1990’lı yıllarda tarımsal üretimde kendi kendine yeten ülke konumunda olan Türkiye, son 30 yılda bu konumdan düşerek, bakliyat ve hububat ithal eden ülke konumuna geriledi. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nden; buğday, nohut, kuru fasulye ve mercimeğin son 30 yıldaki üretim rakamları değerlendirildi. Bu değerlendirmelere göre her 4 ürünün üretiminde azalma görülürken Türkiye nüfusu ise 30 yılda yaklaşık 29 milyon artış gösterdi.
SON YILLARDA BUĞDAY ÜRETİMİ AZALDI
Toprak Mahsulleri Ofisi’den alınan bilgilere göre 1990 yılında 20 milyon ton buğday üretilirken 2000 yılında ise 21 milyon ton, 2019 yılında da 19,5 milyon ton üretildi. 1990 yılında kişi başına 377 kilo buğday düşerken 2019 yılında ise bu rakam 237 kilo buğdaya geriledi. 2000 yılında 21 milyon ton, 2005 yılında 21,5 milyon ton, 2010 yılında 19,6 milyon ton, 2015 yılında ise 22,6 milyon ton buğday üretildi. 2000 yılında 63 milyon nüfusu olan Türkiye’de, 20 yılda nüfus 83 milyonu geçti.
NOHUTTA HAYAL KIRIKLIĞI
TMO’dan alınan bilgelerde en büyük hayal kırıklığı ise nohut üretimde oldu. 1990 yılında 860 bin ton nohut üretilirken, 2010 yılında 531 bin ton, 2018 yılında ise 630 bin ton üretilebildi. 1990’da kişi başına yaklaşık 16 kilo nohut düşerken, bu sayı 2018 yılında bir kilodan az oldu. Son 30 yılda en çok nohut 1991 yılında 855 bin ton olarak kayıtlara geçti.
KURU FASULYE ÜRETİMİ YERİNDE SAYDI
Türkiye’de en çok üretilen ürünler arasında olan kuru fasulye ise son 28 yılda yerinde saydı. 1990 yılında 210 bin ton kuru fasulye üretilirken 2018 yılında bu sayı 220 bin ton oldu. Kuru fasulyenin kişi başına üretimi hesaplandığında ise 1990 yılında 396 gram olurken 2018 yılında ise 268 grama geriledi. 2000 yılında 230 bin ton olan kuru fasulye, 2010 yılında 212 bin, 2015’te 235 bin ton oldu. Türkiye’de nüfus her geçen yıl artarken kuru fasulye üretimi son 30 yılda nüfusa yetecek oranda üretilemedi.
MERCİMEK ÜRETİMİ YARI YARIYA DÜŞTÜ
TMO verilerine göre son 30 yılda tarımsal üretimde en çok düşüşün yaşandığı ürünlerin içinde yeşil ve kırmızı mercimek oldu. 1990 yılında 850 bin ton yeşil ve kırmızı mercimek üretilirken, 2018 yılında bu rakam 353 bin tona kadar geriledi. 1990 yılında 630 bin ton kırmızı, 220 bin ton yeşil mercimek üretildi. 2000 yılında bu sayı gerileyerek her iki mercimeğin üretimi 353 bin ton oldu. 2010 yılında 447 bin tona ulaşan mercimek, 2015 yılında tekrar gerileyerek 360 bin ton olarak kayıtlara geçti. 2018 yılında 310 bin ton kırmızı mercimek üretilirken 43 bin ton ise yeşil mercimek üretildi. En az mercimek 2008 yılında 131 bin 188 ton olarak kayıtlara geçti. Öte yandan 2010 yılında 780 bin 719 ton kırmızı et üretilirken bu sayı 2018 yılında 1 milyon 118 bin 695 tona ulaştı.
