Son günlerde, döviz kurlarındaki hareketlenme ve resmi olmayan devalüasyon sonrasında, temel gıda maddeleri ve ithal ürünlerde büyük oranda fiyat artışlarına şahit oluyoruz! Peki, neden?
Döviz kurlarında ki artış, yüzde 50 – 60 aralığında olmasına rağmen, market raflarındaki temel gıda maddelerine yansıyan fiyat artışları, yüzde yüzün üzerinde olduğunu görmekteyiz! Peki, neler oluyor?
Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan; Kur ve faiz oyununu görüyoruz! Güçlü bir duruş sergileyerek girdiğimiz her mücadeleden alnımızın akıyla çıktık! Allah’ın yardımı ve milletimizin desteğiyle bu ekonomik kurtuluş savaşından zaferle çıkacağız, dedi!
Enflasyon; mal ve hizmet fiyatlarında görülen artış ve ulusal paranın alım gücünde devam eden bir azalma olarak tanımlanır!
Bir ülkedeki, tüm mal ve hizmetlerde fiyatların belirli bir dönem süresince kontrolsüz bir şekilde yükselmesi hiper-enflasyon olarak ifade edilir! Enflasyon oranı ayda %50 veya daha fazla yükselişe geçtiği olağanüstü bir durumdur!
Ekonomide enflasyon olgusu yaşanırken ekonomi büyümüyor ise ekonomide enflasyon içinde durgunluk hali var demektir! Ekonomik krizlerin başa çıkılması zor olanlarından birisi budur!
Ekonomideki durgunluk hali, resesyon olarak ifade edilir! Ekonomik durgunluğa bağlı olarak firmalar işçi çıkarmaya başlar ve işsizlik oranı artar, yüksek enflasyon kaçınılmaz olarak stagflasyon durumu ortaya çıkmaktadır! Enflasyon + Resesyon + İşsizlik = Stagflasyon.
Bir ekonomide, durgunluk ve işsizlik yaşanırken enflasyonun artması, bunlara ek olarak işsizlik oranı artmaya başlaması, stagflasyon olarak ifade edilmektedir!
Bir ekonomide ortaya çıkan stagflasyon ile fiyat istikrarsızlığı ve tam istihdamın sağlanmadığı görülür! Stagflâsyonun yol açtığı sorunlar; Enflasyon ve işsizliktir!
Stagflasyon, bir ekonomide ekonomik büyümenin olmadığı ve üretimin düştüğü, işsizlik oranının yüksek olduğu ve genel fiyat seviyesinin artıyor olmasıdır!
Stagflasyon olduğu durumda, fiyatlar yükselmekte, üretim daha maliyetli ve daha az kârlı hale gelmekte, böylece ekonomik büyüme yavaşlatmaktadır!
Bir ekonomideki makroekonomik amaç, ekonomik istikrarın sağlanması ve sürdürülmesidir! Ekonomik istikrar, tam istihdam ve fiyat istikrarının sağlanması ile mümkün olmaktadır! Ekonomik istikrar ve ekonomi güvenliği çok önemlidir! Ekonomi güvenliği aynı zamanda ulusal güvenlik demektir!
Fiyat istikrarsızlığı; kaynak tahsisinin bozulmasına bağlı olarak kaynakların etkin kullanılmaması ve gelir dağılımının bozulması, ödemeler dengesinin olumsuz etkilenmesi ve tasarruf hacminin azalmasına sebebiyet verebilir!
İşsizliğin artması; üretim hacminin azalması ve büyüme hızında yavaşlama, yoksulluğun artması ve insanların yaşam kalitesinin düşmesine etki eder!
Dünya Sefalet Endeksi; bir ülkedeki işsizlik, enflasyon ve kredi faizi oranlarının toplamından, kişi başına düşen reel gayrisafi yurt içi hâsıla büyümesi çıkarılarak hesaplanır! Endeks, iş bulmakta zorlanan insanların yüksek enflasyona maruz kalarak daha ‘sefil’ bir hayat yaşadıklarını ortaya koyuyor!
Peki, döviz kurlarındaki ani yükseliş ve temel gıda maddelerindeki fahiş fiyat artışı, vatandaşların gelirlerinde mezkûr artışa paralel bir yükselişin olmadığı bir zaman diliminde, vatandaş geçimini nasıl sağlayacaktır? Ya da hayatını nasıl idame ettirebilecektir? Temel gıda maddelerine nasıl erişebilecektir? Yoksa sefalete mi terk edilecektir?
Tarihi medeniyet kökleri ve kodları; adalet, hakkaniyet ve mazlumların da hamisi olan Kadim Türk Devlet Aklı ve Aziz Türk Milleti, tarihteki meşakkatli dönem örneklerinde gördüğümüz gibi paylaşım ekonomisi ve kara kış fonu ile tek bir vatan evladını dahi sefil duruma düşürmeden, zorlu ekonomik zaman dilimi, kirli hesap veya sinsi oyun ya da ekonomik kurtuluş savaşını da, milli birlik ve milli beraberlik ruhu ile aşacaktır, diyorum!