Ortaokulu bitiren öğrencilerin lise tercihlerine göre yerleşmesini MEB yaptı. Tercih edilmeyip boş kalan veya bir okula yerleştiği halde özel okula geçiş yapan öğrencilerin boşalttığı kontenjanları doldurmak amacıyla MEB, okullar açılmadan önce, nakil yoluyla yeni başvurular alarak boş kalan kontenjanları doldurmayı hedeflemektedir.
1.nakil tercihleri 29 Temmuz-2 Ağustos, 2.nakil tercihleri ise 5-8 Ağustos tarihleri arasında yapılacak. Nakil tercihine, bir okula yerleşen ama daha iyi bir okula geçiş yapmayı hedefleyen veya herhangi bir okula yerleşemeyen tüm öğrenciler başvurabiliyor. Nakil tercihlerinde istediği okula yerleşemeyen öğrenci, önceki yerleştiği okulda okumaya hak kazanıyor. İki nakil döneminde de herhangi bir liseye yerleşemeyen öğrenciler, ilçe milli eğitim bünyesinde oluşturulan komisyonlara müracaat ederek komisyon marifetiyle kayıt alanına uygun bir okula yerleştirilecekler.
MEB'in, sınav puanına veya kayıt alanına göre lise yerleştirmesi yaptıktan sonra yapacağı iki nakil süreci, ortaokul yöneticilerine külfet oluşturmakla birlikte güzel bir uygulama. Çünkü kazandığı okuldan ziyade bir başka okulda okumak isteyenler veya yerleştirme tercihi yaptıktan sonra tercihinden pişmanlık duyanlar veya tercihlerinden herhangi bir yeri kazanamayan öğrenciler için nakil süreci bir umut kapısıdır. Ayrıca boş kalan kontenjanlar da bu vesileyle doldurulmuş olacaktır.
Şimdi bir de ÖSYM'nin üniversite ve bölüm yerleştirmesine bakalım. ÖSYM, liseyi bitiren veya daha önce mezun olduğu halde YKS sınavına girip 150 ve üzeri puan alan adayların yerleşme tercihlerini 23-29 Temmuz arasında alacak, sonuçları da 5-9 Ağustos tarihleri arasında açıklayacak. Adaylar kazandıkları yerlere kayıtlarını yaptırdıktan sonra boş kalan bölümler için ÖSYM, ek yerleştirme yapacak. Ek yerleştirmeye, bir bölümü kazanan öğrenciler başvuramıyor. Ancak merkezi yerleştirmede herhangi bir yükseköğretim programına yerleşememiş adaylar ek yerleştirme tercihinde bulunabiliyor. Yani ÖSYM'nin yerleştirmesi bir defa olmakta ve birçok bölüm kontenjanını dolduramamaktadır. Bir bölüme yerleşen ne nakil başvurusunda bulunabiliyor ne de ek yerleştirmeye girebiliyor. Öğrenci yerleştiği bölümden memnun olmayıp pişmanlık duysa da geriye dönüş yok. Mecburen ya o bölümde okuyacak ya da kayıt dondurup bir yıl sonraki sınava hazırlanıp istediği bölüme girmek için tekrar şansını deneyecek.
Anlatmak istediğim, üniversiteler gençlerin meslek seçimi yaptığı son kapıdır. Öğrenciler şurayı mı yazsam, burayı mı yazsam ikilemi yaşar tercih etmeden önce. Çoğu da başvuru süresi dolmadan sürekli tercihini değiştirip onaylamaktadır. Hal böyle iken ÖSYM, yerleştirme işinde niçin MEB'in yerleştirme ve nakil yolunu örnek almaz? Bence ÖSYM “ben yerleştirdim, son pişmanlık fayda etmez” diye düşünmemeli. Tercih döneminde gel-git yaşayan, geleceğimizin teminatı gençlere tıpkı MEB'in verdiği nakil imkanını vermelidir. Bunu yapmak ÖSYM’ye zor olmasa gerek.