliği Başkanı (YUM-BİR) İsmail Saraçoğlu, “Yumurta üreticileri olarak geçmişten gelen sıkıntılarımız var. Üreticilerin girdileri arttı. Üretici girdilerini dengeleyebilmek için,  dövizle ya da bankalardan elde edilen finansla kendilerini çevirmeye çalışıyorlardı. Faizler yüzde 14-15 civarından yüzde 35’lere kadar çıktı. Borcunu ödeyemeyen yumurta üreticilerimiz borc üstüne borçlandı. Yem fiyatları son aylarda yüzde 55’e yakın zamlandı. Yem fiyatlarının artması üretimi doğrudan etkiliyor. 2017 seneki üretimimize kıyasla bugün yüzde 15 düşüş yaşanıyor. Gün geçti üretimde yaşanan düşüş devam edecek.  Önümüzdeki süreçte yumurta üretiminde yaşanan düşüş yüzde 30’un üzerinde bile yaşanabilir.  Tavuğun belirli bir ömrü var. İlk aldığınız civcivi 160 gün boyunca yemleyip, büyütüyorsunuz.  300 civarı yumurta aldıktan sonra bu hayvanı kesime gönderiyoruz. Bu hayvanların yemi, suyu, elektrik masrafı vb girdileri hesapladığınız zaman girdiler çok arttı. Şu anda yumurtlayan tavuklar yaşlandı, eğer üretici tavuklarını yenileyemezse işletmeler üretim yapamaz hale gelirler. Konya’da yaklaşık 1 milyona yakın üretilirken, şu an 150 bin adet düşüşle 850 bin yumurta civarına gerilemiş durumda. İlerleyen süreçte yaşanan düşüş artarak devam edecek gibi görünüyor.  Hayvanlarımızda mevsimsel hastalıklarda başladı. Gündüzlerin sıcak, akşamların soğuk olmasından dolayı üst solunum yolu hastalıkları yaşanmaya başladı. Konya’da bu hastalıkların henüz yaşanmasa da, Afyon bölgesinde çok ciddi oranda yaşanıyor. Şu an Konya’daki kümeslerimizi bu hastalıklardan korumaya çalışıyoruz. Eğer kümeslerimizi koruyamazsak aldığımız randıman yüzde 80’lerden yüzde 25’e kadar düşer. Eğer üretimimiz yüzde 70’in altına düşerse zaten yem fiyatını karşılayamaz hale geliriz. Şu anda çeşitli ekonomik sebeplerden dolayı, yumurta üretimi yapan firmalarımızın yüzde 10’ununa yakını işletmelerini kapattı. Üretimimiz azalmasına rağmen, halen üretim fazlamız var ve yurtdışına ihracat yapabiliyoruz. 

“BÜTÜN YEM KATKILARIMIZIN İÇERİSİNDE İTHAL ÜRÜNLER VAR”

Sadece yumurta sektörü için değil bütün hayvancılık sektörü için üreticilerin yem konusunda desteklenmesi gerektiğini söyleyen İsmail Saraçoğlu, “Bütün yem katkılarımızın içerisinde ithal ürünler var. Hayvanın alması gereken vitaminler, probiyotikler, sindirimi kolaylaştırıcı bakteriler, soya küspesi vb. ürünler tamamen ithal ediliyor. Türkiye’deki yem üretimi, yem tüketimin sadece yüzde 20’sini karşılıyor, geri kalan yüzde 80’lik kısım ithal ediliyor. İthal edilen ürünler dövizle geliyor. Döviz kurunda yükselme yaşandığı an, fiyatlarda ciddi bir artış yaşanıyor. Bu durumun süspanse edilmesi gerekir. Birde KDV meselesi var. Tüm gıda ürünlerinde birçok üreticiden alınan KDV oranı yüzde 1 iken yumurtadan alınan KDV oranı yüzde 8. Yumurtanın üreticiden çıkışı yüzde 8 olduğu sürece, kayıp kaçak oranı yükseliyor. İnsanlar faturasız mal gönderiyorlar ve KDV kendilerine kalıyor. KDV oranı düşük olursa üretici mecburen faturasını kesecek. Gelir vergisinden gelen vergiler bu kayıp kaçağı önleyecek diyerek defalarca bakanlıklara rapor verdik, ama raporlarımız dikkate alınmadı. Derdimizi anlatacak bir merci bulamıyoruz. Derdimizi dinleyen yok, herkes kendi derdine düşmüş. 36 yıldır bu işe emek verdim. Benim bildiğim en az 500’e yakın üretici işletmesini kapattı. Önceki bakanımız Mehdi  Eker’le bir görüşmemizde ,“Sen yumurta üretim tesisini yıkıp, götüremezsin. Sen işletmeni ya kiraya verirsin ya da başkasına satarsın. Biraz da tesisini satan ya da kiralayan kişi zarar eder” dedi. Bu uğraşımız yeni değil, uzun süredir mücadele veriyoruz ama bir sonuç alamadık” diye konuştu. 

Muhabir: Müslüm Evci