6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 14 ncü maddesine göre, işveren; iş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde,sağlık hizmet sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek hastalıklarını ise, öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek zorundadır.
Sağlık hizmet sunucuları da kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirmek zorundadır.
Bu süre içinde bildirimin yapılmaması halinde 6331 sayılı Kanun'un 26/1-e maddesi gereğince hem işverene hem de sağlık hizmet sunucularına idari para cezası uygulanmaktadır.2017 yılında uygulanacak ceza tutarları çalıştırılan işçi sayılarına göre şu şekildedir:
Tehlike sınıfı | 10dan az işçi | 10.-49 işçi | 50'den fazla işçi |
Az tehlikeli | 2.702 TL. | 2.702 TL | 4.053 TL. |
Tehlikeli | 3.377 TL. | 4.053 TL. | 5.404 TL. |
Çok tehlikeli | 4.053 TL. | 5.404 TL. | 8.106 TL. |
Sağlık H. suncuları | 2.702 TL. | 2.702 TL. | 2.702 TL. |
Sosyal Güvenlik Kurumu,13.03.2017 tarihinde yayımladığı 2017/11 sayılı genelge ile, iş kazası ve meslek hastalıklarının üç gün içinde bildirilmesi eylemine sağlık hizmet sunucuları yönünden esneklik getirdi.
Yukarıdaki tabloda da görüleceği üzere üç gün içinde bildirim yapılmaması halinde, ciddi tutarda idari para cezası uygulanmaktadır.Özellikle çok tehlikeli ve 50 den fazla işçi çalıştıran işverenlere uygulanan ceza tutarları oldukça yüksektir.Yeni düzenleme ile yine bildirim yapılmaması halinde aynı cezalar uygulanacaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu 2017/11 sayılı genelge ile, bazı işlemlerin bildirim yerine geçeceğini kabul etmiştir. Buna göre;
23/04/2015 tarihinden sonra; ilgili olay için sağlık hizmet sunucularınca iş kazası veya meslek hastalığı provizyon tipinin seçilmiş olması, iş kazası veya meslek hastalığı bildirimi yerine geçtiğinden;ilgili sağlık hizmet sunucusuna idari para cezası uygulanmayacaktır.Yine 23/04/2015 tarihinden geçerli olmak üzere, istirahat raporu verilen hallerde istirahat raporunun iş kazası vaka türünde olması da iş kazası bildirimi yerine geçecektir. Sağlık hizmet sunucularının iş kazası provizyonu almadığı, ancak alınmış olan diğer provizyon tiplerinin tanı bölümlerinde iş kazası ifadesinin bulunduğu hallerde de bildirim yapılmış sayılacaktır.
İş kazası provizyonunun alınmadığı ve tanı/açıklama kısmında da iş kazası ifadesine yer verilmediği hallerde; MEDULA Hastane uygulaması üzerinden yapılan incelemede, iş kazası tanımına uyacak şekilde olayın hikâye edildiği durumlar da sağlık hizmet sunucusunun iş kazasını bildirimi yerine geçecektir.
Kurumca yürürlüğe konulan bu genelge sigortalıyı çalıştıran işverenler yönünden yeni bir şey getirmemiştir.Görüldüğü gibi işverenlere uygulanacak ceza tutarları çok yüksektir.Genelge işverenler yönünden herhangi bir iyileştirme getirmemiştir. Bir işyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalığının kuruma bildirilmesinin asıl amacı, kazaya uğrayan,meslek hastalığına tutulan sigortalıya sağlık yardımı verilmesi,gerekli tedbirlerin alınmasıdır.Bir şekilde sağlık kuruluşlarına intikal eden ve bu sağlık kuruluşlarınca da kuruma bildirilen yada bildirilmiş sayılan bir olay hakkında sırf şekli bildirim yapılmadı diye işverenin cezalandırılması hakkaniyete uygun değildir.
Kurumca sağlık tesisleri yönünden yapılan bu iyileştirme, işverenleri da kapsamalıydı. Zira hareket noktası işverenin bildirip bildirmediğinden çok, vakanın kuruma intikal edip etmediğidir. Vaka bir şekilde kuruma bildirilmiş ise, artık işverene idari para cezası uygulanması doğru değildir. Sağlık hizmet sunucularına getirilen bu kolaylığın işverenlerden esirgenmesi doğru olmamıştır.