Fermantasyon veya mayalama bir gıda maddesinden mikroorganizmaların yardımıyla yeni ürün üretilmesi işlemidir. Fermantasyon ile yeni ürün üretme tekniği binlerce yıldır kullanılan bir tekniktir. Fermantasyon ile yeni ürün elde edilirken gıdanın çabuk bozulması da önlenebilir. Yoğurt, kefir, sucuk, turşu, mayalı ekmek, boza, tarhana, şarap fermente ürünlerin en çok bilinenleridir.
Yoğurt, laktik asit bakterilerince sütün mayalanmasıyla elde edilir. İçilebilen kıvamdaki sütün yapısı mikrobiyal faaliyetler sonucu değiştirilerek yeni bir süt ürünü elde edilir. Kefir ise; kefir mayası ile sütün mayalanmasıyla elde edilen bir içecektir. Aynı süt farklı mikrobiyal faaliyetler ve ısıl süreç sonunda tamamen farklı ürünlere dönüşebilir.
Sucuk üretim tekniği bakımından ikiye ayrılabilir fermente sucuk ve ısıl işlem görmüş sucuk olarak. Fermente sucukta; et ve baharatlar ile hazırlanan karışım doğal bağırsak kılıf içerisinde mikroorganizmalarca fermantasyona uğrayarak yeni bir et ürünü olarak karşımıza çıkar.
Birçok sebze ve hazırlanan fermantasyon ortamı ile çok değişik lezzet ve çeşitte turşu üretilebilir. Turşu sayesinde yaz sebzelerinin kışın da tüketilmesinin sağlanır. Bu şekilde sebzelerin kullanım süresi uzatılmış olur.
Tahıl ürünlerinin fermantasyonu ile birçok ürün elde edilebilir. Mayalı ekmek, boza ve tarhana bunlara örnek verilebilir.
Mikroorganizmalardan yararlanılarak üretilen bir içecek olan şarap ta fermantasyon sonucu elde edilir. Meyve sularının yapısında bulunan şeker oksijenli ortamda fermantasyona uğratılır ise sirke elde edilirken, oksijensiz ortamda fermantasyonu ile alkol elde edilir. Aynı meyve suyundan farklı iki ürün elde edilebilir.
Fermente gıdalar bazen gaz ve şişkinlik gibi bağırsak sorunlarına sebep olabilir buna dikkat etmeliyiz. Genelde turşuda yüksek miktarda tuz kullanılabileceği için tüketim sırasında tansiyonumuza dikkat etmeliyiz.
Gıda çeşitliliği sağlamak, gıdanın muhafaza süresini uzatmak gibi sebeplerden dolayı fermantasyondan yararlanırız. Günlük hayatımızda birçok fermente ürün tüketiriz. Fermente ürünler sindirim sistemimiz içinde faydalıdır.