Yusuf peygamber: "Nefsim bana kötülüğü emrediyor" demişti biliyorsunuz. Nefsin istekleri bitmez, bizi kötülüklere sürükler de sürükler. Yaptığımız kötü işlerimiz için öz eleştiri yaparken genelde nefsime hakim olamadım deriz. Hasılı hayat nefisle mücadeleden ibarettir.
İbadetler nefsin kötülüklerinin önüne geçmek, onunla mücadele etmek için emredilmiştir. Hangi ibadeti ele alırsak alalım, hepsi nefse ağır gelenlerdir. Oruç da bunlardan biridir. Belki de nefse en ağır geleni. Her 30 yılda bir yaz dönemlerinde oruç tutarız. İşte bu sene 6 Haziran da başladık bu ibadete. 17 saati geçecek imsak halimiz. Kolay mı? Zor elbet. Kolayı herkes yapar. Asıl olan zoru başarmaktır. Rabbim başaranlardan eylesin.
Millet olarak bazı ibadetlerini aksatsak da yediden yetmişe hazırlanırız bu ibadete. Hele çocuklarımızda sahura kalkıp oruç tutacağım sevinci ve beklentisi görülmeye değer gerçekten. Küçüklüğümüzdeki bu içtenliğin, umudun büyüyünce de devam etmesi temennisiyle Rabbim sabırlar versin bu uzun günlerde, özellikle şeker hastalarına.
Halkımız, daha kolay olmasına rağmen namazdan daha fazla önem verir bu ibadete. Üstelik riyası da yoktur. Namazda gözü yoktur belki ama orucu es geçmez. Oruç tutmayan da oruçlu gibi görünür, dışarıda yemez içmez. Evet bir zamanlar böyleydi. Hatta hiç dini duyarlılığı olmayan bile Ramazanda olmaz diye lokantasını açmaz, açan da iftara doğru açar, iftar hazırlığını yapardı. Gazinosuna: "Ramazanda kapalıyız" yazardı. Sanatçılar ramazanları tatil olarak geçirirlerdi. Hasta bile olsa halkın görebileceği yerlerde yiyip içmezdi. Açık lokantalar genelde otogar, hastane civarlarında olurdu. Özel halleri olan kızlarımız, annelerimiz mutfakta gizli gizli yer, çocuğundan saklardı yemesini, içmesini. Kahta'da çalışırken demircilik yapan Hristiyan esnaflar vardı. Ramazan gelince gündüz yeme içme işlerini gizli yaparlardı. Doğru ya da yanlış, bir duyarlılık vardı ülkemin insanında bir zamanlar. Müslüman’ında da vardı bu duyarlılık, Hristiyan’ında da.
Son yıllarda Konya gibi mütedeyyin bilinen şehirler de bile duyarlılıklar azalmaya başladı maalesef. Çarşıya çıkıldığı zaman aleni yiyenleri çokça görebiliyoruz artık. Eskiden oruç tutmaya bahaneler buluyorduk, şimdilerde tutmamaya bahaneler arıyoruz. İsteyen tutar, isteyen tutmaz, adam ister inanır, ister inanmaz, orucun önemini bilir ya da bilmez ama bir duyarlılık vardı eskiden. "Allah'tan korkmuyorsan, bari kulundan utan" anlayışı hakimdi, Şimdi, "Allah'ın bildiğini kulundan niye saklayayım" noktasına geldik.
Kimsenin tuttuğu orucunda, yediği yemeğinde gözüm yok, tutmayanları da ayıplamıyorum, herkes kendi azığını doldurur. Fakat bizde yine bir atasözümüz var: "Biri yer, biri bakar. Kıyamet işte ondan kopar" diye. Oruç tutma ama yeme ve içmeyi aleni yapma. Kimsenin kıyameti koparmaya hakkı yok. Bu davranışımızla kıyametin kopmasını hızlandırıyoruz gibi geliyor bana. Hepimiz öğrencilik yaptık bir zamanlar. Teneffüste kantinden aldığımızı yiyemeden öğretmen zili çalınca koşa koşa gelir, yiyeceği ya sıranın altına koyar, ya da öğretmenden izin alır, dışarıda yer gelirdik. Çünkü arkadaşlarımız bakarken rahat yiyemezdik, utanırdık.
Anadolu'nun dokusunda bu vardı bir zamanlar. Güzel bir doku, güzel bir hassasiyet. Ye, iç. Bari biraz ötede yap bu işi. Bu sosyal dokumuzu bozmayalım ne olur? İyi Ramazanlar!