Uluslar arası Dünya Engelliler Günü 1992 yılından bu yana BM tarafından ilan edilen bir gündür.
Hepimizin birer “potansiyel” engelli olduğu konusundan yola çıkarak, bu günü kutlamadan önce birkaç kelime söylemek istiyorum.
Öncelikle “kapitalizm” dışında tüm siyasi ideolojilerde engelliler özel ve önemli bir yer tutar. Mesela komünizmde üreten vatandaş kendisi için üretimini yaptıktan sonra ürettiği şeyden bir tane de, bunu üretemeyecek olan, engelli, hasta, çocuk, yaşlı, yatalak vb. için üretir. Bu konu tüm ideolojilerde mevcuttur. Sadece kapitalizmde bunun için özel bir yapılanma bulmak mümkün değildir.
Kapitalizmdeki durum; her işte olduğu gibi, bu işte de ayrımcılığı ve bu işten nemalanmayı getirir.
Yukarıda da belirttim; her insan potansiyel bir engellidir. Çok görmüşsünüzdür; belirli bir yaşa kadar hiçbir engel sorunu olmayan kişinin belirli bir yaştan sonra engelli olabilmesi muhtemeldir. Dolayısıyla engelli vatandaşları diğer vatandaşlardan ayırarak bir yapılanma düşünülemez.
Yine mesela diyeyim; yaşlı bir insan, istediği her şeyi yapma konusunda bir engel taşımaz mı? Fazla yürüyemez, koşamaz, istediği gibi hareket edemez.
Yine başka bir örnek; hamile bir kadın, ne kadar vücut yapısı sağlam olsa da, o kadar çok engeli vardır ki; doğuma kadar olan süreçte, eziyetli bir yaşamı oluşur.
Bu arada şişmanlık mesela bir engel değil midir?
Yani anlatmaya çalıştığım konu şu; engelliler bizim toplumumuzun bir parçasıdır. Ve bu parça bizlerden farklı değildir. Çünkü farklılaştırmak, farklı göstermeye çalışmak ayrımcılığı körüklemektedir.
Engellilerin yaşamını kolaylaştırmak için gerekli olan materyalleri onlara sağlama; ama AVM’deki engelli park yerine, engelli olmayan adam park etmiş diye yaygara yap. BU tür tavır ve davranışlar sadece toplumdaki ayrımcılığı körükleyecektir.
Bizim Türk kültürümüzde mevcuttur; bizler engelliler için gereken kolaylığı sağlayan bir milletiz. İslam kültürü de Türk kültüründen farklı düşünmez bu konuda malumunuz.
O zaman bunları şöyle bir toparlayınca, bizim engelliler konusunda ABD’den veya AB ülkelerinden; Batı’dan öğreneceğimiz kapitalist mantık çerçevesinde ortaya koydukları günlerden bekleyeceğimiz bir çıkarım yoktur.
Tüm vatandaşlarımız gibi engelli vatandaşlarımız da, mağdur vatandaşlarımız da, sağlık sorunu yaşayan vatandaşlarımız da hepsi bizim için çok değerlidir. Onların bu ülkede rahat yaşamaları için gerekli her tür şartı ortaya koyabilmek amacıyla; gösteriş olsun diye değil, potansiyel bir engelli adayı olduğumuz için de uğraş vermeliyiz.