Bartın'da Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı maden ocağında meydana gelen ve 41 kişinin hayatını kaybettiği patlama sonrası arama kurtarma çalışmaları sona erdi. Konuyla ilgili A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Hulusi Ada ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Ayşe Boyacı Ağar açıklamalarda bulundu.
İş kazası olma olasılığı bakımından en tehlikeli sektörlerin başında maden sektörünün geldiğini aktaran İş Güvenliği Uzmanı Hulusi Ada, “Türkiye’de işyerleri çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli olarak sınıflandırılır. Madenler çok tehlikeli sınıftadır. Yer altında çalışma, göçük tehlikesi, metan gazı tehlikesi hep vardır. İşverenin iş güvenliği kurallarına uyması, devletin işvereni çok sıkı denetlenmesi şarttır. Bu konularda ne kadar kuralcı ve titiz olursak bu iş kazaları azalır. Yoksa iş kazaları olmaya devam edecektir” diye konuştu.
“KAZALARIN YÜZDE 95’İ ÖNLENEBİLİR”
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Ada, Türkiye’nin ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinci, dünyada 3. sırada yer aldığını bildirdi. Türkiye’deki iş kazalarının çok tehlikeli sınıfta yer alan inşaat ve maden sektöründe meydana geldiğini aktaran Ada, “Türkiye’nin ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinci, dünyada 3. sırada olması, iş güvenliği kültürünün olmamasından kaynaklanıyor. Tabi burada devlet, işveren, işçi 3’lüsü üzerine düşenleri tam yapmadığı sürece bu kazalardan kurtulamayız. İşçi İSG kurallarına uyarak çalışacak, işveren İSG kuralarını yerine getirecek, devlet ise İSG denetimini tam yapacak. İşveren tüm tedbirleri alsa, işçiler tüm kurallara uysa iş kazaları yüzde 95 oranında önlenebilir ”dedi.
Türkiye’de henüz iş güvenliği kültürünün oluşmadığını ifade eden Uzman Ada, “İş sağlığı ve güvenliği kavramı yetişen yeni kuşaklara ilk ve orta öğretim eğitimi müfredatı içerisine dahil edilerek bilinç altında İSG kavramlarının oluşturulması sağlanmalıdır. Yetiştirdiğimiz geleceğin işveren ve çalışanları olacak gençlerimize nasıl örf, anane, adet, gelenek gibi kavramlar aşılıyorsak İSG kavramlarını da aşılamalıyız. Bunu başarmamız durumunda gelecekte İSG bir kavram değil yaşam biçimi olarak karşımıza çıkacaktır” açıklamalarına yer verdi.
“ÖNCELİK İŞ GÜVENLİĞİ OLMALI, İŞ DEĞİL”
Maden ocaklarında iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin çalıştırılmasının zorunlu olduğunu aktaran Ada, “Maden ocaklarında tüm çalışanlara iş güvenliği eğitimi verilmesi, sağlık muayenesi yapılması zorunluluğu bulunuyor. Ayrıca risk analizi ve acil durum planı hazırlanır, tüm ekipmanların periyodik kontrolleri uzmanlar tarafından yapılır. Çalışma Bakanlığı İş Müfettişleri tarafından maden ocakları periyodik olarak denetime tabi tutulmaktadır. Burada denetimlerin etkinliği ve caydırıcı denetimler tabiki çok önemlidir. Denetimlerde tespit edilen uygunsuzluklar veya eksiklikler tam olarak raporlanmalı ve giderildiği takip edilmelidir” dedi.
Bartın’da yaşanan kazada İş Sağlığı ve Güvenliği kuralları uygulansaydı kazada bu kadar işçinin ölmeyeceğini belirten Ada, şu ifadelere yer verdi:
“Böylesi çok riskli madenlerde İSG kuralları hiç tavizsiz uygulanmalı. Bu madenlerde metan gazı ölçüm cihazları olur, belli bir limiti aştığı anda uyarı verdiğinde üretim durdurulmalı maden boşaltılmalıdır. Tabi bu anlık bir patlamaya da yol açabilir. Bu sebeple İSG çok daha ciddiye alınmalı, kurallar net ve katı olmalıdır.”
“EN UFAK BİR RİSK GÖZ ARDI EDİLMEMELİ”
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Ayşe Boyacı Ağar da Türkiye’de iş sağlığı kültürünün tam olarak oturmadığını söyledi. Daha önce Türkiye’de yaşanan Soma ve Ermenek maden kazalarını hatırlatan Uzmanı Ayşe Boyacı Ağar, Türkiye'de madenlerde yaşanan ölümlü iş kazalarının sebeplerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Yaşanan iş kazalarının asıl sebebinin tedbirsizlik olduğunu ifade eden Uzman Ağar, “Çok tehlikeli iş yerleri arasında asıl tehlikeli olan madenlerdir. İş güvenliği uzmanı olarak düşüncem en ufak bir risk göz ardı edilmemeli, önlemler alınmalıdır. Eski zamanlarda madenlere kanarya ile iner, kuşun ötüşünden alanın tehlikeli olduğu anlaşılırmış. Fakat günümüzde teknoloji kullanıldığı hâlde kazalar önlenemiyor” dedi.
Ölümlü iş kazalarının önüne geçmenin tedbirleri almaktan geçtiğini vurgulayan Ağar, “Kazalarının önlenmesi ve azaltılması, bugüne kadar birçok meslek grubu ve disiplini tarafından incelenmiş bir konudur. Bir işletmedeki insan faktörünün, işletmenin performansı üzerindeki etkisi tartışılmayacak bir öneme sahiptir. İnsan faktörünün daha güvenli ve sağlıklı çalışma koşullarında, çalışması için motivasyonlarını sağlayacak etkin bir araç da etkin güvenlik kültürü oluşturmaktır. İş sağlığı ve güvenliği bakımından, güvenliği işletmeye bir değer olarak kazandırmak ve yerleştirmek hem yönetimin, hem de işçilerin bu konuya bağlılığına dayanıyor” dedi.
Maden ocaklarında gerekli denetimlerin yapılmadığını ifade eden Uzman Ağar, “Gerekli incelemeler ve denetimler yapılıyorsa bile yeterli olduğunu düşünmüyorum. Gerekli cezai yaptırımlar gerçekten gözleri korkutan derecede olsaydı önlemlerin alınmadığını ya da yetersiz olduğunu konuşmak zorunda kalmazdık.” diyerek sözlerini tamamladı.
