'Suriyeli öğrencilerin yüzde 85'i savaşın hatıralarıyla yaşıyor'

Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Proje Koordinatörü Gülcan Kılıç, "Savaşın erkek öğrencilerde yüzde 86,5, kız öğrencilerde yüzde 84,5 gibi yüksek bir oranda travmatik etkileri olduğu sonucuna ulaştık. Yani Suriyeli öğrencilerin yüzde 85 civarında bir kısmı savaşın hatıralarıyla yaşıyor"." dedi.

Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü iş birliği ile yürüttüğü Malala Fonu tarafından "Suriye Çocukların Eğitimi Araştırma Raporu"nu açıkladı.

İstanbul İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Serkan Gür'ün de katıldığı programda Suriyeli çocukların okullaşmasında önemli başarılar elde edildiği vurgulanırken, çocukların savaşın ve kitlesel göçlerinin etkilerini halen ciddi bir şekilde hissettiğine dikkat çekildi.

Dernekte proje koordinatörü olarak görev alan Kılıç, raporun hedeflerini ve elde edilen sonuçları paylaştı.

İstanbul'da Suriyeli çocukların okullaşma oranlarının hızlı ve yoğun göçe rağmen yüksek olduğunun altını çizen Kılıç, "Çocukların sorunlarını tespit edilmesi her zaman kolay olmuyor. Gerçekçi sonuçlara ulaşabilmek 10-14 yaş aralığındaki öğrencilere eğitim veren 252 öğretmenle birebir görüşme yaptık. Öğretmenlerin yüzde 85,7'si eğitim kalitesinin orta, iyi ve çok iyi olduğunu belirtti. Rapordaki en çarpıcı sonuçlardan birisi öğretmenlerin yüzde 83,7'sinin savaş ve kitlesel göçün travmatik etkilerini hala hissetmiş olmalarıydı. Bu çok önemli bir detay çünkü savaşın etkileri gerçekten çok güçlü ve devamlı. Bu bakış açısıyla hareket etmemiz gerekiyor." diye konuştu.

Kılıç, Suriyeli öğrencilerin ihtiyaçlarının da tespit edilmeye çalışıldığını belirterek şunları kaydetti:

"Rapordaki ihtiyaçlar bölümünde öğretmenler Suriyeli öğrencilerin en çok yüzde 47 oranında psikososyal desteğe ihtiyacı olduğunu söyledi. Bu destek uyum etkinlikleri, rehberlik çalışmaları, psikolojik destek gibi alanların ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdi.Savaşın etkilerin kız ve erkek çocukların üzerinde de çok ciddi etkileri olduğunu tespit ettik. Erkek öğrencilerde yüzde 86,5, kız öğrencilerde yüzde 84,5 gibi yüksek bir oranda travmatik etkiler olduğu sonucuna ulaştık. Yani Suriyeli öğrencilerin yüzde 85 civarında bir kısmı savaşın hatıralarıyla yaşıyor. Travmaların kız ve erkek çocukları üzerinde farklı etkileri Örneğin erkeklerde agresif olma eğilimi yüzde 58,3 iken kızlarda yüzde 17,1 oranında. Kız çocuklarında savaş travmasının yüzde 47,9 oranında içe kapanma etkisi olduğunu gördük. Bunun yanında korku, umarsamazlık, depresyon, aşırı endişelenme gibi etkiler de savaşın çocuklar üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor. "

"İlköğretimde okullaşma oranı yüzde 98'e yükseldi"

İstanbul İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Gür de raporun hazırlanma sürecinde aktif rol aldığını söyledi.

Suriyeli öğrencilerin ihtiyaçlarının öğretmenler gözünden ve saha araştırmaları sonucunda belirlenmesinin önemli olduğunu dile getiren Gür, İstanbul'daki okullaşma oranlarına ilişkin şu bilgileri verdi:

"İstanbul'da okullaşması gereken 150 bin Suriyeli öğrencimiz var. Bunlardan 90 bin kadarını okullaştırdık. Suriyeli çocukların ortaöğretimde yüzde 70 civarında olan okullaşma oranı ilköğretim düzeyinde yüzde 98'e yükseldi. Kız ve erkek çocukların genel okullaşma oranı İstanbul'da yüzde 65 civarında. Türkiye gibi çok hızlı ve yoğun bir göç alan ülkede bu rakamların yakalanması tüm zorluklara rağmen başarılı olduğumuzu gösteriyor. Kızların okullaşması erkek çocukların okullaşma oranından biraz daha yüksek. Bakanlığımızın yaptığı çalışmalar Türkiye'deki göç politikalarına eğitim ve entegrasyon anlamında büyük katkılar sunuyor. Çok zor savaş şartlarından geldikleri için bu çocukların huzurlu bir hayat sürmeleri için psikolojik destek alanına da çok önem veriyoruz."

Gür, Suriyeli çocukların eğitimi için resmi ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde bütüncül ve kapsamlı çalışmalar yürüttüklerini ifade etti.

"İstanbul Eğitim Çalışma Grubu" nun bu anlamda önemine dikkati çeken Gür konuşmasına şu sözlerle devam etti:

"Öğretmenlerin eğitimine öncelik veren çalışmalar yapıyoruz. Suriyeli çocukların eğitiminde görev alan bin 600 öğretmen için hizmet içi eğitimler verdik ve devam ediyoruz. 700'e yakın öğretmene bu süreçte vatandaşlık verildi. Çok kalifiye ve donanımlı öğretmenlerimiz var. Hem Suriyeli çocukların eğitimi hem de dolaylı olarak Türkiye'nin gelişimi için çok güzel çalışmalar yapıyorlar."

Programda, Acil Durumlarda Eğitim için Kurumsal Arası Ağ (INEE) tarafından hazırlanan "Psikolojik destek kılavuzu" da tanıtıldı. Kılavuzun editörlüğünü yapan Zeynep Türkmen Sanduvaç, tüm dünyada savaş, afet, kitlesel göç gibi insani krizlerin giderek arttığını anımsattı.

Sanduvaç, acil durumlarda ve kriz ortamlarında çalışan eğitimcilerin ve profesyonellerin bilgi açığını kapatmaya yönelik hazırlanan kılavuza ilişkin şu bilgileri verdi:

"Kılavuz çocuk ve gençlerin psikososyal iyi olma halinin desteklemeyi hedefliyor. Bunun yanında eğitimcilere psikososyal desteği örgün ve yaygın eğitim alanına nasıl dahil edeceklerine yönelik pratik ipuçları ve tavsiyeler içeriyor. Dünyadaki birçok kriz tecrübesini sonucunda elde edilen tecrübelerin profesyonel bir sonucu olan bu kılavuz Türkçeye çevrilirken de kültürel kodlar dikkate alındı ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının, politika üreticilerin, sivil toplumun, ailelerin kullanımına katkı sunmaya amaçlıyor. "