12 Mart 1921’de TBMM tarafından milli marş olarak kabul edilen bu eser, Türk milletinin vatan sevgisini, bağımsızlık tutkusunu ve inancını en güçlü şekilde ifade eder. Kurtuluş Savaşı’nın devam ettiği 1921 yılında, halkın ve ordunun moralini yükseltmek amacıyla Maarif Vekaleti (Milli Eğitim Bakanlığı) bir milli marş yarışması düzenledi. Yarışmaya ülkenin dört bir yanından 724 şiir gönderildi. Ancak bu şiirler arasında milli marş olabilecek nitelikte bir eser bulunamadı.
Mehmet Akif Ersoy, yarışmaya katılmak istemiyordu çünkü milletin başarılarının parayla övülemeyeceğine inanıyordu. Yarışmaya ödül konulması onu rahatsız etmişti. Ancak dönemin Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver, Mehmet Akif’e bir mektup yazarak yarışmaya katılmasını istedi. Akif, ödülü kabul etmeyeceği şartıyla şiiri yazmayı kabul etti. Mehmet Akif, Ankara’da Taceddin Dergahı’nda kaldığı odasına çekilerek İstiklal Marşı’nı yazmaya başladı. Gece gündüz demeden, adeta bir vecd hali içinde çalıştı. Şiirini 10 kıta olarak tamamladı ve bu eser, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin ruhunu yansıtan bir şaheser olarak ortaya çıktı. İstiklal Marşı, önce cephedeki askerlere gönderildi ve büyük bir coşkuyla karşılandı. 17 Şubat 1921’de Hakimiyet-i Milliye ve Sebilürreşad gazetelerinde yayınlandı. Kısa süre sonra Konya’daki Öğüt gazetesinde de yer aldı.
12 Mart 1921’de TBMM’de İstiklal Marşı’nın kabulü için bir oturum düzenlendi. Hamdullah Suphi Tanrıöver, Mehmet Akif’in şiirini kürsüden okudu. Şiir, milletvekilleri tarafından büyük bir coşkuyla karşılandı ve ayakta alkışlandı. Bazı milletvekilleri şiire eleştiriler yöneltse de, çoğunluk İstiklal Marşı’nın milli marş olarak kabul edilmesi yönünde oy kullandı.
İstiklal Marşı’nın bestelenmesi, ülkenin savaş halinde olması nedeniyle ertelendi. 1924 yılında Ali Rıfat Çağatay’ın bestesi kabul edildi ve 1930 yılına kadar bu beste kullanıldı. Daha sonra Cumhurbaşkanlığı Orkestrası Şefi Osman Zeki Üngör’ün bestesi benimsendi ve günümüze kadar bu beste ile okunmaya devam edildi. Mehmet Akif, yarışmadan kazandığı 500 liralık ödülü, yoksul kadın ve çocuklara iş öğreten Darülmesai’ye bağışladı. Bu davranışı, onun vatanseverliğinin ve mütevazı kişiliğinin bir göstergesi oldu.
