Bütçe uygulama sonuçları açıklandı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıs ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, mayısta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 53,5 artarak 104 milyar 569 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 38 artışla 117 milyar 940 milyon lira oldu.

Ocak-mayıs döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 39,4 yükselerek 542 milyar 475 milyon liraya, bütçe giderleri yüzde 14,8 artarak 549 milyar 984 milyon liraya çıktı.

Böylece, merkezi yönetim bütçesi mayısta 13 milyar 371 milyon lira, ocak-mayıs döneminde ise 7 milyar 509 milyon lira açık verdi.

Merkezi yönetim bütçe giderleri 2020'nin mayıs ayında 85 milyar 446 milyon lira iken Mayıs 2021'de yüzde 38 artışla 117 milyar 940 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2021 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira ödeneğin yüzde 8,8'i kullanılmış oldu.

Geçen yıl mayısta 7 milyar 637 milyon lira faiz dışı açık oluşurken Mayıs 2021'de 575 milyon lira faiz dışı fazla verildi.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37,2 artarak 103 milyar 994 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 8,9 olarak hesaplandı.

Mayısta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,5 artarak 27 milyar 383 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 326 milyar 633 milyon lira ödeneğin yüzde 8,4'ü kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, mayısta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artışla 4 milyar 535 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 54 milyar 527 milyon lira ödeneğin yüzde 8,3'ü kullanılmış oldu.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 89 milyar 67 milyon lira ödeneğin yüzde 8,5'i harcandı. Mayısta yüzde 44,4 artışla 7 milyar 546 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.

Cari transferler mayısta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42,7 artarak 50 milyar 563 milyon lira olarak belirlendi. Bütçede öngörülen 536 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 9,4'ü kullanıldı.

Mayısta 9 milyar 802 milyon lira sermaye gideri, 1 milyar 409 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 2 milyar 756 milyon lira oldu.

Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 44,3 artışla 13 milyar 946 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın mayıs ayında 68 milyar 145 milyon lira iken Mayıs 2021'de yüzde 53,5 artarak 104 milyar 569 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin mayıs ayı gerçekleşme oranı 2020'de yüzde 7,1 iken geçen ay yüzde 9,5 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2020'nin mayıs ayına göre yüzde 66,9 artarak 92 milyar 283 milyon lira olarak kayıtlara geçti. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise Mayıs 2020'de yüzde 7, geçen ay yüzde 10 olarak tespit edildi.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, mayısta yüzde 11,7 azalışla 10 milyar 71 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 1 milyar 668 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 547 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla mayısta geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 69,2, kurumlar vergisi yüzde 29,3, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 633,2, özel tüketim vergisi yüzde 17,6, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 36,5, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 122,5, damga vergisi yüzde 54,7, harçlar yüzde 108,4, diğer vergiler tahsilatı yüzde 86,9 arttı.

Ocak-mayıs dönemi gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Mayıs 2020 döneminde 479 milyar 219 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 14,8 artışla 549 milyar 984 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2021'de merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira ödeneğin yüzde 40,9'u kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 13,1 artarak 468 milyar 527 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 40,2 olarak hesaplandı.

Personel giderleri, söz konusu dönemde yüzde 16,8 artarak 143 milyar 655 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 326 milyar 633 milyon lira ödeneğin yüzde 44'ü kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,2 artışla 23 milyar 788 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 54 milyar 527 milyon lira ödeneğin yüzde 43,6'sı kullanılmış oldu.

Ocak-mayıs döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 89 milyar 67 milyon lira ödeneğin yüzde 34,8'i harcandı. Bu dönemde yüzde 2,7 yükselişle 31 milyar 23 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 12,6 artarak 226 milyar 10 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 536 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 42,2'si kullanıldı.

Bu dönemde 28 milyar 152 milyon lira sermaye gideri, 3 milyar 366 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 12 milyar 531 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 25,4 yükselerek 81 milyar 457 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-mayıs döneminde 389 milyar 139 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 39,4 artışla 542 milyar 475 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ocak-mayıs dönemi gerçekleşme oranı 2020'de yüzde 40,7, bu yılın aynı döneminde yüzde 49,3 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde 2020'nin ocak-mayıs dönemine göre yüzde 51 artarak 423 milyar 702 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 45,9 olarak kayıtlara geçti.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, yüzde 8,4 artarak 104 milyar 219 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 9 milyar 710 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 4 milyar 844 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi yüzde 36,8, kurumlar vergisi yüzde 43,3, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 126,9, özel tüketim vergisi yüzde 24,2, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 18,6, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 92,8, damga vergisi yüzde 40,1, harçlar yüzde 39,5 ve diğer vergi gelirleri yüzde 52 artış gösterdi.