Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 5G hizmetinin Nisan ayında Türkiye genelinde devreye alınacağı yönündeki açıklama, altyapı hazırlıkları ve ekonomik etkiler başta olmak üzere birçok başlıkta soru işaretlerini beraberinde getirdi. Konuya ilişkin yazılı soru önergesi, Yeniden Refah Partisi Konya Milletvekili Ali Yüksel tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunuldu.
Önergede, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun yanıtlaması istemiyle 5G’ye geçiş sürecinin teknik, ekonomik ve güvenlik boyutlarının bütüncül biçimde açıklanması talep edildi. Yüksel, kamuoyuna yapılan duyurunun; altyapı yeterliliği, işletmeci uyumu, cihaz ekosistemi, yerli teknoloji kapasitesi ve ekonomik etkiler gibi kritik alanlarda kapsamlı bir değerlendirme içermediğine dikkat çekti.
Altyapı ve fiber vurgusu
Önergede, Türkiye genelinde fiber altyapının mevcut yaygınlık oranı, baz istasyonu yoğunluğu ve 5G’nin verimli çalışması için gerekli teknik hazırlıkların hangi aşamada olduğu soruldu. Fiber erişimi düşük bölgelerde 5G performansının nasıl sağlanacağı ve eksik alanlar için öngörülen takvim de Bakanlığa yöneltilen sorular arasında yer aldı.
Maliyet, tarife ve yerli üretim
5G kullanımının artmasıyla tarifelerde beklenen maliyet değişimleri, vatandaşlara ek ekonomik yük getirilip getirilmeyeceği ve operatörler arası altyapı paylaşımına yönelik politika çalışmaları da gündeme taşındı. Ayrıca yerli teknoloji üreticilerinin donanım, yazılım ve şebeke altyapısındaki payı ile yerli üretimin teşviki konusunda planlanan adımlar soruldu.
Güvenlik ve çevresel etkiler
Önergede, 5G frekans ihalelerinin şeffaflığı, ulusal siber güvenlik birimlerince hazırlanmış güncel bir risk analizinin bulunup bulunmadığı ve artan baz istasyonu ihtiyacının enerji tüketimi ile çevresel etkilerine ilişkin kamuoyuna açıklanmış değerlendirmeler talep edildi.
Kapsama ve sektörler
5G’nin ilk aşamada hangi şehirlerde ve hangi kapsama oranıyla devreye alınacağı, ülke geneline yayılım takvimi ile sanayi, sağlık, eğitim ve ulaşım gibi kritik sektörlerde kullanım için hazırlanmış ulusal dönüşüm planlarının olup olmadığı da sorular arasında yer aldı.
Yüksel, teknoloji dönüşümünün siyasi söylemlerle değil; şeffaf, planlı ve teknik temelli politikalarla yürütülmesi gerektiğini vurgulayarak, Bakanlığın 5G sürecinin artıları, eksileri ve ekonomik etkilerine dair kapsamlı bir kamuoyu açıklaması yapmasının zorunlu hale geldiğini ifade etti.
