2021 yılı içinde başlayan sürecin gerçek krize dönüşmesi eyleminin ben bu yıl etkili olduğunu düşünüyorum. Türkiye'de evsiz orta sınıfın temel ekonomik amaçlarından biri en azından başını sokacak bir ev almaktır. Ev fiyatları nasıl günlük artar hale geliyor? Bunun cevabı da aslında arz-talep ilişkisinde ve siyasi politikalarımızda gizli.

Son dönemde döviz, faiz ve enflasyon tartışmasına bir de konut (geniş anlamla gayrimenkul) piyasasında gerçekleşen fiyat oluşumları eklendi. Ortalama gelire sahip bir vatandaşın veya ailenin artık bir konuta sahip olması hayalin de ötesine geçti.

Pandemi döneminde ev inşa edilemediği için yeni konut stoğu azaldı. Göçten ötürü artan Suriyeli, Afgan, Arap nüfusu Türkiye’de doğal olmayan bir talep yaratıyor. Özellikle dar gelirli vatandaşların kapsama alanındaki evlerin fiyatları artıyor. Fiyatların sürekli arttığını görüp panik olan hane halkı da bir an önce ev almalıyım psikolojisine giriyor.

Düşük faiz, yani enflasyonun altında kalan faiz oranı; kredi çekme konusunda bizlerin risk iştahını hat safhada tetikliyor. Bu üstte yazdığım 3-4 sebep ortadan kalktığında ve devletin de yeni politikalar üretmesi durumunda işler tersine döner.

Şahsımca bu soruna düşük faizli kredilerin verilmesi çözüm olmayacaktır. Çünkü ne kadar düşük faizle kredi verilirse ev sahipleri de o kadar, hatta daha fazla fiyatları artıracaktır. Geçmişte defalarca şahit olduk bence. Barınmak aslında temel ihtiyacımız devletin temel hedeflerinden biri olmalı benim kanaatimce.

Sadece bizde mi hayır tüm dünyada şu an konut arz sorunu var izliyoruz, görüyoruz. Ama Türkiye’de daha da katmerli. Ev fiyatlarında kriz yaşanmıyor, yaşanan kriz maalesef ki TL’nin değer kaybetme krizidir. Bu sebepten de yeni konut yapımı adeta durdu.

Enflasyonun malzeme fiyatlarına da yansıması ile birlikte arşa çıkacak maliyetlerle beraber birçoğumuz için ev sahibi olmak artık hayaldi öyle de kalacak. Son olarak da şunları söyleyip toparlayayım cümlelerimi.

Faizler böyle yüksek devam ederse maliyetlerin de artmasıyla ev fiyatları uçacak, alım azalacağı için müteahhitlere de batış yolu gözüküyor. Acilen devlet bankalarının düşük faizli kredi verip inşaat sektörünü hareketlendirmesi gerekiyor.

Zira inşaatın yüzlerce sektöre dolaylı ve doğrudan etkisi var. Ekonominin belki de düze çıkması inşaat sektöründedir. Kriz bence kiralık ev ilanlarının sayısının baya azalmış olmasında…