İlk eğitimini köyünde almasının ardından Konya'ya gelerek, dönemin önde gelen medreselerinden "Islâh-ı Medâris-i İslâmiye"den mezun oldu. Ayrıca Konya'da Yüksek Öğretmen Okulu'nu da başarıyla tamamladı.
Osmanlı Devleti'nin son yıllarında büyük bir İslam âlimi olarak yetişen Abdullah Fevzi Efendi, hem dini hem de sosyal ve siyasi gelişmeleri dikkatle takip ediyordu. Çanakkale ve Irak cephelerinde gönüllü olarak askerlik yaptı ve savaşın şiddetli atmosferini kendi gözlemleriyle kaleme aldı. Çanakkale'de, savaşın vahşetini ve askerlerin yaşadığı zorlukları detaylı bir şekilde anlattı. Ayrıca, Osmanlı ordusundaki İttihatçı subayların askerlere karşı sergilediği kötü muameleyi eleştirdi.
ÇANAKKALE VE IRAK CEPHELERİNDE YAŞADIĞI SAVAŞ DENEYİMLERİ
Abdullah Fevzi Efendi, Çanakkale cephesinde yaşadığı korkunç çatışmaları şu şekilde anlatıyordu: "Mermiler gökyüzünde bir fırtına gibi üzerimize yağıyordu. Makinalı tüfekler etrafı biçiyordu, her başı kaldıran hedef oluyor, kurşunlar onları delik deşik ediyordu. Ortalık bir cehennemdi."
Savaşın ardından Irak cephesine gönderilen Abdullah Fevzi Efendi, burada da askerlerin karşılaştığı açlık, soğuk ve zorlukları gözlemledi. İngilizlerin sinsi siyasetini de eleştirerek, halkın onları dost gibi gördüğünü ancak aslında kendi çıkarları için hareket ettiklerini vurguladı.
SAVAŞ SONRASI ZORLU YILLAR VE DAĞLARDA GEÇEN GÜNLER
Savaşın sona ermesinin ardından Konya'ya dönen Abdullah Fevzi Efendi, burada İttihat ve Terakki'nin medresesini kapattığını ve kitaplarını yağmaladığını gördü. Bunun üzerine Bozkır’daki köyüne döndü ve burada dersler vermeye başladı. Ancak, 1919'da meydana gelen Delibaş Ayaklanması nedeniyle Abdullah Fevzi Efendi hakkında tutuklama kararı çıkartıldı.
Yakalanma korkusuyla dağlarda on yıl süren zorlu bir hayat sürdü. Bu yıllarda Abdullah Fevzi Efendi ve amcası, her türlü yokluk ve tehlikeyle karşı karşıya kaldılar. Yazın sıcağında, kışın soğuğunda mağaralarda, ormanlarda aç susuz kaldılar, ancak ibadetlerini aksatmadılar. Geceleri gizlice köylerden yiyecek bulmaya çalışırken, pek çok eski dostunun yakalanıp idam edildiğini öğrendiler.
AKADEMİK ESERLER VE ANILARI
Abdullah Fevzi Efendi, Osmanlı döneminin en önemli İslam âlimlerinden birisiydi. Hem dini ilimler hem de tarih, hukuk gibi diğer sosyal bilimlerde geniş bir bilgiye sahipti. Eserleri, dönemin önemli akademik kaynakları arasında yer alıyor. Konya’daki Koyunoğlu Kütüphanesi’nde, Osmanlı Türkçesi ve Arapçayla yazılmış eserleri bulunmaktadır.
Prof. Dr. Ali Osman Koçkuzu tarafından derlenen hatıraları "Çanakkale Cephesinde Bir Müderris" ve "Bir Müderrisin Sürgün Yılları" gibi eserlerde yer alıyor. Ayrıca, "Vehhabiye Reddiye" adlı eseri, dönemin en önemli tartışmalarından biri olan Vehhabi mezhebinin görüşlerine karşı bir savunma olarak kayda geçmiştir.
VEFAT VE HATIRLANMASI GEREKEN İSİM
1943 yılında genç yaşta vefat eden Abdullah Fevzi Efendi’nin mütevazı mezarı Konya'da Hacı Fettah Kabristanı’nda yer almaktadır. Konya'da tanınan birçok âlim ve evliya arasında yerini alması gerektiği halde, yeterince tanınmayan Abdullah Fevzi Efendi'nin hem hayatı hem de eserleri, Türk kültür ve tarihi için büyük bir değer taşımaktadır.
Konya Büyükşehir Belediyesi, kendisinin ismini yaşatmak için mezarını yenileyebilir ve eserlerini basabilir. Üniversiteler, Abdullah Fevzi Efendi'nin fikirleri ve akademik çalışmalarını daha derinlemesine inceleyerek, bu önemli şahsiyetin hatırasını gelecek nesillere aktarabilirler.
