Babalar, çocukların eğitiminde çoğu zaman pasif kalırlar, kaçak dövüşürler. Genellikle çocuğun bakım ve eğitimi annenin üzerine kalmaktadır. Çocuğun gelişimini, hastalıklarını, eğitimini genellikle anneler takip etmektedirler. Gidilecek doktoru, katılınacak veli toplantısını, öğretmen görüşmelerini anneler takip etmek durumundadırlar. Anne genel olarak çocuk ve baba ilişkisinde paratoner vazifesi de görmekte, aradaki çatışmayı önlemeye çalışmaktadır.
Çocuklarda babaları ile kuracakları ilişkiyi annelerin üzerinden kurmaktadırlar. Cep harçlıklarını istemeden, babadan izin alınması, arkadaşta kalma vb birçok şeyde anneyi ulak ve aracı olarak kullanmaktadır. Baba - evlat arasında bu iletişim modeli haliyle ilişkiyi zedelemektedir. Ebeveyn kendi üzerine düşen vazifeleri birbirine karıştırması ve yerine getirmemesi, aile içi iletişime büyük zararlar verecektir.
Çocuğun hayatında annenin ve babanın rolü farklıdır. Hiçbir anne, bir babanın ve hiçbir baba bir annenin rolünü taşıyabilecek güçte değildir. Her anne ve her baba sınırı içinde çocuğun benlik algısını ve özgüvenini oluşturmasına destek verir.
Uzun Süreli Ayrılıkların Çocuklara Etkisi
Babanın uzun süreli evden ayrılışı bile (iş seyahati, askerlik, tatil) çocukların güven duygularında olumsuzluklar yaratır. Babayı rol model alan erkek çocuklarında başta olmak üzere, kız çocuklarında da babadan ayrılık okul başarısında düşüş, güvensizlik, anneye fazla bağımlılık ve kişisel gelişimde sorunlar gibi sonuçlar doğurur. Babanın evden uzun süreli uzaklaşması okul öncesi döneme rastladığında, erkek çocuklarının erkek kimliklerinin gelişmesi gecikir çünkü çocuk 3-6 yaş döneminde babayı örnek alarak büyür. Babası onun her şeyidir.
İş Yoğunluğu Fazla Olan Babaların Çocuklarını İhmal Etmemesi Onlarla Vakit Geçirmesi
Babalar her ne kadar çok çalıştıklarını söyleseler de, çocuklara ayrılacak zaman her zaman bulunabilir. Akşam yatmadan önce çocuğa masallar anlatılabilir, çocuğun seveceği bir film izlenebilir, birlikte resim yapılabilir, birlikte tamir işleri yapabilir, yarım saat kadar arabada birlikte vakit geçirilip arabanın özellikleri anlatılabilir, birlikte alışverişe gidilebilir, hafta sonu birlikte gezmeye gidilebilir. Bunlar aslında çok basit şeyler olsa da çocuğun dünyasında çok önemli izler bırakır. Çocuk bu şekilde dünyayı babasından öğrenir ve babasına güven duyar. Bunu yapan babalar yarım saatlik ilgi gibi gözüken bu süreçte, çocuklarına gelecekle ilgili çok şey kazandırırlar.
Bazı babalar ise bütün yükü anneye atar ve olumsuz durumlarda anneyi suçlarlar. Çocuğuyla vakit harcamayan baba bir süre sonra bir takım sorunlarla karşılaşır. Yıllar geçer ve ilgisizlik karşısına problem olarak çıkar. Çocuğunun yanında olması gereken süreçlerde yanında olmayan baba problem karşısında nasıl davranacağını bilemez çünkü çocuğunu tanımaz.
Bir ailede baba yapı taşlarından biridir. Ve bu yapı taşının tek görevi çalışmak ve evin ihtiyaçlarını temin etmek değildir ve olmamalıdır. Aile üyelerinin babadan gelecek manevi desteğe ihtiyaçları vardır. Bireyin iş hayatındaki rolü, baba olmasıyla doğrudan alakalı değildir. Bu yüzden ‘’ ben çalışıyorum yetmez mi?’’ denmemelidir. Evet çocuğun maddi ihtiyaçları önemlidir ve bu sebeple babanın iş yoğunluğunu artırarak aile üyeleri için çalışması ciddi bir fedakarlıktır. Ancak çocukların manevi ihtiyaçlarını ve kendisine duyulan ihtiyacı önemsemeyen ve dahası hissetmeyen birey ne kadar çalışırsa çalışın, çocuklarının dünyasında birtakım boşluklar oluşacaktır. Bu sebeple babalar iş yoğunlukları veya farklı birtakım meseleleri bahane sebep göstermeksizin çocuklarına zaman ayırmalıdır. Günde ayrılacak 10 dakikalık bir zaman dilimi babalar için bir kayıp olmazken çocuklar için ciddi fayda sağlar. Veya çocuklar için önemli anların, günlerin, başarıların baba tarafından görülmesi çocuk için fazla önem taşır. Ve bu iş hayatına engel değildir.
Özcan Dalgıç
Aile ve Çocuk Danışmanı
Çocuk ve Ergen Psikoterapisti