Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl 600 milyonun üzerinde insan gıda kaynaklı hastalıklardan etkileniyor, en az 420 bin kişi ise hayatını kaybediyor. Türkiye’de toplu beslenme alanlarında yaşanan zehirlenme vakalarının hâlâ önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirten Medicana Sağlık Grubu Acil Bölümü Hekimlerinden Uzm. Dr. S. Nur Çetinkaya Bodur, gıda güvenliğinin “bir tercih değil, yaşam kalitesinin zorunlu bir parçası” olduğunu vurguladı.
Küçük İhmaller Büyük Tehlikeler Doğuruyor
Gıda zehirlenmesinin genellikle birkaç gün süren sıradan bir bağırsak enfeksiyonu gibi düşünüldüğünü, ancak uygunsuz saklama koşulları veya yanlış hazırlanan gıdaların ciddi sağlık problemlerine hatta ölüme yol açabileceğini söyleyen Uzm. Dr. Bodur, toplumda risklerin yeterince önemsenmediğine dikkat çekti.
"Gıda zehirlenmesi basit bir mide şikâyeti değildir. Hızlı sıvı kaybı, elektrolit dengesizlikleri ve böbrek yetmezliğine kadar ilerleyen sonuçlar doğurabilir" diyen Bodur, özellikle risk grubundaki kişilerin ilk belirtilerde sağlık kuruluşuna başvurmasının hayat kurtarıcı olduğunu ifade etti.
Hazır Gıdalar ve Açık Büfe Yemeklerde Gizli Tehlike
Dışarıda tüketilen hazır yemeklerde görünmeyen riskler bulunduğunu belirten Bodur, özellikle:
Uzun süre bekletilen açık büfe yemekleri,
Sokak lezzetlerinin hijyenik olmayan koşullarda saklanması,
Toplu yemek hizmetlerinde tek bir hatanın yüzlerce kişiyi etkileyebilmesi
gibi nedenlerle vatandaşların dikkatli olması gerektiğini söyledi.
Evde de Risk Var: En Çok Zehirlenme Ev Mutfağında Görülüyor
Ev ortamının daha güvenli gibi görünse de en sık hataların burada yapıldığını belirten Uzm. Dr. Bodur, şu uyarılarda bulundu:
Sıcak yemekleri doğru soğutmadan buzdolabına koymak,
Çiğ ve pişmiş gıdaların aynı yüzeyde hazırlanması,
Yemekleri oda sıcaklığında uzun süre bekletmek,
Soğuk zinciri bozulmuş gıdaları tüketmek
gibi hatalar bakterilerin hızla çoğalmasına ve gıda zehirlenmesine neden oluyor.
"Soğuk gıdalar soğuk, sıcak gıdalar sıcak tüketilmelidir. En tehlikeli alan ılık bölgedir" diyen Bodur, gıdaların doğru sıcaklıklarda saklanması gerektiğini vurguladı.
Belirtiler 1-2 Gün İçinde Ortaya Çıkıyor
Gıda zehirlenmesi belirtilerinin genellikle 1–2 gün içinde görüldüğünü, ancak çocuklar, yaşlılar, hamileler ve kronik hastalığı olan bireylerde hafif bulguların bile önemsenmesi gerektiğini belirten Bodur, özellikle toplu zehirlenme şüphesinde sağlık birimlerine hızlı bildirim yapılmasının halk sağlığı açısından kritik olduğunu söyledi.
Uzmanlar, gıda güvenliğinin hem günlük yaşamda hem de toplu tüketimde daha fazla ciddiyetle ele alınması gerektiğinin altını çiziyor.
