Anadolu'da Bugün Gazetesi'nin çok değerli takipçileri, bu haftaki yazımda sizlere etkin iletişimde çok önemli bir yeri olan geribildirim mekanizmasından bahsedeceğim.
İletişimin her alanında özellikle çalışma hayatında ‘’Feedback’’ ya da ‘’Geribildirim’’ adıyla sıklıkla karşımıza çıkan bu kavram kelime anlamı olarak geriye yönelik bildirimde bulunmak anlamına gelir.
Bu tanımı detaylandıracak olursak karşımızdaki kişinin gelişim alanları(kör noktaları) ile ilgili farkındalığını sağlayarak, onun gelişim hedeflerine ulaşabilmesi için neler yapması gerektiği ile ilgili yeni davranış modelleri önermektir.
Bu açıdan bakıldığında geribildirim karşımızdaki kişiyi eleştirmek, ona tavsiyeler vermek ya da bir değerlendirmeye tabi tutmak olarak anlaşılabilir. Bununla birlikte yukarıdaki tanımla anlatmaya çalıştığım şey, kişinin kendisi ile ilgili farkında olmadığı, ancak bizim onunla ilgili farkında olduğumuz gelişim alanlarına odaklanarak ona yeni davranış modelleri veya eylemler önererek daha başarılı olmasını sağlamaya yardımcı olmaktır.
Çalışma hayatında kişiler arası etkin iletişimin önemini daha önceki pek çok yazımda vurgulamıştım. Etkin iletişim sadece karşımızdakini anlamak veya net bir şekilde kendimizi ifade etmekten ibaret değildir. Geribildirim mekanizması sayesinde iletişim çok daha sağlıklı bir zemine oturur, karşılıklı güven duygusunu güçlendirir ve kör noktalara spot ışığı tutarak profesyonel anlamda çalışanların gelişimini sağlar.
Yoğun iş temposunda bir taraftan operasyonel işleri yaparken diğer taraftan kendimizi başarılı bulsak bile, başkalarının gözünden performansımızın nasıl değerlendirildiğini, yöneticilerimizin yaptığımız işten memnun olup olmadıklarını, işimizi daha iyi nasıl yapabileceğimizi, kendimizi geliştirmek için neler yapmamız gerektiğini düşünmekten de kendimizi alamayız. Kafamızda dönüp duran bu ve benzeri sorularla ilgili alacağımız olumlu ya da olumsuz geribildirimler aslında bizlere verilen en güzel hediyedir.
Olumlu geribildirim çalışanları başarıya götüren güçlü yönlerini ve yetkinliklerini öne çıkaran bir iletişim metodudur. Olumlu geribildirim almak çalışanı motive eder, performanslarını arttırır ve güçlü yönlerini fark etmesini sağlar. Böylelikle iş arkadaşlarına ve şirketlerine olan güven ve bağlılıkları da güçlenir.
Olumsuz geribildirim ise çalışanların hedeflerine ulaşmalarında zorlanmalarına yol açan gelişim alanlarını iyileştirmeye yönelik öneriler sunmaktır. Bu sayede kişinin demotive olmadan gelişim alanlarını anlaması sağlanır.
İletişimde en sık yapılan hatalardan birisi olumlu geribildirim vermekte cimri, olumsuzda ise fazlasıyla bonkör davranmaktır. Oysaki çalışanların her ikisine de ihtiyacı vardır. Ancak olumsuz geribildirimlerin mutlaka zamanlamasına ve yapıcı olmasına dikkat edilmesi gereklidir.
Ayrıca çalışanların çoğu bir diğer çalışana olumsuz bir durumla ilgili geribildirim vermek istese bile genelde doğru yöntemi bilmediğinden, yanlış anlaşılma ve tartışma korkusuyla; karşısındakini kıracağını, uzaklaştıracağını düşündüğü için geribildirim vermeyi sürekli erteler ya da bundan tamamen kaçınır. Oysa doğru şekilde verilen geribildirimler, bu kaygıları tamamen ortadan kaldırır niteliktedir.
Hangisi olursa olsun; amaç karşınızdaki kişide olumlu bir değişim gerçekleştirmek, sizin için önemli olan bazı şeyleri görmesini sağlamaktır.
Geribildirimin gerçekleşmediği zamanlarda tek yönlü bilgi akışı sebebiyle iletişim oluşmaz. Oysa gerçek anlamda başarılı bir iletişim sürecinin oluşması için her iki tarafın da sürece dahil olması gereklidir.
Etkin geribildirim; bireyleri eleştirmek yerine, onlara yardımcı olmayı amaçlar. Kendine özgü, kesin, açık ve nettir. Genele yönelik değildir. Bireyleri veya bireylerin niyetlerini değil; belirli bir davranışı temel alır, uygun zamanda yapılır ve etkili iletişim esastır.
Bir sonraki yazımda geribildirim çeşitlerinden, etkin geribildirimin nasıl verileceğinden bahsedeceğim.
Sağlıcakla kalın.