Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya Ovası, kontrolsüz yeraltı suyu kullanımı, kuraklık ve iklim değişikliğinin etkisiyle her geçen gün daha da çöküyor. Ovada binlerce obruk oluşurken uzmanlar, sürecin artık geri döndürülemez noktaya geldiğini söylüyor.
Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. Özge Can Ataş, Konya Ovası'ndaki yeraltı suyu tükenişi ve obruk oluşumları hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Ataş, iklim değişikliğinin yağış rejimini bozarak yeraltı su kaynaklarının azalmasına neden olduğunu vurgulayarak, "Kurak bir döneme girdik, su kütleleri üzerindeki olumsuz durum giderek artıyor" dedi.
"YERALTI SUYU AŞIRI KULLANILDI"
Ataş, özellikle İç Anadolu Bölgesi'nin Türkiye’nin en az yağış alan bölgelerinden biri olduğunu ve tarımsal faaliyetlerin yoğunluğu nedeniyle su kaynaklarının büyük baskı altında olduğunu belirtti. Konya Havzası’nda 90 bine yakın kuyu bulunduğunu ifade eden Ataş, bu kuyuların çoğunun ruhsatsız ve kontrolsüz şekilde çalıştırıldığını söyledi. Bu durumun, karbonatlı kayaçların çökmesine ve binlerce obruğun oluşmasına neden olduğunu ifade eden Ataş, “Maalesef artık geri dönüş yok. Ancak bundan sonrası için acil önlemler alınmalı” dedi.
İKLİM KRİZİ DERİNLEŞİYOR
İklim değişikliğinin yalnızca sıcaklık artışıyla sınırlı kalmadığını dile getiren Ataş, mevsimlerin kayması, kar yağışının azalması ve buharlaşmanın artmasının tüm hidrolojik döngüyü bozduğunu aktardı. Özellikle son yıllarda kış aylarının da kurak geçtiğine dikkat çeken Ataş, “Bu durum ülkemizin kurak bir döneme girdiğini açıkça gösteriyor. Su kaynaklarımızı korumazsak gelecekte çok daha büyük problemlerle karşılaşacağız” dedi.
SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ ŞART
Türkiye'nin mevcut su potansiyelinin sınırlı olduğunu vurgulayan Ataş, nüfus artışı, sanayileşme ve tarımsal sulama ile kişi başına düşen su miktarının azaldığını belirtti. “Ülke olarak şu an su stresi altındayız. Sürdürülebilir su yönetimini benimsemeli ve suyu verimli kullanmalıyız” ifadelerini kullandı.
YERALTI BARAJLARI ÇÖZÜM OLABİLİR
Devlet Su İşleri'nin Türkiye genelinde 100’ün üzerinde yeraltı barajı inşa ettiğini kaydeden Ataş, bu yapılarla yeraltı suyu akiferlerinin korunmasının hedeflendiğini söyledi. Ayrıca buharlaşmayı önlemek için yüzey sularında gölge topları gibi yenilikçi yöntemlerin kullanılabileceğini de belirtti.
"VAHŞİ SULAMA BÜYÜK TEHDİT"
Dr. Özge Can Ataş, özellikle Türkiye'de hâlen yaygın şekilde kullanılan vahşi sulama yönteminin büyük bir hata olduğunu vurgulayarak, "Bu yöntem hem toprak kalitesini bozuyor hem de su kaynaklarını hızla tüketiyor. Modern sulama tekniklerine geçiş şart" dedi.
