Ukrayna tahılının dünyaya ulaştırılması için Türkiye, Birleşmiş Milletler ve Rusya’nın oluşturduğu tahıl koridorundaki sorunlar çözüldü. Rusya’nın Ukrayna’nın Sivastopol'daki liman saldırısı sonrası tek taraflı olarak askıya aldığı koridorun açılmasında Türkiye etkin olarak rol aldı. Ziraat Yüksek Mühendisi Celil Çalış, Rusya ve Ukrayna arasındaki durumu sadece iki ülkenin anlaşmazlığı olarak görmemek gerektiğinin altını çizdi.
Avrupa'nın terbiye edildiğini belirten Yüksek Mühendis Celil Çalış, "Avrupa Rusya'ya ambargo uyguluyor. Rusya, Avrupa'ya enerji ve gıda üzerinden elinde var olan onların da muhtaç olduğu bir tehdidi ortaya koyuyor. Türkiye Şubat 2022 yılında başlayan Rusya ve Ukrayna Savaşı'nın başından itibaren hem enerji anlamında hem demir ticareti anlamında hem de tahıl ve ayçiçeği üzerindeki yapılan spekülasyonlarda gerçekten takdire şayan bir süreç yürüttü. Sonunda da İstanbul'da imzalanan Tahıl Koridoru Antlaşması ile hem ülke hem de dünyadaki diğer ihtiyaç duyan ülkelerin bu ürünlere ulaşması noktasında önemli bir anlaşma imzalandı" diye konuştu.
"RUSYA 'ANLAŞMADA BEN DE VARIM' DEDİ"
Geçtiğimiz günlerde yaşanan Tahıl Koridoru Anlaşması’nın askıya alınmasının nedenleriyle ilgili görüşlerini paylaşan Çalış, gemilere yapılan müdahalelerin Rusya'nın 'bu anlaşmada ben de varım' deme şekli olduğunu söyledi.
Çalış, "Satılan ürünler sadece Ukrayna'nın ürünleriydi. Rusya 90 milyon ton buğday üretti fakat bu 90 milyon ton buğdayın 40 milyonunu kendisi kullanacak, 50 milyon tonunu anlaşmayla satacaktı. Bu dönemler Rusya ve Ukrayna için ekim dönemleri. Eğer ellerindeki stokları bitiremez de seneye ürettiklerini koyacakları depoları boşaltamazlarsa yeni bir ürünü ekemezler. Bu ürünler depolanmazsa dışarıda saklanma durumları yok, bu ürünlerin saklanması için de yer boşaltılması lazım. Yapılan görüşmelerle mutabakatlar sağlandı ve şu anda bu koridordan ürünler gelmeye devam edecek" açıklamasına yer verdi.
Tahıl Koridoru Anlaşması'nın hem tedarik noktasında hem de ticaretteki kârlılık noktasında Türkiye'nin durumunu farklı bir noktaya getirdiğini belirten Çalış, "Putin'in enerji ticaretini de Türkiye üzerinden yapılabileceğini söylemesi Avrupa'da bir şaşkınlığa neden oldu. Bu konuda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a çok teşekkür ediyoruz" dedi.
"RUSYA-UKRAYNA ARASINDAKİ SAVAŞIN ORTASINDA KARADENİZ VAR"
Yapılan anlaşma gereği 9.3 milyon tonluk tahılın Türkiye üzerinden diğer ihtiyaç duyan dünya ülkelerine gönderildiğinin bilgisini paylaşan Yüksek Mühendis Çalış, "Tahıl koridorunda dönen ticarette Türkiye'nin kârlılığı var. Türkiye tarihten beri de almış olduğu sorumluluk gereği mazlumların her zaman umudu olan bir ülke. Bu tahıllar sadece Almanya, Mısır, İtalya gibi güçlü dünya ülkelerine gitmiyor diğer dünya ülkelerine de gidiyor. Dünyada oluşacak kargaşaların engellenmesi, en temel ihtiyaç olan besin ihtiyacının karşılanması noktasında da bir sosyal sorumluluk oluşturuyor. Ticari noktada Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın ortasında Karadeniz var. NATO veya diğer ülkeler bu savaşa dahil olacaklarsa ya Polonya üzerinden ya da Karadeniz üzerinden dahil olacaklar. Türkiye anlaşma gereği hem Ukrayna'nın elinde bulundurduğu fazla ürünlerin satılmasını sağlıyor hem ihtiyaç sahibi ülkelere bu gıda ürünlerini ulaştırıyor hem de önümüzdeki yıllarda tarımsal üretime yer açıyor. Eğer bu ürünler bugün satılmamış olsa nerede saklanacak?" açıklamasına yer verdi.
"RUSYA DA UKRAYNA DA MECBUR"
Herhangi bir olumsuzluk yaşanması halinde Türkiye'yi bekleyen durumlar hakkında bilgiler veren Çalış, Tahıl Koridoru Anlaşması'nın bundan sonraki süreçte herhangi bir kesinti yaşamayacağını bildirdi. Tahıl Koridoru Antlaşması'nın devam edeceğinin bilgisini veren Çalış, "Ukrayna bu ürünleri satmaya mecbur olduğu kadar Rusya'da bu ürünleri satmaya mecbur. Aslında iki tarafta bu anlaşmaya mecbur; çünkü ellerindeki stokları eritmek zorundalar. Dünyadaki satışa baktığımız zaman bugün AB ülkeleri toplamda 145 milyon ton buğday üretiyorlar. Ama bu satışa konu bir üretim değil. 145 milyon tonluk üretim sadece kendilerine yetiyor. Hindistan 90 milyon ton buğday üretiyor yetmiyor kendisi tekrar alıyor. Rusya 90 milyon ton buğday üretiyor bunun 40 milyon tonu kendine yetiyor 50 milyon tonunu satıyor. Ukrayna'da 30 milyon ton buğday üretimi var bunun 6-7 milyon tonu kendine yetiyor. 20 milyon tonunu dışarıya ticari amaç için üretiliyor" dedi.
"TÜRKİYE ZOR BİR YIL GEÇİRMEYECEK"
Türkiye'nin bu sene özellikle temel gıda maddelerine ulaşım konusunda zor bir yıl geçirmeyeceğini vurgulayan Çalış, "Özellikle Avrupa'nın ciddi manada gıda krizi yaşadığını duyuyoruz. Türkiye bu sene özellikle temel gıda ürünlerinde buğday, mısır ve arpa konusunda zor bir yıl geçirmeyecek. İnşallah seneye savaş biter, ticaret mantıklı bir şekilde devam eder ve bizim burada alacak olduğumuz ders ‘kendine işçilik yapmayan başkasına amelelik yapar’. Biz kendi kendine yetebilen ve üzerine ticaret yapabilecek tarımsal bir potansiyele sahibiz. Ancak planlamamız yok planlamamız olmadığı için bir sene soğan, bir sene sarımsak, bir sene patates, bir sene buğday, bir sene şeker pancarı, bir sene ayçiçeği her birisi çiftçiye tokat atıyor. Türkiye'nin iklim özellikleri yağış rejimi su varlığına göre hangi ürün hangi bölgede daha iyi yetişiyorsa daha kolay yetişiyorsa daha az masrafla yetişiyorsa planlamayı ona göre yapacağız. Trakya'da ayçiçeğini, Konya'da buğdayı-kuru fasulyeyi, şeker pancarını, Çukurova'da mısırı, Doğu Anadolu'da yem bitkilerini destekleyecek olursak otomatik olarak ürünler planlanmış olur. İhtiyaç duyduğumuz ürünleri ihtiyaç duyduğumuz alanlarda üretip olayı çözebiliriz. Çiftçi de zaten üretmek istiyor ama planlama yok bizim yapmamız gereken acil bir şekilde üretim planlaması yapmak" diyerek sözlerini sonlandırdı.
