Mukabele geleneği asırlardır yaşatılıyor

Sözlükte iki şeyi birbiriyle karşılaştırma anlamına gelen mukabele, üç aylarda bilhassa ramazanlarda câmi, mescit ve evlerde daha çok sabah, öğle ve ikindi namazları öncesinde hafızlar tarafından okunan Kuran'ı takip etmek suretiyle hatim indirme geleneğine ad olmuş, zamanla hafızların bu okuyuşları için de aynı terim kullanılmıştır. Bu gelenek Cebrail’in Ramazan aylarında her gece Hz. Peygamber'e gelerek o zamana kadar nazil olan ayet ve sureleri karşılıklı olarak okuyup kontrol etmeye dayanır. Kuran'ın Ramazan ayında nazil olmaya başlaması, bu ayda yapılan amellerin diğer zamanlara göre daha faziletli kabul edilmesi de geleneğin yaygınlaşmasında etkili olmuştur.

SADECE RAMAZAN'DA MI YAPILIR?

Ramazan ayında Kuran-ı Kerîm'i mukabele tarzında okumak ve yapılan tilâveti takip etmek Hz. Resûlullah'ın (asm) ve Hz. Cebrail’in (as) amelinden; Allah Resulü'nün (asm) sünnetindendir. Resulullah'ın bu sünneti sebebiyledir ki müminler Ramazan ayında Kuran okumaya her zamankinden daha çok önem verirler, hatim indirirler, hatimle teravih kılarlar ve mukabele dinlerler. Aynı sünnet ashap tarafından da yaşanmış, nesiller boyunca yaşatılmış ve nihayet günümüze kadar gelmiştir. Fakat mukabele sadece Ramazan'da yapılır demek değildir. Yılın her vaktinde mukabele yapılabilir.

MUKABELE ADABI NEDİR?

1- Okumaya başlamadan önce ağzı misvakla temizlemek

2- Kuran'ı mescit veya bir başka temiz yerde okumak.

3- Kıbleye yönelmek.

4- Allah-u Teala'nın: "Kuran okuyacak olduğun zaman,kovulmuş şeytandan Allah'a sığın" ayeti (Nahl, 98) mucebince Kur'an okumaya başlarken euzü çekmek.

5- Tevbe Suresi hariç her surenin başında besmele çekmek.

6- Okunan Kuran ayetlerini huşu ile dinleyip anlamları hakkında düşünmek.

7- Sesi güzelleştirmek ve Kuran'ı tane tane okumak.

8- Aceleci davranmamak.

9- Med kaidelerine uymak.

MUKABELE NASIL ORTAYA ÇIKTI?

İslam’ın son peygamberi olan Hz. Muhammed’e inen vahiy 610 senesinden 632 senesine kadar yavaş yavaş ve kademeli olarak gelmişti. Yirmi üç yıl boyunca devam eden bu vahiy gelişi süresince vahyi getiren melek olan Cebrail, Peygamber Hz. Muhammed’e Kuran ayetlerini okudu. Cebrail’in okuduğu ayetleri dinledikten sonra kendisi de tekrar eden Hz. Muhammed de Cebrail tarafından dinlendi. Böylelikle bir taraf Kuran-ı Kerim’i okurken diğeri dinledi ve karşılıklı olarak Kuran-ı Kerimi okumuş oldular. Bu şekilde Kuran ayetlerinin unutulmasının önüne geçildi.

MUKABELE GELENEĞİ

Müslümanlar tarafından devam ettirilen mukabele Ramazan’da bir gelenek haline gelmiştir. Bu geleneğe ortak olmak isteyenler, Ramazan ayı için bir mukabele grubu bulur ve bu gruba katılırlar. Böylelikle mukabeleye katılanlar Ramazan sonunda hem Kuran’ı hatmetmiş hem de tamamını dinlemiş olurlar. Mukabele grupları pek çok farklı şekilde oluşturulabilir. Bir araya gelerek aynı ortamda yüz yüze mukabele yapılabileceği gibi mukabelelerin yapıldığı camilere giderek ya da televizyon programlarında gerçekleştirilen mukabelelere eşlik ederek de aynı gelenek devam ettirilebilir.