BAĞ BOZUMU NEDİR?
Bağ bozumu, üzüm hasadının yapıldığı döneme verilen isimdir. Anadolu’nun birçok yerinde olduğu gibi Konya’da da hem tarımsal hem kültürel bir etkinlik olarak kutlanır. “Bozum” kelimesi, bağdaki üzümlerin toplanmasını ifade ederken, bu süreç aynı zamanda köklü bir gelenek ve toplumsal bir ritüel halini almıştır.
NE ZAMAN GERÇEKLEŞİR?
Bağ bozumu zamanı, bölgenin iklimine ve üzüm türüne göre değişiklik gösterse de genellikle ağustos sonu ile eylül ortası arasında yapılır. Konya gibi İç Anadolu’nun karasal iklimine sahip bölgelerinde bu tarih, eylül ayının ilk haftalarına denk gelir. Gündüz sıcaklıklarının düşmeye başlaması ve gece serinliklerinin artması, üzümlerin tam olgunluğa eriştiği dönemi işaret eder.
BAĞ BOZUMUNDA NE YAPILIR?
Üzümler sabah erken saatlerde, güneşin etkisi azalmışken toplanır.
Toplanan üzümler sofralık olarak ayrılır ya da pekmez, pestil, şarap gibi ürünlere dönüştürülmek üzere işlenir.
Bazı köylerde bağ bozumu şenlikleri düzenlenir; halk müziği eşliğinde eğlenceler yapılır, geleneksel yemekler sunulur.
Konya’nın Ereğli ve Meram ilçelerinde, özellikle beyaz üzüm ve çekirdeksiz üzüm türleriyle yapılan bağ bozumu, bölge ekonomisine de katkı sağlar.
BU GELENEK NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI?
Bağ bozumu geleneği, Anadolu’da binlerce yıllık geçmişe sahiptir. Hititler döneminden bu yana üzüm tarımı yapılmakta ve hasat dönemleri ritüellerle kutlanmaktadır. Osmanlı döneminde ise bağ bozumu, hem ekonomik hem sosyal bir olay olarak kabul edilmiş; saray mutfağında kullanılan üzüm ve türevleri için özel bağlar kurulmuştur. Konya’da bu gelenek, Selçuklu döneminden itibaren belgelenmiş ve günümüze kadar yaşatılmıştır.
KONYA’DA BAĞ BOZUMU KÜLTÜRÜ
Konya, sadece tahıl üretimiyle değil, bağcılığıyla da dikkat çeker. Özellikle Meram bağları, tarih boyunca şehrin yeşil yüzü olmuş; halk arasında “Meram’a gitmek” deyimi, doğayla iç içe olmayı simgelemiştir. Günümüzde Konya Tarım Fuarı gibi etkinliklerde bağ bozumu ürünleri sergilenmekte, yerel üreticiler desteklenmektedir.
