Esnafımız hemen her sabah işyerinin kapısını açarken önce besmele çeker ve daha sonrada “hayırlı ve bereketli kazançlar” diler. Bu normal olan bir gelişmedir. Ancak bazı esnaflarımız vardır ki, her sabah işyerinin kapısını açarken bugün kimi nasıl kandırayım diye kapıyı açıyor gibi.
Aslında bizim taa Osmanlılardan kalma ahilik gibi güzel bir adetimiz var. Esnafın öncelikleri arasında dürüstlük, ahlak, saygınlık ve helal kazanç edinme olmalıdır. Çünkü kazandığımız parayı çocuklarımıza yediriyoruz.
Ancak bazı esnaflar, ahilik düşüncesinin teğetinden bile geçmemiş anlaşılan. Malı satarken yeminden tutunda bir çok şeyler konusunda desteksizce atmaktadır. Özellikle de elektronik eşyalar konusunda çok önemli olan “garanti” konusunda bol keseden savuranlar var.
Bir malı satıncaya kadar her türlü yemini ve güvenceyi verenler, o mal ayıplı veya hasarlı çıktığı zaman bir den değişiyorlar. Mesela bir telefon aldınız. Alırken 2 yıl garanti denildi. Daha sonra telefon arızalandı. Ne yaparsınız?
Bir arkadaşımın da aynısı başına geliyor. Telefonu arızalanınca aldığı yer gidiyor. Buna servisin İstanbul’da olduğu söyleniyor. Telefon oraya gönderiliyor ve masraf olarak para talep ediliyor.”Garantim var” demeniz fayda etmiyor. Size müşteri hizmetlerinin telefonunu verip aradan sıyrılıyorlar. Sizde verilen numaraya ulaşabilirseniz helal olsun. Ulaşmak mümkün değil ulaşsanız bile derdinize derman olmuyorlar. Tabi daha sonra bu arkadaşım tüketici haklarına dilekçe vererek hakkını arıyor.
Buna benzer olayları sizlerde yaşamışsınızdır. O nedenle önce helal ve dürüst kazanç diyorum. Üç kuruş para için esnaf ahlakını unutanlara söylenecek bir sözüm yok. Onlar acaba akşam eve gittiklerinde çocuklarına aldığı ekmeği gönül rahatlığı içerisinde yediriyorlar mı? Onlar kul hakkı denilen şeyi biliyorlar mı?
Artık vatandaş bilinçlendi. Öyle eskisi gibi “bende de şans yok ” deyip ayıplı ve kusurlu malı sineye çekmiyor. Biliyor ki, bu kusurlu mal, üretici firmanın hatası. Öyleyse hatasını tamir etsin, diye bekliyor. Allah dürüst esnafımızın sayısını artırsın.