Koronavirüs, piyasaları altüst etti (Özel Haber)

Çin'in Wuhan kentinde başlayıp kısa zamanda dünyanın birçok ülkesinde paniğe neden olan koronavirüs, Türkiye’de de birçok sektörü altüst etti. Özellikle turizm sektörünü direkt etkileyen virüs, Konya’daki bir çok esnafında yara almasına neden oldu. Mevlana Türbesi çevresindeki lokanta, hediyelik eşya ve taksici esnafı işlerin durduğunu dile getirirken, Mevlana Türbesi yetkilileri son bir haftadır Uzakdoğu ve İran’dan gelen turistin bıçak gibi kesildiğini söylediler. Öte yandan birçok sektör de virüsten etkilenirken, özellikle medikal malzeme satan esnaf, maske ve ateş ölçerlerin 5 kat artığını dile getirdi.

MEVLANA TÜRBESİ’NDE UZAKDOĞULU VE İRANLI YOK

Mevlana Türbesi’ni en çok ziyaret eden ülkeler arasında olan Çin, Kore, Singapur, Tayland, Hindistan ve İran ile sınır kapılarının kapatılmasının ardından bu ülkelerden gelen turist sayısı da bir anda durdu. Mevlana Türbesi’ndeki yetkililer konu ile ilgili bilgilendirme yaparak, son 10 gündür Uzakdoğu ve İran’dan turist gelmediğini söylediler. Her ne kadar bu ülkelerden gelen turist sayısında azalma olsa da yetkililer, Mevlana Türbesi’ne günlük ortalama 4 ila 3 bin beş yüz kişinin geldiğini dile getirdiler. Koronavirüsün Çin’den sonra birçok ülkede görülmesinin ardından Türk hükümeti de bu ülkelere giriş çıkışları durdurduğunu açıklamıştı. Mevlana Türbesi’nde yapılan gözlemlerde artık İranlıların ve Uzakdoğuluların olmadığı açık olarak görülüyor.

TAKSİCİ ESNAFI TEDİRGİN

Mevlana Türbesi civarındaki Mevlana Taksi durağındaki taksici esnafı da virüs nedeniyle sürekli bir tedirginlik yaşadıklarını belirttiler. Koronavirüsünün Çin’de ilk görülmesinin ardından tedirginliklerinin başladığını söyleyen taksi şoförü Celalettin Sağ, “Özellikle Uzakdoğulu turistleri taşırken, maske kullanmaya başladık. Bu turistler her ne kadar ülkemize girerken kontrol edilseler de bizlerde büyük bir tedirginlik başladı. Şu anda dünyanın birçok ülkesinde virüs vakalarının olması bu tedirginliğimizi artırıyor.  Bunun yanında işlerimiz de çok yavaşladı. Günlük 3 ila 5 turist yolcumuz varken artık neredeyse bu sayı bire düştü. Özellikle Uzakdoğulu bir turist yolcumuz olduğunda korkarak taşıyoruz ve günlük ortalama 25 kez ellerimizi yıkıyoruz” dedi.

HEDİYELİK EŞYACILARIN İŞİ DURDU

Mevlana Türbesi’nin arka çıkış kapısında yer alan hediyelik eşya esnafı da durumun kötüye gittiğini dile getirdi. Keçe ve hediyelik eşya satıcısı Galip Doğan, işlerin bir anda bıçak gibi kesildiğini söyleyerek, “Turist gelmeyince işlerimiz de doğal olarak durdu. Fakat burada önemli olan insanların sürekli bir panik havası içinde olmasıdır. Hükümet yetkililerimiz sürekli bu konuyla ilgili açıklamalar yapıyor. Türkiye’ye gelen turistler, yoğun kontrollerden geçiyor ve hiçbirinde bu virüse rastlanmadı. Bundan 100 yıl önce İspanya Virüsü ortaya çıkmış ve yaklaşık 90 milyon insan hayatını kaybetmiş. O zamanlar bile bu kadar panik havası oluşturulmamış. Bu virüsün biyolojik bir savaş olduğu yönünde yorumlar yapılıyor. Hükümetimiz de gerekli önlemleri aldığı için bu kadar panik yapılmasına gerek yok ve birilerinin oluşturduğu algıya yenik düşmemeliyiz” diye konuştu.

LOKANTACI ESNAFI SEZONDAN KURTARDI

Konya’da turizm sektöründen beslenen lokantalar ise turizm dönemi olmadığından etkinin en az olduğunu belirttiler. Nezih Konya Sofrası Lokanta Şefi İlyas Bilir, bu sezonda özellikle İran ve Uzakdoğu’dan gelen turist sayısının en az olduğunu dile getirdi. Koronavirüsünün çıktığı günden bu yana kendilerinde büyük bir etki yapmadığını söyleyen Bilir, “Konya’ya gelen turistler özellikle Antalya-Kapadokya hattını kullanırlar. Yol üzerinde Konya’ya da uğrayıp Mevlana Türbesi’ni gezerler sonra da yemek yerler. Bu turist sirkülasyonu yılın bu dönemi en az olur. Haliyle turistlerdeki azalma bizleri çok etkilemedi. Fakat bu durum yaz sezonunda da sürerse o zaman lokantalar büyük darbe alır birçok esnaf ayakta kalamaz” dedi.

MASKELER 5 KAT ARTTI

Koronavirüsünün etkilediği ilk sektör ise medikal sektörü oldu. Yıldız Medikal İşletme Sahibi Mehmet Yıldız, “Özellikle maske ve ateş ölçerler Çin’de üretilip ülkemizde distribütörler aracılığıyla satışı yapılıyordu. Bir ay önce Çin’de üretimler durduktan sonra dünyadaki pek çok ülkeden maske satın aldılar. Türkiye’den de birçok maske Çin’e satıldı. Şu anda maske üretimi durduğu için ve talebin yoğun olmasından dolayı medikal şirketleri ellerinde kalan son maskeleri yüksek fiyata perakendeciye satıyorlar. Daha önce 15 lira olan maskeler şu anda 75-100 lira gibi fiyatlara satılıyor. Bu durum ateş ölçer cihazlar için de geçerli oldu” diye konuştu.

ELEKTRONİK SEKTÖRÜ ETKİLENMEDİ 

Virüs birçok sektörü dolaylı ve dolaysız yönden etkilerken Şenses Elektronik Sahibi Ali İhsan Büyüşen,  elektronik cihaz sektörünü ise yara almadan yoluna devam ettiğini dile getirdi. Elektronik eşya ithalatının devam ettiğini söyleyen Büyüşen, “Virüs, gıda haricindeki ürünlerin içinde 4 saat yaşayabiliyor. Bir ürünün Çin’den buraya gelmesi 2 ayı buluyor. Zaten gümrükte de koliler dezenfektan ediliyor. O yüzden cihaz girişi durmuş değil. Buna bağlı olarak virüsten etkilenmedik diyebiliriz. Fiyatlarımızda da değişme yok. Elektronik cihaz fiyatları dolara bağlıdır ve ülkemizdeki kurlar ne zaman yükselirse fiyatlar da o zaman yükselir” şeklinde açıklama yaptı.

Muhabir: Servet R. Çolak