Son bir yılda yüzde 100’e yakın zam gelen aidatlar, site sakinlerini rahatsız ediyor. Profesyonel yönetilmeyen sitelerde gereksiz yapılan harcamalar aidat fiyatlarının artmasına sebep oluyor.
Tüketici ve Hak Arama Platformu (TÜHAP-DER) Genel Başkanı Av. Mehmet Yavuzhan Çağlayan, aidatların genellikle enflasyon, asgari ücret artış oranı ya da yönetimce belirlenen rakamlara göre güncellendiğini söyledi.
Site ve işyerlerinin yönetim kurulu toplantılarını her yıl ocak veya şubat ayında yaptıklarını ifade eden TÜHAP-DER Genel Başkanı Av. Mehmet Yavuzhan Çağlayan, aidatların bu toplantılarda belirlendiğini dile getirdi.
Yöneticilerin gelirler ve giderlerin birbirini karşılamaması durumunda aidatı artırabileceklerini söyleyen Av. Mehmet Yavuzhan Çağlayan, "Yönetim kurulu kararı ile aidat artışı yapıldığında bu kararın denetimi kat malikleri kurulunda yapılmaktadır. Burada aidatlarla ilgili karar azaltılabilir, artırılabilir veya onaylanabilir" diye konuştu.
"AİDATLARA SINIRLAMA GETİRİLMESİ MÜMKÜN"
Site aidatlarını etkileyen birçok faktörün bulunduğunu aktaran Av. Çağlayan, bir siteye taşınırken yüksek aidat ödememek için dikkat edilmesi gerekenleri sıraladı.
Profesyonel yönetimle çalışmanın önem taşıdığını dile getiren Av. Çağlayan, "Profesyonel yönetici ile çalışılmayan, konut sayısının çok, güvenlik ve kapıcı miktarının sınırlı olduğu siteler ve plazalar haliyle aidatları düşük tutuyor" dedi.
Keyfi aidat artışı yapılmasını engellemek için aidatlara sınırlama getirilmesinin mümkün olabileceğini kaydeden Çağlayan, şu ifadelere yer verdi: "Aidatlara yapılacak zamlar için kirayı geçmeme haricinde yasal bir sınır yok. Hükümet kontrolsüz aidat artışlarının denetlenebilmesi için kira artışlarına yüzde 25'lik sınır koyduğu gibi üst sınır koyabilir."
Yasal olarak vatandaşların aidat fiyat artışlarının sebebini sorma haklarının bulunduğunu söyleyen Çağlayan, "Vatandaşların kat malikleri kurulu kararlarına karşı dava açılabileceğini bilmeleri lazım. Ayrıca bu artışların kontrolünü yönetim ve denetim kurulunda aktif görev alarak etkin rol ve müdahale sağlayabilirler. Türkiye'de maalesef kat malikleri kuruluna katılım oranları çok zayıf olduğundan konut ve işyeri sahipleri memnun olmadıkları kararlarla karşılaşabiliyor. Vatandaşlarımız haklarını internet ortamında kolayca öğrenebilirler, sorgulayabilirler. Bunu yaparak kendilerini etkileyen en küçük meseleden en büyük meselelere müdahil olmaya çalışsınlar ve geri durmasınlar" diyerek sözlerini tamamladı.
"YÜKSEK AİDATA DAVA AÇABİLİRSİNİZ"
Avukat Fatma Abaka da kat maliklerinin aidatlardaki keyfi artışların önüne geçmek adına kurul toplantısına katılmasını ve oylarını kullanması gerektiğini ifade etti.
Yönetici ya da yönetim kurulunun her şeye zam geldi düşüncesiyle aidata kendince zam yapamayacağının altını çizen Av. Abaka, "Aidatlarımız, yönetici ya da yönetim kurulu tarafından değil kat malikleri tarafından belirleniyor. Kat malikleri kurulu, yılda en az bir kere yönetim planında gösterilen zamanda toplanır. Bu toplantılarda aidat miktarına yapılacak zamlar görüşülür. Giderlerin fazlasıyla artmasıyla beraber, bütçenin yetişmediği mecburi durumlarda yılda bir defadan fazla aidat artışı, kat malikleri kurulu kararınca yapılabilir. Dolayısıyla vatandaşlar mutlaka kat malikleri kurul toplantılarına katılmalı ve oy kullanmalıdır. Bu toplantı sonucu verilen kararlara karşı kat maliklerinin itiraz hakkı da mevcuttur. Kurul toplantısına katılıp oy kullandıysanız karar tarihinden başlayarak bir ay içinde sulh hukuk mahkemesinde iptal davası açabilirsiniz. Eğer toplantıya katılmadıysanız kararı öğrendiğiniz tarihten itibaren bir ay içinde sulh hukuk mahkemesinde iptal davası açabilirsiniz. Fakat bu süre karar tarihinden itibaren 6 ayı geçmemelidir" şeklinde konuştu.
Site aidatlarının miktarlarının çeşitli sebeplere bağlı olarak değiştirilebildiğini bildiren Abaka, şu ifadelere yer verdi:
"Site aidatlarının miktarında özellikle güvenlik, temizlik personellerinin maaşlarının büyük bir bölüm oluşturduğunu görüyoruz. Nitekim asgari ücretin yükselmesiyle beraber maaş ödemelerinin artması bunun yanında SGK prim ödemeleri, yemek yardımları, kapıcılar için kira, yakacak yardımı gibi ödemeler de gideri arttıran unsurlardan. Dolayısıyla bir siteye taşınırken yüksek aidat ile karşılaşmamak için çalışan personel sayısına ve personellere yapılan ödemelere mutlaka dikkat etmek gerekiyor."
ALTINAY: AİDATLAR 4 BİN TL'YE KADAR ÇIKABİLİYOR
Konya Emlakçılar Odası Başkanı Sedat Altınay da Konya'da aidat fiyatlarının 150 TL- 4 bin TL arasında değiştiğini söyledi.
4 bin TL'ye çıkan aidatlarda ortak giderlerde yakıt bedelinin de toplandığı bilgisini veren Altınay, "Sitenin yıllık olarak giderlerinin hesap edildiği tahmini bir bütçe oluşturulur. Bu bütçeye göre aidatlar belirlenir. Son zamanlarda afaki fiyat artışlarının yaşandığını her sektörde görüyoruz. Asgari ücrette, elektrikte, doğal gazda ve ortak kullanım alanlarında yaşanan artışlar aidatta da kendisini gösterdi. Sitelerde tahmini bütçe olarak hesaplanan bir rakam var. Örneğin geçen sene tahmini bütçe 100 bin TL olarak görülse de bu rakam için bu sene 300 bin TL bile yeterli değil. Bu nedenle aidatta fiyat artışına gidecekler. Bunu artırırken de hem kiracıları hem de site sakinlerini düşünmeleri gerekiyor" dedi.
Vatandaşın ev kiralarken yüksek aidatla karşılamaması için ilk olarak yönetimle konuşması gerektiğini dile getiren Altınay, "Yönetime aidatı sormadığımız takdirde oradaki alınan karara uymak zorundayız. Aidatı ödemem demek gibi bir hakkımız yok, ödemek zorundayız. Hem vatandaş hem de site sakinleri birbirlerine destek olmalı" diye konuştu.
Görsel Kaynak: AB Haber Merkezi
