Gübre ve döviz

Nihal Şahsenem Akköse

Gübre tarımsal üretimin en asli unsuru. Onsuz tarımsal üretim ya da üretimde artış söz konusu değil olamazda. Gübre fiyatlarındaki ciddi oranlardaki artış ise gıda krizini derinleştirip gıda enflasyonunu daha da azdıracak gibi duruyor.

Zaten kuraklık nedeni ile bir rekolte düşüşü yaşanması beklenirken fahiş fiyatlar nedeniyle çiftçinin kullanacağı gübre miktarında azalma olması kaçınılmaz değil mi? herkesin Allah yardımcısı olsun! Çok acayip ya insan tam alıştım diyor yeni bir şeyler çıkıyor.

Biz ilkokulda tarım da hayvancılıkta Türkiye kendi kendine yeten ülkelerden biri diye öğrendik. Sonra bir şey oldu bütün öğrendiklerimiz çöp oldu. Gübre tarımdaki en önemli para kaynaklarından bir kaçı. (mazot ilaç, elektrik tohum. gibi) belki de en önemlisi.

Gübrenin çok büyük bir bölümü yurt dışından ithal ediliyor. Bu nedenle döviz fiyatlarındaki değişimden çok fazla etkileniyor. Eğer Türkiye kendi kaynakları ile üretilebilen yerli gübre miktarını artıramaz ise mevcut nesillerimizi ve gelecek nesillerimizi ciddi bir gıda güvencesi içinde kendilerini bulabilirler. Türkiye’de gübre üretimi yapan yerli firmalar mevcut.

Ancak gübrenin hammaddeleri olan amonyak fosfat gibi maddeler ne kadar acı ki tamamen yurtdışından temin ediliyor. Türkiye’de gübre için kritik olan malzemeler maalesef ki yok. Bu ürünlerin fiyatı uluslararası piyasalarda belirleniyor. Üzülerek belirtiyorum ki yerli şirketlerin bunları belirlemede bir gücü yok. Üzerine bir de artan döviz kuru etkisini koyunca gübre fiyatları patladı gitti tabi. Döviz fiyatı geri geldi gübre fiyatı niye gelmedi diye sorabilirsiniz ve belki de soruyorsunuz.

Ancak aldığınız hammadde binlerce ton olarak gemilerle getiriliyor ve onu 3-6 ay kullanıyorsunuz. Doğal olarak dolar bilmem ne ne kadarken hammaddeyi aldınız ve bu yüksek maliyetli malzemeler sizin depolarınızda üretim maliyetlerini hala arttırıyor olabilir. Ne zaman deponuza düşük maliyetle hammadde koyarsınız işte o zaman fiyatlarınızı da aşağı çekmenin vakti gelmiş demektir.

50 yıldır aynı hikaye. Varsa böyle bir durum gider örgütlenirsin taleplerini devlete iletirsin. Ziraat odaları bunun için var. Seçimlerde de buna göre tercih yaparsın senin istediğin taleplerini dillendiren partileri desteklersin. Ama bakıyoruz ülkedeki kırsal kesimin seçimleri uzun süredir aynı. Demek ki böyle şikayet edilecek bir durum yok.